ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει τεθεί το μεγαλύτερο δελτιακό οικοσύστημα της χώρας μας, αυτό του υγροβιότοπου του Αξιού, μετά από ερώτηση που υπέβαλε ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Κρίτων Αρσένης στην οποία κάνει λόγο περί περιβαλλοντικής υποβάθμισής του.
Οπως υποστηρίζει, η περιοχή, στην οποία ευδοκιμεί πληθώρα ειδών χλωρίδας και πανίδας και προστατεύεται από την εθνική, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή νομοθεσία έχει μετατραπεί σε χώρο ανεξέλεγκτης εναπόθεσης απορριμμάτων και μπάζων. Απαντώντας ο επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Δήμας αναφέρει ότι «η Επιτροπή θα ζητήσει από τις ελληνικές αρχές πληροφορίες για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της οδηγίας περί οικοτόπων σε ό,τι αφορά μέτρα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν δυσμενώς τον τόπο Natura 2000 Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα-ευρύτερη περιοχή-Αξιούπολη» και προσθέτει πως «εάν από την απάντηση προκύψει παράβαση των προαναφερομένων διατάξεων η Επιτροπή δεν θα διστάσει να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει εφόσον χρειαστεί».
Μια από τις απειλές
Τα σκουπίδια και τα μπάζα είναι μια από τις απειλές για το πανέμορφο Δέλτα του Αξιού όμως η μεγαλύτερη για τον υγροβιότοπο προέρχεται από βορρά και έχει να κάνει με την εισαγόμενη ρύπανση των νερών του ποταμού και τον κίνδυνο μείωσής τους εάν τα Σκόπια αξιοποιήσουν την κοίτη του όπως σχεδιάζουν.
Ο Αξιός, που πηγάζει από τις δυτικές επαρχίες της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, κατεβάζει στην Ελλάδα τα αστικά λύματα μεγάλων πόλεων όπως Σκόπια, Βέλες, Γευγελή, και τα υγρά απόβλητα βιομηχανιών.
Οι τεράστιες ποσότητες, μεταξύ αυτών και τόνοι δηλητηριωδών ουσιών πέφτουν στα νερά του χωρίς να έχουν υποστεί καμιά επεξεργασία λόγω απουσίας βιολογικών καθαρισμών και καταλήγουν, «εμπλουτισμένες» στην διαδρομή με φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούν οι δικοί μας αγρότες, στη θάλασσα του Θερμαϊκού έχοντας νωρίτερα μολύνει το Δέλτα του.
Εχοντας συνειδητοποιήσει ότι λύση του προβλήματος χωρίς τη συνδρομή των γειτόνων δεν είναι δυνατή, η Ελλάδα προέβη στη χρηματοδότηση με 2.000.000 ευρώ μέσω του Εθνικού Σχεδίου Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ), από το 2001, σχεδίου αντιμετώπισης της ρύπανσης με τη δημιουργία σε πρώτη φάση κέντρου μελέτης ρύπανσης και βιολογικού καθαρισμού στη Γευγελή. Τα χρήματα όμως παραμένουν ακόμη σε τράπεζα των Σκοπίων καθώς η κυβερνήσεις της γείτονος δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στη συμφωνία για τη συγχρηματοδότηση του έργου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά προσφάτως έπεισε την Ελβετία να συγχρηματοδοτήσει το έργο και μάλιστα έγινε και η οικονομοτεχνική μελέτη.
Ελπίδες
Εκφράζονται έτσι ελπίδες ότι με την κατασκευή του θα περιοριστεί κάπως η ρύπανση των νερών του Αξιού, όχι όμως σε τέτοιο βαθμό που να απαλλαγεί ο υγροβιότοπος από τον βραχνά των μολυσμένων νερών που έχουν το δικό τους μερίδιο στην υποβάθμιση της χλωρίδας και της πανίδας του.
Το ενδεχόμενο, τέλος, της μείωσης των υδάτινων όγκων που φτάνουν στο Δέλτα, θεωρείται καταστροφικό από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Αυτό θα συμβεί εάν τα Σκόπια υλοποιήσουν το σχέδιο κατασκευής κατά μήκος του Αξιού δέκα υδροηλεκτρικών και αρδευτικών φραγμάτων, γεγονός που θα σημάνει εκτροπή μεγάλων ποσοτήτων νερού που σήμερα καταλήγουν στον κάμπο της Μακεδονίας και τον Θερμαϊκό.
Επί του παρόντος, μολονότι οι μελέτες έχουν ετοιμαστεί, οι γείτονες δεν έχουν τις οικονομικές δυνατότητες να χρηματοδοτήσουν ένα τόσο μεγάλο έργο.