«Η Ελλάδα θα πρέπει να σκεφθεί σε ποιο βαθμό χρειάζεται να επεξεργαστεί την ιδέα μετατροπής της σε κράτος μεταναστών. Το παράδειγμα των ΗΠΑ ως κράτος μεταναστών υπήρξε επιτυχημένο. Μπορεί να το ακολουθήσει και η Ελλάδα», δήλωσε στην «Κ» ο επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ την περίοδο Ιουλίου 2004 – Νοεμβρίου 2006, κ. Ρόμπερτ Ντιβάιν. Προσκεκλημένος του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) και της υπεύθυνης μεταναστευτικής πολιτικής, καθηγήτριας κ. Αννας Τριανταφυλίδου, ο κ. Ντιβάιν είναι επίσης πρόεδρος μεγάλης εταιρείας 540 δικηγόρων που ασχολούνται με θέματα μεταναστών. Συγγραφέας ενός πρακτικού οδηγού 1.600 σελίδων για όλες τις πτυχές του μεταναστευτικού ζητήματος στις ΗΠΑ, ανέλυσε χθες διεξοδικά τους τρόπους αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης και τις πολιτικές νόμιμης μετανάστευσης (σύστημα νομιμοποίησης, πολιτογράφησης και εργασίας των αλλοδαπών).
Πώς μπορεί, όμως, να ελεγχθεί η παράνομη μετανάστευση; «Βελτιώνοντας, κατ’ αρχήν, τις συνθήκες διαβίωσης στις χώρες προέλευσης» απαντά. Το μέτρο μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικό για τις ΗΠΑ όσον αφορά το γειτονικό Μεξικό, αλλά δεν αφορά καθόλου την Ελλάδα με εισροές από τις εμπόλεμες ζώνες της Αφρικής και της Ασίας, όπως το Αφγανιστάν. «Για μας είναι πολύ σημαντικό να βοηθήσουμε την οικονομία, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στο Μεξικό. Δεν θέλουμε χάος στη διπλανή μας πόρτα» απαντά ο κ. Ντιβάιν.
Δεύτερο μέτρο αποτελεί ο αυστηρός έλεγχος των συνόρων. Οπως σημειώνει ο κ. Ντιβάιν, «το τείχος (σ. σ. που έχει κατασκευαστεί σε σημεία της νότιας Καλιφόρνιας, της νότιας Αριζόνας και του νότιου Τέξας) έχει αποδεχθεί αποτελεσματικός μηχανισμός αποτροπής λαθρομεταναστών. Επίσης πολλοί πεθαίνουν στην έρημο (σ. σ. στην έρημο Μοχάβε που βρίσκεται μεταξύ Καλιφόρνιας και Αριζόνας). Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό το μέτρο».
Το τρίτο μέτρο αφορά τον σκληρό έλεγχο στο εσωτερικό της χώρας: «Αλλη εναλλακτική είναι να κάνουμε δύσκολη τη ζωή τους στη χώρα. Εχουμε πειραματισθεί με τον έλεγχο της παράνομης εργασίας, αναγκάζοντας τους εργοδότες να ελέγχουν τους εργαζομένους (σ. σ. που οφείλουν να διαθέτουν αριθμό κοινωνικής ασφάλισης). Τελικά το μέτρο δεν αποδείχθηκε τόσο αποτελεσματικό, διότι στηριζόταν σε έγγραφα που μπορούν να πλαστογραφηθούν. Επίσης, πειραματιστήκαμε με τη δημιουργία τράπεζας περιορισμένων πληροφοριών σχετικών με τα στοιχεία ταυτότητας. Αποτέλεσμα ήταν να οδηγήσουμε ανθρώπους στην πλαστογράφηση των στοιχείων υπαρκτών προσώπων».
Φιλόδοξος στόχος
Το 2005 υιοθετήθηκε από 50 πολιτείες των ΗΠΑ νόμος για τη βελτίωση των διαδικασιών έκδοσης αδειών οδήγησης. Δημιουργήθηκε ένα είδος πολιτειακής ταυτότητας με ψηφιακή φωτογραφία, της οποίας οι πληροφορίες αξιοποιούνται από κυβερνητικές υπηρεσίες.
Επόμενος και πλέον φιλόδοξος στόχος των ΗΠΑ είναι η δημιουργία εθνικής τράπεζας με πληροφορίες στοιχείων ταυτότητας (national identity database). «Θα είναι περισσότερο ολοκληρωμένη και ακριβής. Θα περιέχει βιομετρικά στοιχεία και επανειλημμένους ελέγχους της γνησιότητάς τους». Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν αντιδράσεις στις ΗΠΑ για την υλοποίηση του συστήματος. «Δημιουργείται μια τράπεζα πληροφοριών με την οποία ελέγχονται οι πολίτες. Αυτοί που ενστερνίζονται την αντίληψη του Μεγάλου Αδελφού πιστεύουν ότι δημιουργείται ένα πολύ ισχυρό εργαλείο που ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί με λανθασμένο τρόπο από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία», σημειώνει ο κ. Ντιβάιν. Ομως προβλέπει ότι «το σύστημα τελικά θα υλοποιηθεί, διότι θα συνεχίσουμε να δημιουργούμε ό, τι πρόκειται να εξελιχθεί σε εθνικό σύστημα με βιομετρική ταυτοποίηση. Πρόκειται για μια πολύ περίπλοκη διαδικασία. Χωρίς αυτήν όμως δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος της παράνομης μετανάστευσης».