Στην Κίνα, η περίοδος που διανύουμε είναι η πιο χαρούμενη, μιας και την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου οι Κινέζοι σε όλο τον κόσμο υποδέχθηκαν τη νέα χρονιά 2021, τη χρονιά του Ταύρου. Εμείς, αλλά και πολλοί άλλοι στον «δυτικό» λεγόμενο κόσμο, συνεχίζουμε να ζούμε με τον φόβο από τους μεταλλαγμένους ιούς και την ανεπαρκή τροφοδότηση με τα «δυτικά» εμβόλια εναντίον στην COVID-19.
Αντιθέτως, η Κίνα με το δικό της εμβόλιο CoronaVac της εταιρείας Sinovac όχι μόνον εμβολιάζει με ταχύτητα τα εκατομμύρια των δικών της πολιτών, αλλά και εκατομμύρια πολιτών σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Οι γείτονές μας οι Σέρβοι πριν από λίγες εβδομάδες προμηθεύτηκαν ένα εκατομμύριο κινεζικά εμβόλια. Η Αίγυπτος ανακοίνωσε την προμήθεια 40 εκατομμυρίων δόσεων. Η Τουρκία όχι μόνο καλύπτει τις δικές της ανάγκες με το κινεζικό εμβόλιο, αλλά συμμετείχε ενεργά στην πραγματοποίηση μελετών τρίτης φάσεως για την αποτελεσματικότητα του CoronaVac, που φθάνει το 91,25%. Το έγκυρο περιοδικό Lancet είχε δημοσιεύσει τα αποτελέσματα από την πρώτη φάση και τη δεύτερη φάση με συμμετοχή 600 εθελοντών.
Παρόλο που στους περισσότερους από τους «Δυτικούς» επιστήμονες παραμένει η αμφιβολία για την επιστημονικά σωστή παρουσίαση των ιατρικών ερευνών και ανακοινώσεων από τους Κινέζους επιστήμονες, είναι πλέον καιρός να δούμε τη σύγχρονη ιατρική της Κίνας διαφορετικά.
Οταν πριν από μερικά χρόνια προσκλήθηκα μαζί με λίγους ακόμη Αμερικανούς χειρουργούς στο Πανεπιστήμιο Jilin στην περιφέρεια Changchun, έφυγα εντυπωσιασμένος από τρία γεγονότα:
Το πρώτο ήταν το γιγαντιαίο πανεπιστημιακό νοσοκομείο, εξοπλισμένο με ό,τι πιο σύγχρονο μηχάνημα είχα γνωρίσει στην Αμερική, και η καθημερινή πραγματοποίηση των πιο απαιτητικών επεμβάσεων (5-7 μεταμοσχεύσεις ήπατος την ημέρα!).
Το δεύτερο ήταν η ευγένεια, η ταπεινότητα προς τους ξένους προσκεκλημένους, που ξεπερνούσε το υψηλό επιστημονικό τους επίπεδο. Ισως ήμουν επηρεασμένος από το αντίθετο «τουπέ», ορισμένων Ευρωπαίων, ιδίως Γερμανών, στην αντιμετώπιση ξένων, και μάλιστα νοτιοευρωπαίων συναδέλφων τους.
Το τρίτο ήταν η εξομολόγηση του επιστημονικού διευθυντή του νοσοκομείου, ο οποίος θα έφευγε σε λίγες ημέρες για «σαφάρι» των κορυφαίων Αμερικανών ερευνητών με κινεζική καταγωγή. «Κύριε διευθυντά του NΙΗ, του Harvard, του Memorial κ.λπ., εάν σας προσφέρω διπλάσιο χώρο, διπλάσιο προσωπικό, διπλάσιο μισθό, θα έρθετε στη χώρα των προγόνων σας να συνεχίσετε το έργο σας;». Αυτή η «επιθετική» πολιτική της Κίνας, που υλοποιείται με επιτυχία τα τελευταία χρόνια, την έχει οδηγήσει να είναι πλέον μια υπερδύναμη και στην ιατρική.
Ο θαυμασμός μου για το επίπεδο της σύγχρονης ιατρικής στην Κίνα συνεχίστηκε με τις ακαδημαϊκές επισκέψεις μου στα δημόσια πανεπιστήμια Hong Kong University και Chinese University of Hong Kong που στη φετινή κατάταξη των Times Higher Education καταλαμβάνουν την 39η και 66η θέση αντίστοιχα στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Ο σεβασμός στην εκπαίδευση των φοιτητών της ιατρικής είναι ανώτερος από εκείνον που δείχνουν ακόμη και οι καλύτερες ιατρικές σχολές της Αμερικής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι τελικές εξετάσεις για την αποφοίτησή τους, οι οποίες περιλαμβάνουν εκτός από τις γραπτές, προφορικές εξετάσεις μικρών ομάδων γύρω από πραγματικούς ασθενείς που διαρκούν όλη την ημέρα για μία εβδομάδα. Τις εξετάσεις επιβλέπουν τρεις ξένοι προσκεκλημένοι καθηγητές (external examiners), που συμμετέχουν στη βαθμολόγηση κάθε φοιτητή, αποφασίζουν ποιοι θα επανεξετασθούν, δίνουν βραβεία στους αριστεύσαντες και στο τέλος, σε κοινή συνεδρίαση με τον κοσμήτορα και τους καθηγητές της ιατρικής σχολής, συζητούν πώς μπορεί να βελτιωθεί καλύτερα το πρόγραμμα σπουδών.
Το ερώτημα είναι αν η μέχρι σήμερα αμφίσημη στάση τόσο των δυτικών κρατών όσο και της Ελλάδας απέναντι στην Κίνα πρέπει να αλλάξει ουσιαστικά και γρήγορα μετά την τραγική εμπειρία της αντιμετώπισης της πανδημίας ιδίως από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η νέα χρονιά του Ταύρου αποτελεί μια καλή ευκαιρία για τη χώρα μας για αναβάθμιση των σχέσεών μας με την Κίνα και στα θέματα της δημόσιας και ακαδημαϊκής υγείας.
* Ο κ. Δημήτρης Λινός είναι ομότιμος καθηγητής Χειρουργικής του ΕΚΠΑ, lecturer στο Harvard Medical School.