Στην Κύπρο, η συζήτηση για την ίδρυση αυτόνομου υπουργείου Περιβάλλοντος δεν μπορεί να ανοίξει, όπως στην Ελλάδα. Κι αυτό γιατί από το Σύνταγμα του 1960 προβλέπεται ένας συγκεκριμένος αριθμός υπουργείων και όσο το κυπριακό πρόβλημα παραμένει, τότε η συνταγματική αναθεώρηση είναι αδύνατη!
Με καθυστέρηση
Αυτή η απίστευτη για τα «ελλαδίτικα» μάτια εμπλοκή είναι μια από τις πολλές άγνωστες περιβαλλοντικές συνέπειες της εισβολής, την οποία ο πολιτικός κόσμος του νησιού χαρακτηρίζει τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή που έχει συντελεστεί στη χώρα. Ή μήπως η μεγαλύτερη καταστροφή συντελείται σήμερα, από τα χέρια των Ελληνοκυπρίων; Η συζήτηση για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Κύπρο δείχνει πλέον να ανοίγει, ίσως με κάποια καθυστέρηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν το Σαββατοκύριακο στην Πάφο (στο συνέδριο για την κλιματική αλλαγή που διοργάνωσαν τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου στις δύο χώρες), οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον εμφανείς.
Οι βροχοπτώσεις στο νησί έχουν μειωθεί κατά 20% τα τελευταία 35 χρόνια, με αποτέλεσμα το έλλειμμα στο υδατικό ισοζύγιο του νησιού να είναι 17 εκατ. κυβικά μέτρα. Η μέση θερμοκρασία στη Λευκωσία αυξήθηκε κατά 0,7 βαθμούς την περίοδο 1991-2005. Τεράστιες (για το μέγεθος του νησιού) εκτάσεις δασών έχουν χαθεί τις τελευταίες δεκαετίες από πυρκαγιές και την αλόγιστη ανάπτυξη.
Δραματικές αλλαγές έχουν γίνει σε διάστημα μιας ή δύο γενεών. «Κάποτε, σε ένα χωριό του όρους Τρόοδος, ρώτησε ο δάσκαλος τους μαθητές πόσοι γνώριζαν να κολυμπούν. Η μισή τάξη σήκωσε τα χέρια. Τότε ο δάσκαλος ρώτησε πόσοι έχουν δει τη θάλασσα. Μόνο δύο σήκωσαν τα χέρια. Οι υπόλοιποι μάθαιναν να κολυμπούν στα ποτάμια και στις λίμνες! Αυτή δεν είναι εικόνα από το μακρινό παρελθόν, αλλά από τη γενιά των γονιών μας», λέει στην «Κ» ο επίτροπος Περιβάλλοντος (σύμβουλος του Προέδρου της Δημοκρατίας για θέματα περιβάλλοντος) κ. Χαράλαμπος Θεοπέμπτου. «Δεν είναι έτσι η Κύπρος, όπως τη βλέπουμε σήμερα, έτσι την έχουμε καταντήσει».
Στα σημερινά περιβαλλοντικά αδιέξοδα του νησιού πολλοί εκτιμούν ότι έχει παίξει ρόλο και η τουρκική εισβολή. «Με την εισβολή έγινε μια βαθιά τομή στη νοοτροπία των Κυπρίων. Πλέον ο Κύπριος κοιτά το μόνο συμφέρον του, την εικόνα του προς τα έξω», εκτιμά ο κ. Χρήστος Θεοδώρου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών και Οικολογικών Οργανώσεων Κύπρου. «Γι’ αυτό άλλωστε, ακόμα και αν υπήρχαν μέσα μαζικής μεταφοράς στην Κύπρο, όπως τρένα ή λεωφορεία που να συνδέουν τις πόλεις, δεν θα ήταν βιώσιμα. Κανείς δεν θα τα χρησιμοποιούσε».
Επιφανειακές συζητήσεις
Και απέναντι σε αυτά, τι πιστεύει η κυπριακή κοινή γνώμη; Εχει ανοίξει η πολιτική συζήτηση για το περιβάλλον; «Οι συζητήσεις είναι επιφανειακές. Επιλέγουμε να κλείνουμε τα μάτια απέναντι σε προβλήματα που έχουμε δημιουργήσει οι ίδιοι, όπως την κατασκευή τμήματος του νέου αεροδρομίου Λάρνακας στην προστατευόμενη αλυκή της», εκτιμά η ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους.
Τα στοιχεία
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές: το 2006 η Κύπρος αύξησε τις εκπομπές CO2 κατά 67% (όταν η Ε.Ε. τις μείωσε κατά 0,15%), ενώ αύξησε την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κατά… 0% (όταν η Ε.Ε. τις αύξησε κατά 15%). Και ενώ η Λεμεσός, η Λάρνακα και άλλες κυπριακές πόλεις δεν έχουν νερό τη μισή ημέρα, η Πολιτεία ενέκρινε την κατασκευή 17 νέων γηπέδων γκολφ και πολλών νέων συγκροτημάτων παραθεριστικών κατοικιών. Οπως και στην Ελλάδα, τα παθήματα δεν φαίνεται να γίνονται μαθήματα…