Η ιστορία με το «χαράτσι», το ειδικό τέλος ακινήτων και η σύγχυση αναφορικά με την είσπραξή του, ζήτημα που τελικά λύθηκε από τον Αρειο Πάγο, επανέφερε στο προσκήνιο καθοριστικές κυβερνητικές αποφάσεις -που αφορούν την είσπραξη προϋπολογισθέντων εσόδων- που εκκρεμούν στη Δικαιοσύνη και η εφαρμογή τους εξαρτάται εν πολλοίς από τις δικαστικές αποφάσεις.
Πολλοί, το τελευταίο διάστημα, κάνουν λόγο για τεταμένες σχέσεις δικαστικής εξουσίας – κυβέρνησης, ενώ άλλοι ομιλούν ανοικτά για κόντρα, ξεκινώντας από την αντίθεση των δικαστών στα εις βάρος τους μέτρα έτσι όπως αποτυπώθηκαν στο νέο τους μισθολόγιο. Αλλωστε και εκπρόσωποι, έστω μεμονωμένα, δικαστικών λειτουργών μίλησαν δημόσια για «εκδικητική νομολογία» αλλά και για αποφάσεις δικαστηρίων που μπορεί να μην είναι ψύχραιμες…
Η πρόσφατη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας, που άνοιξε το θέμα της είσπραξης του ειδικού τέλους ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, κρίνοντας ότι η επιχείρηση δεν δικαιούται να καταλογίζει και να υπολογίζει το λεγόμενο «χαράτσι», αποτέλεσε θρυαλλίδα που πυροδότησε προβληματισμούς για κυβερνητικά μέτρα μείζονος σημασίας που βρίσκονται προς κρίση στα δικαστήρια.
Κι ενώ η θέση ορισμένων δικαστικών σχηματισμών για κυβερνητικές αποφάσεις δημιουργεί σε κυβερνητικούς κύκλους «ανασφάλειες», η πραγματικότητα σε ό,τι αφορά τη δικαστική κρίση μείζονος σημασίας θεμάτων όπως είναι τα Μνημόνια ή άλλες μεγάλης κλίμακας περικοπές αποδεικνύουν το αντίθετο, πιστοποιώντας πως τα ανώτατα, κυρίως, δικαστήρια της χώρας, έχουν ώς σήμερα σταθερά στηρίξει επιλογές θεσμικές και οικονομικές που δεν ήταν εύκολες ή άλλες που κινούνταν σε οριακές γραμμές της συνταγματικής τάξης.
Ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, που μίλησαν στην «Κ», υπενθυμίζουν την ιστορική απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε στο σύνολό του συνταγματικό το «πρώτο Μνημόνιο», απορρίπτοντας προσφυγές συνδικαλιστικών οργανώσεων (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ) αλλά και του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Στην ίδια «γραμμή» κινήθηκε και ο Αρειος Πάγος με την τελευταία απόφαση, κρίνοντας ότι η ΔΕΗ δικαιούται εφεξής και όσο ισχύει η νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης που επέβαλε με τη σημερινή του μορφή το τέλος ακινήτων να το εισπράττει μέσω των λογαριασμών, αναστέλλοντας έτσι την εφαρμογή της απόφασης του Πρωτοδικείου.
Ωστόσο, κυρίως κατώτερα δικαστήρια, ανοίγουν με αποφάσεις ρήγματα σε κυβερνητικά μέτρα, όπως οι προσωρινές διαταγές που εκδίδουν πρωτοβάθμια δικαστήρια, δικαιώνοντας, έστω και προσωρινά, την παραμονή υπαλλήλων που ετέθησαν σε καθεστώς διαθεσιμότητας.
Αλλά αποφάσεις που προλειαίνουν ανατροπές έχουν εκδοθεί και από ανώτατα δικαστήρια, όπως το Ελεγκτικό Συνέδριο, το οποίο γνωμοδοτώντας την παραμονή της ψήφισης του τελευταίου πακέτου μέτρων, έκρινε σειρά διατάξεων συνταξιοδοτικού χαρακτήρα ως ευθέως αντισυνταγματικές. Αλλα κρίσιμα θέματα κυβερνητικών επιλογών, όπως ο νόμος για την ανώτατη εκπαίδευση ή τα ειδικά μισθολόγια και κυρίως αυτό των δικαστικών λειτουργών, είτε εκκρεμούν προς κρίση στα δικαστήρια είτε αναμένεται να προσβληθούν δικαστικά και να τεθούν στη δικαστική κρίση ως προς την εφαρμογή τους.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, μιλώντας στην «Κ», επισημαίνουν πως η Δικαιοσύνη στις πλείστες των περιπτώσεων αποφασίζει, με ψυχραιμία, αντιλαμβανόμενη την έννοια του δημοσίου συμφέροντος «όταν πρόκειται να κρίνει κυβερνητικά μέτρα εμφανώς αντιδημοφιλή».
Υπό αυτό το πρίσμα, υπενθυμίζοντας τις πρόσφατες αποφάσεις για το «πρώτο Μνημόνιο», λίγοι είναι εκείνοι μέσα στη Δικαιοσύνη που προβλέπουν δικαστικές ανατροπές σε ό,τι αφορά τις πρόσφατες προσφυγές για τις περικοπές των μισθών ή δικαστικές κρίσεις που θα εκτροχιάσουν κυβερνητικούς σχεδιασμούς όπως για παράδειγμα την εφαρμογή στο σύνολό τους των περικοπών ειδικών μισθολογίων.