Η κυκλική οικονομία δίνει λύσεις στον τουρισμό

Η κυκλική οικονομία δίνει λύσεις στον τουρισμό

Το ευρωπαϊκό έργο Incircle, που υλοποιεί δράσεις και στο Ρέθυμνο, ερευνά νέες μεθόδους για εξοικονόμηση φυσικών πόρων

4' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο τουρισμός αποτελεί για την οικονομία της Ελλάδας, όπως και για πολλές χώρες της Μεσογείου, μια κρίσιμη παράμετρο. Ταυτόχρονα, όμως, οι πολύ μεγάλες τουριστικές ροές δημιουργούν σοβαρά προβλήματα, από υπερ-παραγωγή απορριμμάτων μέχρι έλλειψη νερού – ειδικά σε περιοχές ευάλωτες. Το περιβάλλον της κλιματικής αλλαγής ενισχύει τις δυσκολίες, καθώς περιορίζει πόρους (π.χ. ξηρασία) ή δημιουργεί συνθήκες που απαιτούν επιπλέον ενέργεια (π.χ. κλιματισμός για την αντιμετώπιση των υψηλών θερμοκρασιών). Πώς μπορούν να απαντηθούν αυτά; Η λογική της κυκλικής οικονομίας χαράσσει μια διέξοδο και το ευρωπαϊκό έργο Incircle έρχεται να εισάγει αντίστοιχες στρατηγικές. Ηδη υλοποιεί έργα σε πέντε πόλεις της Μεσογείου και πιο συγκεκριμένα στο Ρέθυμνο, στη Λάρνακα Κύπρου, στη Χειμάρρα Αλβανίας, στο Γκόζο Μάλτας και την Πάλμα Ισπανίας. Ηλιακοί σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ποδηλατικές τουριστικές διαδρομές, διαχωρισμός απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων στην πηγή, αποθήκευση και παροχή πόσιμου νερού σε δρόμους και πλατείες, αποτελούν πρώτα βήματα προς το μέλλον ενός κυκλικού τουρισμού. «Ο τουρισμός αποτελεί αναμφίβολα την κινητήριο δύναμη της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, οι μεγάλες τουριστικές ροές και η αυξημένη εποχική δραστηριότητα επιδρούν αρνητικά σε περιοχές με περιορισμένους φυσικούς πόρους, όπως νησιά ή αραιοκατοικημένες περιοχές. Προκύπτει συχνά μια αδυναμία των περιοχών να υποστηρίξουν με βιώσιμο τρόπο τις σύγχρονες ανάγκες των επισκεπτών και των τοπικών κοινοτήτων, με αποτελέσματα ενίοτε αρνητικά: περιβαλλοντική ρύπανση, υπερκατανάλωση και εξάντληση φυσικών και ενεργειακών πόρων. Στην πορεία πλήττεται και το ίδιο το τουριστικό προϊόν», λέει στην «Κ» ο Κοσμάς Αναγνωστόπουλος, υπεύθυνος του έργου Incircle και συντονιστής του δικτύου Civinet σε Ελλάδα και Κύπρο.

«Το Incircle αναζητάει απαντήσεις μέσω της διερεύνησης και εφαρμογής πρακτικών κυκλικής οικονομίας στον τομέα του τουρισμού. Ερευνά νέες μεθόδους για εξοικονόμηση φυσικών πόρων, προφυλάσσοντας ταυτόχρονα τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά, το τοπίο, την ταυτότητα και την ελκυστικότητα των περιοχών», σημειώνει ο κ. Αναγνωστόπουλος. Βασικοί πυλώνες του προγράμματος είναι η βιώσιμη κινητικότητα, η εξοικονόμηση ενέργειας και η χρήση ανανεώσιμων πηγών, η οικονομία στο νερό και η επανάχρηση υδάτινων πόρων, ο περιορισμός και η ανακύκλωση των αποβλήτων.

Στην Ελλάδα, το Incircle εφαρμόζει ήδη πλευρές κυκλικού τουρισμού στο Ρέθυμνο, όπου συνδυάζονται οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με την ηλεκτροκίνηση. Ηλιακοί σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και ποδηλάτων, τροφοδοτούμενοι από φωτοβολταϊκά πάνελ έχουν τοποθετηθεί ήδη σε δημοτικό πάρκινγκ της πόλης. Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα εξυπηρέτησης δύο ηλεκτρικών Ι.Χ. αυτοκινήτων και 20 ηλεκτρικών ποδηλάτων και σκούτερ.

