Μέχρι και τριπλάσιο κίνδυνο να προσβληθούν από τον SARS-CoV-2 διατρέχουν οι πρόσφυγες και μετανάστες που διαμένουν σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης (ΚΥΤ) και σε δομές φιλοξενίας, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό στη χώρα μας. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει μελέτη για την επίπτωση της πανδημίας COVID-19 σε πρόσφυγες, μετανάστες και αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα, η οποία ανέλυσε δεδομένα από συρροές κρουσμάτων που καταγράφηκαν το διάστημα από τον Φεβρουάριο έως τον Νοέμβριο του 2020. Τη μελέτη περιλαμβάνει έκθεση για τη μείωση της διάδοσης της COVID-19 στον πληθυσμό των μεταναστών στην Ε.Ε. που δημοσίευσε χθες το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Μόλις χθες άρχισε και στη χώρα μας ο εμβολιασμός έναντι της COVID-19 στους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στα ΚΥΤ στα νησιά της Χίου, της Σάμου και της Λέσβου. Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson από κλιμάκια του ΕΟΔΥ και του Philos και θα επεκταθεί στα κέντρα και των υπόλοιπων νησιών, καθώς και σε δομές φιλοξενίας της ηπειρωτικής χώρας, σύμφωνα με τον σχετικό επιχειρησιακό σχεδιασμό των υπουργείων Υγείας και Μετανάστευσης και Ασύλου και του ΕΟΔΥ.
Στη μελέτη όπου κάνει αναφορά το ECDC και η οποία είναι προς δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό Lancet, οι ερευνητές Ηλίας Κονδύλης – ΑΠΘ, Δημήτρης Παπαμιχαήλ – ΠΑΔΑ, Sophie McCann, Miriam Orcutt, Elspeth Carruthers και Sally Hargreaves – University College London και Απόστολος Βεΐζης – IΝΤΕΡSOS Hellas, εξέτασαν πόσες φορές και πού ενεργοποιήθηκε το εθνικό σχέδιο διαχείρισης κρίσεων σε προσφυγικές δομές «Αγνοδίκη» το πρώτο εννεάμηνο της πανδημίας και συνέκριναν τα επιβεβαιωμένα περιστατικά COVID-19 μεταξύ των μεταναστών και του γενικού πληθυσμού. Το διάστημα που εξετάστηκε καταγράφηκαν 25 συρροές σε έξι στα επτά ΚΥΤ (85,7%) και 18 στις 32 δομές φιλοξενίας (56,3%). Στις δομές φιλοξενίας προσφύγων το διάστημα Φεβρουαρίου έως Νοέμβριο 2020 η συχνότητα των περιστατικών COVID-19 ήταν 1.758 ανά 100.000 πληθυσμού, και στα ΚΥΤ 2.052 ανά 100.000 πληθυσμού. Οπως αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό της χώρας ο κίνδυνος λοίμωξης από COVID-19 ήταν 2,5 έως 3 φορές μεγαλύτερος μεταξύ των μεταναστών, με τον μεγαλύτερο κίνδυνο να διατρέχουν όσοι μένουν στα ΚΥΤ (νησιωτική χώρα και σύνορα με την Τουρκία), όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι ιδιαίτερα δύσκολες». Οπως τονίζουν οι ερευνητές απαιτείται η ένταξη και των μεταναστών στον γενικό σχεδιασμό για τη μείωση της διασποράς σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένου και του εμβολιασμού έναντι της COVID-19.
Σύμφωνα με το ΕCDC, υπάρχουν δεδομένα που δείχνουν ότι ορισμένες κοινότητες μεταναστών μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης στον SARS-CoV-2, λόγω των συνθηκών διαβίωσης, απασχόλησης ή και αδυναμίας πρόσβασης σε υπηρεσίες δημόσιας υγείας. Στη Νορβηγία, το 42% των κρουσμάτων στο πρώτο κύμα αφορούσε μετανάστες, στη Δανία το 26% και στη Σουηδία το 32%. Στην Ιταλία και στην Ισπανία, μελέτες έδειξαν πως οι μετανάστες είχαν υψηλότερο κίνδυνο νοσηλείας λόγω COVID-19, ενώ σε Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Σουηδία παρατηρήθηκε αυξημένη θνησιμότητα (από όλες τις αιτίες) μεταξύ των μεταναστών σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό κατά τη διάρκεια του 2020, αλλά και σε σχέση με προηγούμενα έτη (πλεονάζουσα θνησιμότητα).