Η Νομιμοποίηση-τακτοποίηση των αυθαιρέτων και ο τμηματικός εκ των υστέρων σχεδιασμός, που επικυρώνει την ήδη διαμορφωθείσα οικιστική περιοχή, είναι τόσο συχνό φαινόμενο και επαναλαμβάνεται σε τόσο σύντομα χρονικά διαστήματα, που δίνει πλέον την εντύπωση ότι αποτελεί ένα έθιμο που θα αποκτήσει δεσμευτική ισχύ, όταν τα πολιτικά οφέλη το επιβάλλουν, μια «υποχρέωση» της πολιτείας στους παράνομους οικιστές. Ετσι, η τακτοποίηση των αυθαιρέτων που επιδιώκεται με τους Ν.4014/2011, Ν.4178/2013, N.4495/2017 και τις συνεχείς τροποποιήσεις τους αποτελεί τη συνέχιση μιας οικιστικής παράδοσης καταστρατήγησης της πολεοδομικής νομοθεσίας και του πολεοδομικού σχεδιασμού, που οφείλει να τηρήσει η πολιτική εξουσία.
Παράλληλα, η αρχή του κράτους δικαίου που επιβάλλει την τήρηση της ευνομίας, όσο και η αρχή της ισότητας, δεν επιτρέπουν στην πολιτεία να εξυπηρετεί τους πολίτες εκείνους που, σε αντίθεση με τους νομοταγείς, προέβησαν σε παράνομες πράξεις για να ικανοποιήσουν αποκλειστικά και μόνο τις προσωπικές τους ανάγκες.
Οι παράνομες αυτές πράξεις, εξαιτίας της αδράνειας των κρατικών αρχών, έγιναν ανεκτές από την πολιτεία και μάλιστα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το αυθαίρετο είναι μια παρανομία διαρκής, ορατή και ελέγξιμη ανά πάσα στιγμή, σε αντίθεση με μια παράβαση του κώδικα οδικής κυκλοφορίας που είναι στιγμιαία, ή ακόμη η παράβαση της τελωνειακής ή της φορολογικής νομοθεσίας που ενδεχομένως τη γνωρίζουν μόνον αυτός που παρανομεί και ο ελέγχων.
Επομένως, η αξιοπιστία ενός πολιτικού, και συγκεκριμένα του υπουργού Περιβάλλοντος Κ. Χατζηδάκη, δεν διακυβεύεται, στον βαθμό που εφαρμόζει τον πολεοδομικό νόμο, ακόμη κι αν γίνεται δυσάρεστος. Και στην περίπτωση των αυθαιρέτων, δυσάρεστος ήταν και είναι εκείνος ο υπουργός, ο γενικός γραμματέας, ο περιφερειάρχης, ο δήμαρχος που τηρεί τον νόμο, δηλαδή, που κατεδαφίζει αυθαίρετα, επιβάλλει κυρώσεις, χωρίς να σταθμίζει εάν τυχόν θα επανεκλεγεί ή όχι.
Αν ο υπουργός υποκύψει και παρατείνει την τακτοποίηση της πέμπτης κατηγορίας των αυθαιρέτων, τότε για ακόμα μία φορά η πολιτεία θα φανεί αναξιόπιστη και η ανάπτυξη δεν θα στηρίζεται στον σχεδιασμό, αλλά στον λαϊκισμό.
* Ο κ. Δημήτρης Μέλισσας είναι δικηγόρος, καθηγητής ΕΜΠ.