Ενα κάποιο χαμόγελο, μέσα στη γενική δυστοπία της εποχής, συνιστά η αναγκαστική ματαίωση των εθνικών παρελάσεων και αρκετών «τοπικών» επετείων. Ο κορωνοϊός έστερξε και μας απάλλαξε, έστω πρόσκαιρα, από ετήσιες πανεθνικές μυθοπλασίες ιστορικών γεγονότων, που στα σκηνικά τους κυριαρχούν οι έντονες πινελιές εθνικισμού και στις ενδυμασίες διάφορες εκδοχές εθνικοτοπικής κιτσαρίας.
Διακόσια χρόνια υπάρχουμε αυτοσυντηρώντας και καταναλώνοντας τον μύθο της εθνικής ιδιαιτερότητας. Είναι αυτή η βαθύτερη εθνική ψυχούλα που μας ωθεί και σε μια παγκόσμια μοναδικότητα: να αποτίουμε δόξα και τιμή στον ηρωισμό της ήττας και να υποτιμούμε τους σταθμούς θετικών βημάτων στις διάφορες στιγμές της ιστορικής διαδρομής συγκρότησής μας ως έθνους.
Αρεσκόμαστε να γιορτάζουμε και να μυθοπλάθουμε τις εξεγέρσεις, ακόμη και τις ήττες, και όχι να ιστορούμε τις όποιες εθνικές στιγμές νίκης, που μας ώθησαν σε ανώτερη «πίστα».
Το ίδιο συμβαίνει και με το Πολυτεχνείο. Μπορεί να μας «διέφυγε» η πρώτη επέτειος της 17ης Νοεμβρίου και να την «παραχωρήσαμε» για να γίνουν οι πρώτες εκλογές της μεταπολίτευσης, γρήγορα όμως αποκαταστάθηκαν οι παραδόσεις: «λαϊκή γιορτή», έκτοτε, είναι η εξέγερση κατά της χούντας. Η ημέρα της αποκατάστασης της δημοκρατίας το ’74 μας αφήνει αδιάφορους και αφορά μόνο το establishment της χώρας. Αυτή όμως η εθνική παθογένεια μας κατατρύχει και κάνει σισύφεια την όποια προσπάθεια για την εθνική αυτογνωσία. Στην περίπτωση του Πολυτεχνείου, η μνήμη γρήγορα υποκαταστάθηκε από έναν βολικό μύθο κάποιων αγωνιστών, στον αγώνα των οποίων, εύκολα, ο καθένας μπορεί να δίνει το δικό του περιεχόμενο.
Ωστόσο οι σχολικές γιορτές και οι καταθέσεις στεφάνων συντηρούν τον μύθο, αλλά δεν αναπληρώνουν το κενό εθνικής αυτογνωσίας.
Φαίνεται, λοιπόν, πως ο «θυμός» για αυτό το ανεκπλήρωτο γρήγορα μετατράπηκε σε βία, για υπεραναπλήρωση. Αυτή η μέθεξη στη βία είναι που χαρακτηρίζει εδώ και χρόνια το αποκορύφωμα των επετειακών εκδηλώσεων για το Πολυτεχνείο, την πορεία. Από αυτήν την άποψη η ματαίωσή της, λόγω κορωνοϊού, λειτουργεί ανακουφιστικά, επιβεβαιώνοντας τη ρήση «ουδέν κακόν αμιγές καλού».
* Ο κ. Στ. Λιβαδάς είναι μηχ/γος ηλ/γος μηχανικός και ανήκει στη «γενιά του Πολυτεχνείου».