Τεράστιες ποσότητες ψαριών (χέλια, κέφαλοι, τσιπούρες, λαβράκια) βρέθηκαν νεκρά στις αρχές Δεκεμβρίου στη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού. Το φαινόμενο, δυστυχώς, δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενο και οι ψαράδες της περιοχής αντιμετωπίζουν πια σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης από τη συνεχή μείωση των ιχθυoαποθεμάτων. «Στις ακτές ξεβράζονται συνεχώς νεκρά ψάρια επειδή το νερό είναι δηλητηριασμένο» εξηγεί στην «Κ» ο κ. Ιερόθεος Ζαχαρίας, λέκτορας Περιβαλλοντικής Γεωλογίας στο Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Οπως επισημαίνει, «βάσει των μετρήσεων που κάναμε, το φαινόμενο μπορεί να επαναληφθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Ρύπανση και ανθρώπινα έργα
«Ο «ευξεινισμός», η ύπαρξη δηλαδή υδροθείου, τοξικής ουσίας σε μεγάλες συγκεντρώσεις, στο κατώτατο επίπεδο των υδάτων της λιμνοθάλασσας, παρουσιαζόταν ανέκαθεν στο Αιτωλικό», διευκρινίζει ο κ. Ζαχαρίας, όμως, όπως επισημαίνει, τα τελευταία χρόνια το ποσοστό έχει αυξηθεί εξαιτίας των ανθρωπογενών επεμβάσεων. Κατ’ αρχήν, μια σειρά έργων εμποδίζουν την απρόσκοπτη ροή υδάτων στη λιμνοθάλασσα, με αποτέλεσμα να μην ανανεώνεται το νερό της, ενώ αντίθετα η εισροή μεγάλης ποσότητας γλυκού νερού από τη Λυσιμαχία επιτείνει το πρόβλημα. Επίσης, φυτοφάρμακα και λύματα χωρίς σωστή επεξεργασία που καταλήγουν στη λιμνοθάλασσα προκαλούν επιπλέον ρύπανση. «Τα νερά της λίμνης Λυσιμαχίας, που είναι γλυκά, παροχετεύονταν για αρκετά χρόνια στη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού. Ετσι, το αλμυρό νερό της λιμνοθάλασσας που είναι βαρύτερο από το γλυκό της Λυσιμαχίας, εγκλωβιζόταν στον πυθμένα, με αποτέλεσμα να μην οξυγονώνεται» εξηγεί ο κ. Ζαχαρίας. «Τα ύδατα δυστυχώς λόγω διαφορετικής πυκνότητας δεν αναμειγνύονταν» προσθέτει. Παράλληλα, στη λιμνοθάλασσα καταλήγουν μεγάλες ποσότητες νερού από τα αντλιοστάσια, τα οποία συλλέγουν τα αρδευτικά νερά από την περιοχή. «Τα νερά αυτά βρίθουν υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, που προκαλούν ευτροφισμό και κατ’ επέκταση συντείνουν στην ανάπτυξη θειοβακτηρίων, βακτηρίων δηλαδή που παράγουν υδρόθειο». Από πολλούς εκφράζονται επιφυλάξεις σχετικά με την ορθή λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού της πόλης που δεν καθαρίζει επαρκώς τα λύματα που καταλήγουν στη λιμνοθάλασσα. «Λύση μπορεί να δοθεί στα προβλήματα αυτά, αν προωθηθεί η οξυγόνωση των νερών της λιμνοθάλασσας, φυσικά ή τεχνητά, αφού το οξυγόνο εξουδετερώνει το υδρόθειο», υπογραμμίζει ο κ. Ζαχαρίας, «διαφορετικά, οι επιπτώσεις από την αύξηση του υδροθείου δεν θα περιοριστούν στα ψάρια, αλλά θα επηρεάσουν και τη δημόσια υγεία των κατοίκων στις γύρω περιοχές».
Τα καιρικά φαινόμενα
Την κατάσταση όσον αφορά την αλιεία στην περιοχή επιδείνωσαν το τελευταίο χρονικό διάστημα και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν την περιοχή. «Στις 22 Νοεμβρίου σημειώθηκαν έντονοι νοτιοδυτικοί άνεμοι που προκάλεσαν ζημιές στους ιχθυοφραγμούς, που διαχωρίζουν τη λιμνοθάλασσα από τη θάλασσα» εξηγεί στην «Κ» ο κ. Βαγγέλης Δημητρίου, ιχθυολόγος και επικεφαλής στη Διεύθυνση Αλιείας του νομού Αιτωλοακαρνανίας. «Με συνέπεια να χαθεί περισσότερο από το 50% της παραγωγής. Μεγάλος αριθμός ψαριών «έφυγε» στο ανοικτό πέλαγος είτε επειδή έσπασαν οι λουρονησίδες είτε επειδή οι συνεταιρισμοί άνοιξαν τους ιχθυοσυλληπτικούς σταθμούς σε μια προσπάθεια να τους προφυλάξουν από τους σφοδρούς ανέμους».
Θανάτους ψαριών καταγγέλλουν όμως και οι ψαράδες στο Μεσολόγγι. «Το σύνολο της παραγωγής έχει χαθεί, θα ψαρέψουμε πάλι τον Αύγουστο», λέει ανήσυχος στην «Κ» ο Τάκης Κουτσόργιος, πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Αλιέων Ελλάδας και ψαράς στην περιοχή Μεσολογγίου. Οι αλιείς είχαν ήδη δεχθεί ισχυρό πλήγμα από την αρχή του φθινοπώρου, αφού η παρατεταμένη καλοκαιρία είχε απομακρύνει από τη λιμνοθάλασσα τους πληθυσμούς των ψαριών. «Η κατάσταση είναι απελπιστική για εμάς» δηλώνει ο κ. Κουτσόργιος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου – Αιτωλικού αποτελεί φυσικό ιχθυοτροφείο για χιλιάδες ψάρια. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού -περίπου 800 οικογένειες στο Μεσολόγγι, το Αιτωλικό και τις Οινιάδες- βιοπορίζεται από την αλιεία.