Σε Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) μπορούν να εγγραφούν απόφοιτοι Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων, άλλου ΙΕΚ αλλά και πανεπιστημίου ή ΤΕΙ. Δεν υπάρχει όριο ηλικίας για την εγγραφή. Η φοίτηση είναι υποχρεωτική, διαρκεί πέντε εξάμηνα –τέσσερα εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης και ένα εξάμηνο πρακτικής άσκησης– και είναι απογευματινή (από 3 μ.μ. έως 9 μ.μ.). Στόχος της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας είναι να βελτιωθεί το σκέλος της πρακτικής άσκησης και της σύνδεσης των ειδικοτήτων των δημόσιων ΙΕΚ με τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας για επαγγελματίες. Επίσης, σημαντικό είναι οι σπουδαστές των ΙΕΚ να πιστοποιήσουν τις γνώσεις τους, ώστε να καταταγούν στο επίπεδο 5 του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (τα ΑΕΙ είναι στο 6). Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, η φιλοσοφία είναι τα ΙΕΚ να κάνουν βήματα προς το επίπεδο των ΤΕΙ, πριν από τη διαγραφή τους από τον ακαδημαϊκό χάρτη.
Βέβαια, έως τώρα τα ΙΕΚ, που ιδρύθηκαν το 1992, κουβαλούν τα προβλήματα της επαγγελματικής εκπαίδευσης, όντας όμως στη σκιά των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ. Ενδεικτικό είναι ότι καθώς τα ΙΕΚ απευθύνονταν σε αποφοίτους γυμνασίου που δεν ήθελαν να συνεχίσουν προς τα ΑΕΙ, θεωρήθηκε πως το επίπεδο των σπουδών είναι χαμηλού επιπέδου. Επίσης, η επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα έως τώρα δεχόταν οξύτατη κριτική ότι δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των επιχειρήσεων διότι ήταν περισσότερο θεωρητική, αφού οι ειδικότητες διαμορφώνονταν και με βάση το υπάρχον διδακτικό προσωπικό. Επ’ αυτού μάλιστα υπήρχε γκρίνια για αδιάβλητες διαδικασίες προσλήψεων των εκπαιδευτών στα ΙΕΚ.
«Τη χρηματοδότηση των ΙΕΚ τη χειρίζεται το ΙΝΕΔΙΒΙΜ που είναι γραφειοκρατικός φορέας. Τα περισσότερα ινστιτούτα αντιμετώπιζαν προβλήματα κάλυψης των λειτουργικών τους εξόδων (π.χ. για καθαρισμό, για εξοπλισμό των εργαστηρίων)», παρατηρεί μιλώντας στην «Κ» για το θέμα ο κ. Θέμης Κοτσιφάκης, εκπαιδευτικός ΤΕΕ, πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ.
«Ωστόσο από πέρυσι έχει εξισορροπήσει το σύστημα και μπορούμε να καλύπτουμε τις τρέχουσες λειτουργικές δαπάνες με γρήγορες διαδικασίες», λέει ο διευθυντής του ΙΕΚ Μεταμόρφωσης, Σάββας Δήμου.
Ενας σημαντικός παράγοντας για την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου είναι και οι εκπαιδευτές. Είναι διδάσκοντες των θεωρητικών μαθημάτων αλλά και ωρομίσθιοι, πολλοί εκ των οποίων θεωρούν τη θέση στο ΙΕΚ μια λύση ανάγκης ή ενίσχυσης του εισοδήματός τους. Βέβαια να τονισθεί ότι υπάρχουν πολλοί που ετησίως καταλαμβάνουν την ίδια θέση. Την πιθανή αδιαφορία ή κόπωση ενίσχυαν οι μεγάλες καθυστερήσεις στην καταβολή των δεδουλευμένων στα ΙΕΚ, όπως αναφέρει, μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, η κ. Αντιγόνη Ευστρατόγλου, η οποία εργάζεται σταθερά τα τελευταία 12 χρόνια σε ΙΕΚ και σε σχολεία δεύτερης ευκαιρίας.
Πλέον, το υπουργείο Παιδείας υπόσχεται… νέα σελίδα. Καταρτίστηκαν σύγχρονα προγράμματα σπουδών για τις ειδικότητες, ενώ η διαδικασία πρόσληψης των εκπαιδευτών γίνεται μέσω μητρώου ανά ειδικότητα και με βάση μοριοδοτικό πίνακα. Πολλοί εξ αυτών είναι επαγγελματίες. Χαρακτηριστικά, στην ειδικότητα της Αμπελουργίας – Οινολογίας υπάρχουν συνεργασίες με το Ινστιτούτο Αμπέλου και διδάσκουν ερευνητές του. Το ίδιο συμβαίνει και με ειδικότητες Ραδιολογίας – Ακτινολογίας, στις οποίες οι σπουδαστές των ΙΕΚ πηγαίνουν σε νοσοκομεία για να κάνουν το εργαστηριακό σκέλος των σπουδών. Μάγειροι, αρτοποιοί, ειδικευμένοι στην αισθητική, σε διαφόρους τομείς της πληροφορικής, στα logistics, λογιστές είναι ορισμένοι από εκείνους που διδάσκουν σε ΙΕΚ, παρέχοντας τους δικούς τους χώρους στους οποίους οι σπουδαστές καταρτίζονται στις συνθήκες του μελλοντικού επαγγέλματός τους.
Το υπουργείο Παιδείας έχει βάλει ψηλά τον πήχυ για οργάνωση, επιτέλους, μιας σύγχρονης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στα δημόσια ΙΕΚ, την ίδια στιγμή που τα ιδιωτικά ΙΕΚ αλλά και τα κολέγια «διεκδικούν» τους νέους που έμειναν εκτός ΑΕΙ.