Επίσης, προμήθευσε στην πόλη 153 ξύλινους κάδους μικροαπορριμμάτων, για να τοποθετηθούν σε 51 σημεία του δήμου, έτσι ώστε να γίνεται διαχωρισμός των κοινών απορριμμάτων, των ανακυκλώσιμων και των πλαστικών στην πηγή και να διευκολύνεται το έργο της ανακύκλωσης. Το επόμενο βήμα προβλέπει έργα αξιοποίησης του βρόχινου νερού. Αξιοσημείωτο είναι πως, όπως μας ενημερώνουν οι συντελεστές του έργου Incircle, ο Δήμος Ρεθύμνου αναπτύσσει ένα τοπικό σχέδιο δράσης για τον κυκλικό τουρισμό, το οποίο θα υλοποιήσει σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Ο δήμος προσκαλεί τις τοπικές επιχειρήσεις του τουρισμού να ενημερωθούν, να επιμορφωθούν και να αξιολογήσουν τις επιδόσεις τους στον τομέα της κυκλικής οικονομίας τόσο στην παρούσα φάση όσο και αφού εφαρμόσουν τις προτάσεις του έργου. Στο ίδιο πνεύμα και στο πλαίσιο του έργου η Περιφέρεια Κρήτης αναπτύσσει μια Περιφερειακή στρατηγική κυκλικού τουρισμού, ενθαρρύνοντας παράλληλα τις πρωτοβουλίες και τις συνεργασίες μεταξύ των τοπικών φορέων.

Σε άλλες πόλεις

Στην Κύπρο, ο Δήμος Λάρνακας έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο ποδηλατικών διαδρομών (Cycle Larnaca) που διατρέχει ολόκληρη την πόλη, συνδέοντας πολλά σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, παραλιακά μέτωπα και κέντρα πολιτισμού, τα οποία γίνονται πλήρως προσβάσιμα με ποδήλατο. Διατίθενται ποδήλατα για χρήση από τους τουρίστες (δυνατότητα και για ηλεκτρονική «κράτηση»), ενώ υπάρχει και ψηφιακός οδηγός για τους ποδηλάτες.

Στο χωριό Κερσέμ στο νησί Γκόζο της Μάλτας δημιουργείται μια υπόγεια δεξαμενή 90.000 κυβικών μέτρων, όπου θα συλλέγεται βρόχινο νερό και θα ποτίζονται χωράφια, αλλά και ένα δημοτικό πάρκο. Η δεξαμενή θα δέχεται και νερό από βιολογικό καθαρισμό. Στη Χειμάρρα διαμορφώνονται δύο ποδηλατικές διαδρομές που συνδέουν την πόλη με δύο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, που σήμερα εξυπηρετούνται μόνο με αυτοκίνητα. Εργα περίπου 3,5 χιλιομέτρων δίνουν τη δυνατότητα για επίσκεψη με ποδήλατο. Στην Πάλμα τοποθετήθηκαν 15 εγκαταστάσεις παροχής πόσιμου νερού στα πιο τουριστικά σημεία της πόλης, όπου οι τουρίστες θα μπορούν να γεμίζουν επαναχρησιμοποιούμενα μπουκαλάκια, που χορηγούν ξενοδοχεία και άλλα σημεία εξυπηρέτησης επισκεπτών. Προγραμματίζεται η διάθεση 10.000 μπουκαλιών νερού για περισσότερες χρήσεις στις 15 κοινόχρηστες εγκαταστάσεις, με στόχο τη σημαντική μείωση πλαστικών απορριμμάτων.

«Στόχος της κυκλικής οικονομίας είναι να περνάς πόρους από τον έναν τομέα στον άλλον και να εξαντλείς τη χρησιμότητά τους. Ενα παράδειγμα είναι η συλλογή και χρήση τηγανέλαιων για παραγωγή ενέργειας. Το ζητούμενο είναι μια συνολική αλλαγή στην κουλτούρα και τον τρόπο ζωής μας, με στόχο την καταπολέμηση της σπατάλης φυσικών πόρων που προκαλεί ανεπανόρθωτες ζημιές. Σήμερα υπάρχουν τεχνολογικές εφαρμογές που μπορούν να βοηθήσουν», σημειώνει ο κ. Αναγνωστόπουλος.

«Το έργο φιλοδοξεί να ανοίξει δρόμους και ταυτόχρονα να εκπαιδεύσει δημοτικές αρχές και υπηρεσίες σε καλές πρακτικές. Μπορούν κι άλλοι δήμοι να αξιοποιήσουν το Incircle και να επωφεληθούν από σεμινάρια, εργαστήρια ή εξειδικευμένες προτάσεις. Σε επόμενη φάση προβλέπεται ακόμα έξι περιφέρειες να μπουν στο πρόγραμμα και να τους παρέχουμε υποστήριξη για τη διαμόρφωση περιφερειακής στρατηγικής για τον κυκλικό τουρισμό», λέει στην «Κ» ο υπεύθυνος του έργου.

Το ευρωπαϊκό έργο Incircle ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2019 και ολοκληρώνεται τον Ιούνιο του 2022. Χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Interreg MED. Συμπράττουν 14 εταίροι από πέντε διαφορετικές χώρες της Μεσογείου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή