Ενας μήνας για ερευνητικούς σκοπούς στο Πολυτεχνείο του Μπράουνσβαϊκ ήταν αρκετός για να αντιληφθώ ότι στην Κάτω Σαξονία, κύρια στο Αννόβερο και δευτερευόντως στο Μπράουνσβαϊκ, αλλά και σε άλλες πόλεις, εργάζεται και δημιουργεί ένα σημαντικό πληθυσμιακά κομμάτι των Ελλήνων της διασποράς στη Γερμανία.
Είναι οι ομογενείς μας, που προσπαθούν με κάθε μέσο και τρόπο, μέσα από τις ελληνικές κοινότητες να περάσουν σήμερα το μήνυμα ότι η Ελλάδα, η γενέτειρα χώρα, δεν είναι αυτή που περιγράφεται στις ειδησεογραφικές εκπομπές, αλλά η χώρα που γέννησε πολιτισμό, ολυμπιακή ιδέα, ευγενή άμιλλα και έδωσε φως μέσα στο διάβα της πολύχρονης ιστορίας της.
Είναι χαρακτηριστικό το ότι οι περίπου δέκα χιλιάδες Ελληνες του Αννόβερου αλλά και οι πεντακόσιοι του Μπράουνσβαϊκ τηρούν τα ήθη και έθιμα, τις παραδόσεις της πατρίδας και βασικό κύτταρο της μεταξύ τους επικοινωνίας αποτελούν ο Ιερός Ναός των Τριών Ιεραρχών στο Αννόβερο και ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου στο Μπράουνσβαϊκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ελληνογερμανικός παιδικός σταθμός «Αγιος Βασίλειος» ανήκει στην ελληνική ορθόδοξη ενορία Τριών Ιεραρχών Αννόβερου.
Πολιτιστικές ανταλλαγές
Στις 25 Νοεμβρίου διοργανώθηκε στο παλαιό δημαρχείο του Μπράουνσβαϊκ μια μουσική βραδιά, αφιέρωμα στον συνθέτη Μάνο Χατζιδάκι, με τη συμμετοχή από την Ελλάδα φοιτητών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με υπεύθυνη τη Μαρία Θωίδου, και με μουσικά σύνολα με τη σύμπραξη μαθητών γερμανικού γυμνασίου, στο πλαίσιο των πολιτιστικών ανταλλαγών για την επικοινωνία των νέων μέσω της τέχνης και του πολιτισμού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η όλη διοργάνωση της εκδήλωσης, στην οποία παρέστη και η υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων του κρατιδίου, ανήκε στον ροταριανό όμιλο της πόλης και η ευθύνη στην πρόεδρο της ελληνικής κοινότητας Δέσποινα Καζαντζίδου.
Οι εκεί Ελληνες καταβάλλουν τη δική τους προσπάθεια, μέσα από τη διάδοση της μουσικής και του πολιτισμού, προσπαθώντας γενικότερα να δώσουν το στίγμα της Ελλάδας, να τονίσουν τη σπουδαιότητα και τη διαχρονική συνεισφορά της μητέρας πατρίδας στα γράμματα, τις επιστήμες, τις τέχνες, τον πολιτισμό.
Η ελληνική κοινότητα του Αννόβερου καινοτομεί με τη δημιουργία του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου σε συνεργασία με την Ακαδημία των Πολιτών που λειτουργεί στη Μυτιλήνη.
Ο οργανωτικός και ακαδημαϊκός σύνδεσμος της Ακαδημίας των Πολιτών με τη διεθνή βιβλιοθήκη του Αννόβερου και με όλους τους φορείς της περιοχής είναι η δρ Αμαλία Σδρούλια, υφηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χίλδεσχαϊμ.
Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Οι συντονιστές της αξιόλογης ομολογουμένως προσπάθειας ευελπιστούν ότι το Ανοικτό Πανεπιστήμιο στο Αννόβερο θα ενισχύσει την κοινωνική συνοχή των ομογενών, θα αναπτύξει εθελοντικά δίκτυα και θα προσφέρει γνώσεις σε πολίτες όλων των ηλικιών, που ενδεχόμενα να είχαν στερηθεί τη δυνατότητα αυτή όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Επιπρόσθετα, θεωρούν ότι θα μπορούσε να επεκταθεί το πανεπιστήμιο και σε άλλες πόλεις της Γερμανίας όπου το ελληνικό ομογενειακό στοιχείο έχει ρίζες και είναι πολυάριθμο. Για την επόμενη χρονιά προβλέπεται να λειτουργήσουν Τμήματα Ψυχολογίας, Κοινωνιολογίας και Γλωσσολογίας.
Στη Γερμανία οι πρώτες συνεργασίες ξεκίνησαν με τη συμμετοχή στα προγράμματα καθηγητών και διδασκόντων από το Πανεπιστήμιο του Αννοβέρου και της Κολωνίας, με τη συμμετοχή της Διεθνούς Βιβλιοθήκης του Αννόβερου στην οποία υπάγεται και η Ελληνική Βιβλιοθήκη. Στόχος, να δημιουργηθεί τελικά μια Διαπολιτισμική Ακαδημία πολιτών που θα καθιστά τον επιμορφούμενο γνωστικά και εμπειρικά επαρκή σε ένα πολυσύνθετο πεδίο μορφωτικών, πρακτικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων.
Οι ομογενείς έχουν όμως και σημαντικά προβλήματα που δυστυχώς δημιούργησε η τεράστια οικονομική κρίση στην πατρίδα. Σε πολλές περιοχές δεν λειτουργούν σχολεία ώστε να διδάσκονται τα παιδιά τους τη γλώσσα. Αυτό είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί από την Ελλάδα πάντα σε συνεργασία με τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία.
Η υποχρέωση της Πολιτείας
Η Κάτω Σαξονία με τα περίπου 8 εκατομμύρια πληθυσμό κρατά ένα σημαντικό κομμάτι των Ελλήνων της διασποράς. Η υποχρέωση από πλευράς ελληνικής Πολιτείας θα πρέπει να είναι η περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεών μας με το ομογενειακό στοιχείο συνολικά της Γερμανίας. Μόνο έτσι θα βγούμε από τη διεθνή απομόνωση που δυστυχώς μας έχουν οδηγήσει μέχρι σήμερα πολιτικές και πρακτικές του παρελθόντος. Κάπως έτσι θα ξαναβρούμε τη χαμένη μας αξιοπιστία έχοντας συμμάχους δικούς μας ανθρώπους, τους Ελληνες της διασποράς.
*Ο δρ Ιωάννης Κ. Καλαβρουζιώτης είναι αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας.