Το σύνολο των επιστημονικών και τεχνολογικών φορέων της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Καινοτομίας, δηλαδή όλοι οι πρόεδροι των ερευνητικών κέντρων και τεχνολογικών φορέων, όλα τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ) και ο πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) συνυπογράφουν επιστολή με την οποία εξηγούν, με απλά λόγια, γιατί πρέπει όλοι μας να κάνουμε το εμβόλιο. Ακολουθεί η επιστολή της ερευνητικής κοινότητας:
«Το ισχυρότερο όπλο κατά της πανδημίας COVID-19»
Διαχρονικά τα εμβόλια αποτελούν τα πιο ασφαλή και αποτελεσματικά όπλα στην αντιμετώπιση των επιδημιών. Στην ιστορία της ανθρωπότητας, η εξάλειψη θανατηφόρων νοσημάτων, όπως η «ευλογιά», και η πρόληψη μιας σειράς από σημαντικές ασθένειες που αποτελούσαν μάστιγα για τον άνθρωπο, όπως ο τέτανος, η πολιομυελίτιδα, οι ηπατίτιδες, η γρίπη, η ιλαρά, έγινε δυνατή χάρη σε προγράμματα μαζικού εμβολιασμού.
Ο εμβολιασμός αποτελεί μια θεραπεία εξαιρετικά ασφαλή, ακριβώς επειδή στηρίζεται στην ενεργοποίηση των φυσιολογικών μηχανισμών ανοσολογικής μνήμης. Τα ειδικά λεμφοκύτταρα μνήμης που δημιουργούνται στα όργανα του λεμφικού συστήματος (λεμφαδένες) λίγες εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό είναι εξειδικευμένα να αναγνωρίζουν ειδικά πεπτίδια (αντιγόνα) της κυτταρικής δομής του παθογόνου, μιμούμενα εν πολλοίς την ανοσία που εξασφαλίζεται μετά από φυσική λοίμωξη. Κατά συνέπεια, η επόμενη έκθεση στο εν λόγω παθογόνο οδηγεί άμεσα στην εξουδετέρωσή του μέσω της παραγωγής προστατευτικών αντισωμάτων από τα ειδικά Β λεμφοκύτταρα και της ενεργοποίησης επιπλέoν μηχανισμών προστασίας από ειδικά Τ λεμφοκύτταρα. Σε αρκετές περιπτώσεις ασθενειών, όπως η νόσος COVID-19, η ανοσολογική απάντηση μέσω του εμβολιασμού είναι πιο αποτελεσματική από τη φυσική ανοσία μετά από λοίμωξη, επειδή η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού είναι στοχευόμενη και ελεγχόμενη, ενώ απουσιάζει η ανασταλτική δράση του παθογόνου στο αμυντικό μας σύστημα. Τα εμβόλια θεωρούνται τα πιο ασφαλή φάρμακα επειδή η συντριπτική πλειονότητα των παρενεργειών τους είναι ήπιες (π.χ., τοπικός πόνος, ερυθρότητα στο σημείο ένεσης) είτε συστηματικές (π.χ., πυρετός, ήπια αλλεργική αντίδραση). Επιπλέον, οι παρενέργειες αυτές των εμβολίων εκδηλώνονται άμεσα (λίγες ώρες έως μέρες) και είναι αυτοπεριορισμένες.
Η δημιουργία αποτελεσματικών εμβολίων δεν είναι μια απλή και εύκολη διαδικασία. Για μια σειρά από γνωστές ασθένειες, όπως η φυματίωση και η λοίμωξη από HIV, δεν υπάρχουν αποτελεσματικά ή διαθέσιμα εμβόλια, αντίστοιχα. Την τελευταία δεκαετία, η αλματώδης εξέλιξη στην τεχνολογία στοχευόμενης επιλογής, παραγωγής και παρουσίασης των κατάλληλων αντιγόνων στα κύτταρα του ανοσοποιητικού επιτρέπει την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη παραγωγή νέων εμβολίων. Η πρόοδος αυτή, προϊόν βασικής έρευνας πολλών δεκαετιών στη Μοριακή Βιολογία και Βιοτεχνολογία, είχε ευεργετικά αποτελέσματα και συνέβαλε καθοριστικά στην ταχεία ανάπτυξη αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων έναντι της νόσου COVID-19.
Τα εμβόλια έναντι του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά στην πρόληψη της νόσου COVID-19 και των επιπλοκών της, με ποσοστά προστασίας που ξεπερνούν το 90% και αποτελούν το πιο ισχυρό όπλο της ανθρωπότητας στην αντιμετώπιση της εξελισσόμενης πανδημίας. Οπως όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα εμβόλια έναντι του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 έχουν λάβει έγκριση μετά από κλινικές μελέτες ασφάλειας και αποτελεσματικότητας σε μεγάλο αριθμό υγιών εθελοντών. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα με κριτήρια διαφάνειας, υπευθυνότητας και επιστημονικής εγκυρότητας παρακολουθεί στενά και ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο για όλες τις εξελίξεις που αφορούν την αποτελεσματικότητα και τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις των εμβολίων για τη νόσο COVID-19. Τα εμβόλια αυτά έχουν πλέον χορηγηθεί σε πολλά εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο, με εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο στην αποτελεσματικότητα αλλά και στο προφίλ ασφαλείας τους.
