Στην υψηλότερη θέση στην κατανάλωση αντιβιοτικών, που σχετίζεται άμεσα με τη μικροβιακή αντοχή, βρήκε και φέτος τους Ελληνες η χθεσινή Ευρωπαϊκή Ημέρα Ορθολογικής Χρήσης Αντιβιοτικών. Και ενώ όλη η Ευρώπη προσπαθεί να αντιμετωπίσει το δεύτερο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού, σε εξέλιξη είναι και μια άλλη πανδημία, αυτή της μικροβιακής αντοχής. Οι ειδικοί μάλιστα εκφράζουν ανησυχία για διόγκωση του προβλήματος από την υπερκατανάλωση αντιβιοτικών, που «συνοδεύει» τις αυξημένες νοσηλείες ασθενών με COVID-19.
Η μικροβιακή αντοχή
«Από τις αρχές του 2020, η συνεχιζόμενη πανδημία της COVID-19 είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περισσότερων από 250.000 ασθενών στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Μέχρι το τέλος του 2020, όπως κάθε χρόνο, λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά θα έχουν προκαλέσει περισσότερους από 30.000 θανάτους Ευρωπαίων πολιτών. Η μικροβιακή αντοχή είναι μια άλλη διαχρονική πανδημία που συχνά δεν γίνεται αντιληπτή από την πλειονότητα των πολιτών, των ηγετών, ακόμη και των επαγγελματιών υγείας», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, που τονίζει ότι το σημαντικότερο μέτρο για την αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας είναι η μείωση και η ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών.
Δυστυχώς, η χώρα μας, ειδικά σε ό,τι αφορά τη χρήση αντιβιοτικών στην κοινότητα (εκτός νοσοκομείου), παραμένει σταθερά πρώτη στην Ε.Ε., χωρίς μάλιστα να δείχνει σημάδια υποχώρησης. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων – ECDC, που δημοσιοποιήθηκε χθες για το έτος 2019, η κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ελλάδα (στην κοινότητα) είναι 32,4 DDD (καθορισμένη ημερήσια δόση) ανά 1.000 κατοίκους, έναντι 18 DDD ανά 1.000 κατοίκους που είναι ο μέσος όρος των χωρών της Ε.Ε. Από κοντά ακολουθεί η Κύπρος με 30,1 DDD ανά 1.000 κατοίκους και στην τρίτη θέση είναι η Ρουμανία με 24. Σταθερά στη χαμηλότερη θέση είναι η Ολλανδία (8,7 DDD ανά 1.000 κατοίκους). Το πρόβλημα της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών στη χώρα μας φαίνεται να είναι λιγότερο έντονο εντός των νοσοκομείων, όπου στη σχετική λίστα της Ε.Ε. είμαστε στη 13η θέση, με 1,68 DDD ανά 1.000 κατοίκους και χαμηλότερα από τον μέσο όρο των χωρών-μελών της Ενωσης (1,77 DDD ανά 1.000 κατοίκους), όπου τα «σκήπτρα» κατέχει το Ηνωμένο Βασίλειο (2,53 DDD ανά 1.000 κατοίκους). Παράλληλα, η Ελλάδα είναι στις πρώτες θέσεις της Ε.Ε. και στα ποσοστά αντοχής παθογόνων σε ευρέος φάσματος προωθημένα αντιβιοτικά, που σε κάποια παθογόνα, και συγκεκριμένα στην κλεμπσιέλα και στο ασινετομπάκτερ, ξεπερνούν το 50%.
Οπως σημειώνει ο ΕΟΔΥ, η πανδημία έδωσε την ευκαιρία στους πολίτες να κατανοήσουν ότι η συμμόρφωση με τα μέτρα πρόληψης είναι ζωτικής σημασίας στη δημόσια υγεία, ενώ τα ίδια μέτρα χρησιμοποιούνται και για να συμβάλουν στη μη διασπορά ανθεκτικών βακτηρίων. Ωστόσο, τονίζει ότι «η πανδημία δημιούργησε ανησυχία για την περαιτέρω αύξηση της μικροβιακής αντοχής από τον υπερκατανάλωση των αντιβιοτικών λόγω των αυξημένων νοσηλειών ασθενών με COVID-19», προσθέτοντας ότι θα ενισχύσει την επιτήρηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών και στα νοσοκομεία και στην κοινότητα.