Ο έλεγχος της συνταγογράφησης με στόχο τη δραστική μείωση της δαπάνης είναι το μεγάλο στοίχημα που έχουν θέσει για το 2012, τα υπουργεία Υγείας – Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Εργασίας – Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Στο στόχαστρο των αρμόδιων υπηρεσιών βρίσκονται δέκα κατηγορίες φαρμάκων που επί το πλείστον αφορούν σε λεγόμενες νόσους του «πολιτισμού» και συχνά γράφονται ως «συνοδά» σε κύρια θεραπεία, και τα οποία ωστόσο «ευθύνονται» για πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ φαρμακευτική δαπάνη τον χρόνο για τα ασφαλιστικά ταμεία. Μεταξύ αυτών, φάρμακα γαστροπροστασίας, αντιφλεγμονώδη, ψυχιατρικά, αντιυπερτασικά, αντιβιοτικά, που συχνά «συμπληρώνουν» τις ιατρικές συνταγές για άλλες νόσους, αυξάνοντας έτσι και το κόστος τους.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων έχει αναλάβει τον καθορισμό αυτών των κατηγοριών, προκειμένου ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) να έχει ένα χρήσιμο εργαλείο προς διαπραγμάτευση με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Τα σκευάσματα για τα οποία οι παρασκευάστριες εταιρείες θα προσφέρουν τις μεγαλύτερες εκπτώσεις προς τον κύριο «πελάτη τους», θα είναι και αυτά που θα καλύπτονται πλέον από τον ΕΟΠΥΥ. Είναι σαφές ότι θα προκριθούν τα γενόσημα (αντίγραφα) φάρμακα, η τιμή των οποίων ούτως ή άλλως είναι στο 55% των πρωτοτύπων. Ο υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Λοβέρδος, στην πρόσφατη συνάντησή του με τους επικεφαλής της τρόικας, έθεσε ως στόχο την αύξηση της χρήσης γενοσήμων από το 18,5% που είναι σήμερα στο 50%.
Για την επίτευξη του στόχου, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας σε συνάντηση με υπευθύνους φαρμακευτικών εταιρειών, ζήτησε τη συνεργασία όλων, υπογραμμίζοντας ότι για το 2012, ο προϋπολογισμός των ασφαλιστικών ταμείων για τη φαρμακευτική δαπάνη πρέπει να θεωρείται «κλειστός». Πέρυσι, οι γιατροί «συνταγογράφησαν» για τους ασφαλισμένους 4,1 δισεκατομμύρια ευρώ -σχεδόν 700 εκατομμύρια πάνω από τον στόχο του Μνημονίου- ποσό που φέτος θα πρέπει να μειωθεί σε επίπεδα κάτω των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Κατά τη συνάντηση, τονίστηκε και η ανάπτυξη στον χώρο του φαρμάκου, που παρά τον μεγάλο τζίρο των εταιρειών δεν είναι ικανοποιητική. Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας κ. Αντώνης Δημόπουλος, «δεν μπορεί από τις 20 μεγάλες εταιρείες στην Ελλάδα οι περισσότερες να παρουσιάζουν ζημίες και μόνο 5 παραγωγικές να εμφανίζουν κέρδη, να έχουν επενδύσει στη χώρα και να κάνουν εξαγωγές».
Σε κάθε περίπτωση το υπουργείο Υγείας δεν φαίνεται διατεθειμένο να προβεί σε περαιτέρω κεντρικές παρεμβάσεις στις τιμές των φαρμάκων. Το δεύτερο εξάμηνο του 2011 εκδόθηκαν τρία δελτία τιμών για τα περίπου 13.000 φάρμακα που έχουν άδεια κυκλοφορίας στη χώρα και τα οποία επέφεραν αυξομειώσεις στις εκτιμήσεις για τις δαπάνες. Αξίζει μόνο να σημειωθεί ότι από το Δελτίο Τιμών του Ιουνίου στο αντίστοιχο του Αυγούστου, έλαβαν «αύξηση» περίπου 2.000 σκευάσματα και μείωση 180. Η επίδραση αυτών των αλλαγών στη φαρμακευτική δαπάνη εκτιμάται περίπου στα 150 εκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με το υπ. Υγείας, αυτό οφείλεται στην «άρση» του πλαφόν μείωσης (της τάξης του 10%) στις τιμές των φαρμάκων, το οποίο είχε προσωρινά εφαρμοστεί έως ότου εκδοθεί δελτίο με τιμές στον μέσο όρο των τριών χαμηλοτέρων της Ευρώπης, αλλά και σε διορθώσεις από λάθη στις τιμές μετά ενστάσεις εταιρειών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικά στο τελευταίο Δελτίο Τιμών (Δεκέμβριος 2011) δόθηκαν αυξήσεις και σε μοναδικά και δοκιμασμένα φάρμακα πολύ χαμηλού κόστους -της τάξης των 5 – 6 ευρώ- προκειμένου αυτά να «παραμείνουν» στην αγορά και να μην αποσυρθούν από τις παρασκευάστριες εταιρείες λόγω «ασύμφορης τιμής».