Ο δύσκολος αγώνας που έχει μπροστά της η ανθρωπότητα είναι η έγκαιρη δημιουργία τείχους ανοσίας με μοναδικά όπλα τον μαζικό εμβολιασμό και τα μέτρα επιδημιολογικής πρόληψης για τον περιορισμό της διασποράς νέων μεταλλάξεων του ιού και τον έλεγχο της πανδημίας. Είναι χρέος όλων μας να εμπιστευθούμε την επιστήμη και να εμβολιασθούμε εγκαίρως προστατεύοντας τόσο τον εαυτό μας όσο και τους συνανθρώπους μας από τη νόσο COVID-19.
Οι πρόεδροι των ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων
1) Βασίλης Αναστασόπουλος, καθηγητής του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Επιστημονικού Πάρκου Πατρών (ΕΠΠ).
2) Βασίλειος Γρηγορίου, διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ).
3) Νικόλαος Δεμερτζής, καθηγητής Πολιτικής Επικοινωνίας και Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής και πρόεδρος Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ).
4) Ιωάννης Ιωαννίδης, καθηγητής του τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά».
5) Αριστομένης Καραγεώργης, πρόεδρος Δ.Σ. και διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) – διευθυντής του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας.
6) Γεώργιος Νούνεσης, διευθυντής και πρόεδρος Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Ερευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» / ΕΚΕΦΕ «Δ».
7) Γεώργιος Παναγιώτου, διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. του Ερευνητικού Κέντρου Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμιγκ» / ΕΚΕΒΕ Α. Φλέμιγκ.
8) Λουκάς Παπαδήμος, πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ).
9) Εμμανουήλ Πλειώνης, καθηγητής του τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
10) Μιχαήλ Σιγάλας, καθηγητής τμήματος Χημείας ΑΠΘ, πρόεδρος του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας / ΚΔΕΜΤ – ΝΟΗΣΙΣ.
11) Φωτεινή Στυλιανοπούλου, ομότιμος καθηγήτρια Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ / ΕΙΠ.
12) Νεκτάριος Ταβερναράκης, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ).
13) Δημήτριος Τζοβάρας, διευθυντής της Κεντρικής Διεύθυνσης του Εθνικού Κέντρου Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και πρόεδρος του Δ.Σ.
14) Χρήστος Χουσιάδας, πρόεδρος του Δ.Σ. της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ).
Ο πρόεδρος του ΕΣΕΤΕΚ
15) Σπυρίδων Αρταβάνης-Τσάκωνας, καθηγητής Κυτταρικής Βιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Harvard.
Ο αντιπρόεδρος
16)Αριστείδης-Θωμάς Δοξιάδης, κοινωνικός επιστήμονας και οικονομολόγος.
Τα μέλη
17) Αναστασία Αϊλαμάκη, καθηγήτρια στο τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο της Ελβετίας στη Λωζάννη (EPFL), διευθύντρια του Εργαστηρίου Εφαρμογών και Συστημάτων Διαχείρισης Δεδομένων και συνιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της RAW Labs SA.
18) Βασίλειος Αντωνιάδης, οικονομολόγος.
19) Ελευθερία Ζεγγίνη, διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεταφραστικής Γονιδιωματικής στο Helmholtz Zentrum München, Γερμανία.
20) Θεόδωρος Θεοδώρου, καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
21) Ευάγγελος Καρκαλέτσης, διευθυντής Ερευνας Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».
22) Ελένη Κάτσου, επιχειρηματίας.
23) Βασιλική Κιντή, καθηγήτρια τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
24) Ευγενία-Ελίζα Κονοφάγου, καθηγήτρια Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στη Σχολή Μηχανικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών στο Columbia University.
25) Χριστίνα Κουλούρη, καθηγήτρια και πρύτανης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών.
26) Σταυρούλα Μπαχταλιά, στέλεχος επιχειρήσεων.
27) Ευάγγελος Μπεκιάρης, διευθυντής του Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του Ερευνητικού Κέντρου Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).
28) Ιωάννης Ταλιανίδης, διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας και AXA Chair in Epigenetics.
29) Αιμιλιανός Χαλαμανδάρης, ερευνητής στο ερευνητικό τμήμα της Samsung Ελλάδος.
Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου ΕΛΙΔΕΚ
30) Ξενοφών Βερύκιος, ομότιμος καθηγητής στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών.