Το 2011, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 161 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή περίπου το 2,6% του παγκόσμιου πληθυσμού, παρουσίαζαν σοβαρά προβλήματα όρασης: έχουν χαμηλή όραση ή είναι τυφλοί. Οπωσδήποτε εντυπωσιακό νούμερο. Ο Αλέξης Τζανετόπουλος δεν εντυπωσιάζεται. Οταν άρχισε να κάνει μαθήματα στον 13χρονο γείτονά του Βασίλη, ο οποίος είναι ο ίδιος τυφλός, συνειδητοποίησε ότι άτομα σαν τον μικρότερο σε ηλικία φίλο του δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολύ εύκολα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το εξαιρετικά δημοφιλές στους «βλέποντες» συνομηλίκους του Facebook.
Ο Αλέξης, παθιασμένος «κομπιουτεράς» από τα πέντε του χρόνια(!), είδε μπροστά του μια τεράστια πρόκληση: να δοκιμάσει να δημιουργήσει την πρώτη πλατφόρμα περιήγησης στο Facebook για άτομα με προβλήματα όρασης. Και το έκανε μαζί με τον συμφοιτητή του Φίλιππο Πρωτογερίδη. Η εφαρμογή τους με το ελληνικότατο όνομα «Eclipsis» θεωρείται πρωτοποριακή στο είδος της και, ως φυσικό επακόλουθο, διακρίθηκε στον διαγωνισμό της Microsoft Imagine Cup 2011.
Οταν προσπαθούσαμε με τον Αλέξη Τζανετόπουλο και τον Φίλιππο Πρωτογερίδη να βρούμε μια ώρα να μιλήσουμε για την πρωτοποριακή τους διαδικτυακή εφαρμογή, διάβασα ένα email που δεν περίμενα. «Σας ευχαριστούμε πολύ για το ενδιαφέρον. Θέλουμε μόνο να σας ενημερώσουμε ότι αυτή είναι για μας περίοδος εξετάσεων και είμαστε λίγο πιεσμένοι».
Ο Αλέξης και ο Φίλιππος εκτός από φίλοι είναι και φοιτητές του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Δεν φανταζόμουν ότι οι δύο αυτοί νέοι επιστήμονες είναι τόσο μικροί σε ηλικία. Εικοσι τριών ο Αλέξης, εικοσάρης ο Φίλιππος.
Πώς λειτουργεί
Τι ακριβώς, όμως, κάνει το «Εclipsis»; Η παρέα του Αλέξη με τον Βασίλη βοήθησε τον πρώτο να συνειδητοποιήσει τι «φταίει» και ο Βασίλης δυσκολεύεται με το Facebook. Ενας τυφλός σήμερα έχει στη διάθεσή του μόνο τους λεγόμενους screen readers, πλατφόρμες για άτομα με προβλήματα όρασης που εγκαθίστανται στον υπολογιστή και διαβάζουν όσα γράφει η οθόνη. Ενας screen reader είναι χρήσιμος για να «διαβάσει» ένας τυφλός το περιεχόμενο βασικών προγραμμάτων του υπολογιστή, όπως το office, αφού φυσικά πρώτα έχει εξοικειωθεί με το «τυφλό» σύστημα πληκτρολόγησης. Οταν έρθουμε όμως σε πιο «περίπλοκα» διαδικτυακά περιβάλλοντα, όπως το Facebook, τα πράγματα δυσκολεύουν. Μια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης περιέχει πληθώρα δεδομένων και η «αποκρυπτoγράφησή» της από έναν τυφλό απαιτεί αλλεπάλληλα χτυπήματα στον κέρσορά του αλλά και πολλή συγκέντρωση. Αν ο χρήστης δεν προλάβει ή δεν είναι αρκετά προσεκτικός για να ακούσει την επιθυμητή πληροφορία, θα πρέπει ίσως να επαναλάβει τη διαδικασία προσθέτοντας εκνευρισμό και απογοήτευση. Η πρωτοποριακή εφαρμογή των δύο νέων Ελλήνων προσφέρει στους χρήστες ένα νέο περιβάλλον, όπου μεταφέρεται, συγκεντρώνεται και κατά κάποιον τρόπο «κωδικοποιείται» το περιεχόμενο του Facebook καθιστώντας το φιλικό και εύχρηστο. Αυτό γίνεται μέσα από δύο βασικούς δρόμους, που είναι από τη μία πλευρά οι φωνητικές εντολές («θέλω να δω τα μηνύματα», «θέλω να δω τα αιτήματα φιλίας» κ.λπ.) και από την άλλη οι συντομεύσεις πληκτρολογίου μέσω των οποίων ο χρήστης είναι πλέον σε θέση να περιηγηθεί στην ιστοσελίδα πιο εύκολα και χωρίς να σπαταλάει χρόνο όπως γινόταν προηγουμένως.
Η εφαρμογή δεν είναι ακόμα διαθέσιμη και δύσκολα θα είναι πριν από το καλοκαίρι εάν δεν βρεθεί χρηματοδότηση. Ο υποψήφιος επενδυτής θα πρέπει να βάλει κάτι λιγότερο από 100.000 ευρώ. «Στην Ελλάδα δεν διαπιστώσαμε κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ούτε καν από τους θεσμικούς φορείς των τυφλών. Στο πανεπιστήμιο δύο καθηγητές και η Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του Ιδρύματος έδειξαν ενδιαφέρον». Αλλά δεν το βάζουν κάτω. Σε λίγες ημέρες ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στην Ιταλία για να παρουσιάσουν την εφαρμογή τους, όπως το έκαναν πριν από λίγους μήνες και στη Γαλλία. Και στο μεταξύ, ετοιμάζουν το επόμενο βήμα, που είναι ένα αντίστοιχο πρόγραμμα για το Twitter.