Το 2007-08 ήμουν μέλος της Συγκλήτου του ΕΚΠΑ. Ο τότε πρύτανης, αφού μας έδειξε ένα βίντεο με τις καταστροφές στο ίδρυμα έπειτα από μία κατάληψη (θυμάμαι χαρακτηριστικά την καταστροφή ενός ζωγραφικού πίνακα), μας τόνισε ότι δεν έπρεπε να διαρρεύσει τίποτε προς τα έξω. Eτσι κι ο κ. Γαβρόγλου («Καθημερινή», 30.1) ενοχλήθηκε που στη συνέντευξη που κάναμε για την ηλεκτρονική «Καθημερινή» (23.1), ο δημοσιογράφος Λουκάς Βελιδάκης φωτογράφισε το γκράφιτι στους τοίχους του τμήματός μου. Δεν του το ζήτησα, αλλά ούτε προφανώς τον εμπόδισα. Τα πανεπιστήμια ανήκουν στον ελληνικό λαό και είναι δημόσια προσβάσιμα. Μπορεί να τα φωτογραφίσει ο καθένας.
Ο κ. Γαβρόγλου με κατηγορεί για «ελεεινολογίες», «φτήνια» και «ασέλγεια» επειδή δήθεν αποσιωπώ τις επιτυχίες των ελληνικών πανεπιστημίων με στόχο να προωθήσω πολιτικές αυταρχικής δικτατορίας, όπως υπαινίσσεται. Κάποιο λάθος κάνει ο κ. Γαβρόγλου. Το κόμμα του αποστρέφεται την αριστεία στις σπουδές και επικαλείται τις επιτυχίες των ελληνικών πανεπιστημίων μόνο για να υποστηρίξει ότι δεν πρέπει να αλλάξει τίποτε. Το κόμμα του αντιστρατεύεται τις επιτυχίες αυτές όταν υποστηρίζει πρακτικές που τις εμποδίζουν. Ή μήπως θεωρεί ο κ. Γαβρόγλου ότι οι καταλήψεις, οι αυθαιρεσίες, ακόμη και οι παρανομίες που το κόμμα του στην κυβέρνηση αναδρομικά νομιμοποίησε προάγουν αυτές τις επιτυχίες; Οσοι προσπαθούμε για μεταρρυθμίσεις στο ελληνικό πανεπιστήμιο θέλουμε να το απελευθερώσουμε από τα δεσμά όσων το νέμονται και όσων το κρατούν καθηλωμένο, ακριβώς για να πολλαπλασιάσει τις επιτυχίες του. Και είναι ακριβώς οι καθηγητές και οι φοιτητές που διαπρέπουν αυτοί που προσβλέπουν στις μεταρρυθμίσεις αυτές. Οσο για τον αυταρχισμό, τον επέδειξε ο ίδιος όταν επέβαλε με το έτσι θέλω συγχωνεύσεις ΤΕΙ και πανεπιστημίων, παρακάμπτοντας, όπως έκανε στην Πάτρα, αποφάσεις Συγκλήτου και σχολών.
Στο άρθρο του ο Κώστας Γαβρόγλου κάνει επίσης διάφορα πραγματολογικά λάθη.
• Αποδίδει σε μένα το σχέδιο για το πανεπιστήμιο του 2030, που ήταν προϊόν επιτροπής του Ιδρύματος Μποδοσάκη, στην οποία μετείχαν επίσης οι Βασιλική Γεωργιάδου, Αχιλλέας Γραβάνης, Μανώλης Δερμιτζάκης, Ελευθερία Ζεγγίνη και Στάθης Καλύβας.
• Ισχυρίζεται ότι συνέκρινα τα ελληνικά πανεπιστήμια με αυτά της Σομαλίας. Λάθος. Είπα ότι συγκεκριμένα φαινόμενα όπως η αυθαίρετη κατάληψη πανεπιστημιακών χώρων, το ξύλο σε φοιτητές και καθηγητές, το χτίσιμο και τρύπημα τοίχων, η ομηρία και ο εκβιασμός καθηγητών ή η αυτοδικία, δεν απαντούν ούτε στη Σομαλία. Μήπως διαφωνεί;
• Γράφει πως μου είναι προσφιλείς οι διάφορες λίστες κατάταξης των πανεπιστημίων για να κάνω συγκρίσεις. Δεν μου είναι προσφιλείς και δεν τις έχω επικαλεστεί ποτέ. Οχι μόνο επειδή η αξιολόγησή τους βασίζεται σε ποσοτικά στοιχεία που μπορεί να είναι παραπλανητικά, σε υποκειμενικές κρίσεις, δημόσιες σχέσεις και φήμη, αλλά κυρίως επειδή οι λίστες αυτές δεν μπορούν να συλλάβουν σε τι συνθήκες δουλεύουν φοιτητές και καθηγητές στην Ελλάδα και δεν μπορούν να διανοηθούν να βάλουν σχετικά κριτήρια. Μπορούν π.χ., να διανοηθούν ποτέ ότι πανεπιστημιακά τμήματα ιδρύονται νύχτα με βουλευτικές τροπολογίες δύο γραμμών, όπως έγινε επί υπουργίας Κ. Γαβρόγλου, ή ότι η διδασκαλία μπορεί να διακοπεί επί μήνες από κατάληψη; Ο ίδιος επικαλείται τις λίστες, όπως θα δούμε, όχι εγώ.
Θέλουμε να απελευ- θερώσουμε το ελληνικό πανεπιστήμιο από τα δεσμά όσων το νέμονται και όσων το κρατούν καθηλωμένο, για να πολλαπλασιάσει τις επιτυχίες του.
• Ο Κ. Γαβρόγλου επιμένει στην πρωτότυπη ιδέα του ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια «είναι ανάμεσα στο 5% των κορυφαίων του κόσμου». Δεν ξέρω με τι μαθηματικά το υπολογίζει, αλλά τα πανεπιστήμια που αξιολογούνται ως κορυφαία του κόσμου είναι 1.000 στη λίστα της Σαγκάης, 1.600 περίπου στου TLS και 1.300 στη λίστα QS. Αν ήταν στο 5% των κορυφαίων θα έπρεπε να είναι στα πρώτα 50 στη λίστα της Σαγκάης, στα 80 του TLS και στα 65 στου QS. Αντ’ αυτών, στης Σαγκάης το 2021 το πρώτο ελληνικό (ΕΚΠΑ) είναι στη θέση 301-400 (και υπάρχουν μόνο τέσσερα ελληνικά στην κατάταξη από τα συνολικά 23), στου ΤLS το πρώτο (Χαροκόπειο) στη θέση 351-400 και στη λίστα QS το πρώτο (ΕΜΠ), στη θέση 477. Εκτός εάν εννοεί ότι είναι στο 5% όλων των πανεπιστημίων του κόσμου (παρότι γράφει στο 5% των κορυφαίων), στην οποία περίπτωση αυτός, και όχι εγώ, συγκρίνει τα ελληνικά πανεπιστήμια με αυτά της Σομαλίας, που είναι έξω από τις λίστες αυτές.
Κατά τα άλλα, ο κ. Γαβρόγλου αναλίσκεται στο τι δεν θα σχολιάσει για μένα. Παρ’ όλα αυτά, ανασύρει άρθρο μου του 1987(!) στον «Πολίτη», όταν ήμουν ακόμη μεταπτυχιακή φοιτήτρια, για να υποστηρίξει ότι είχα τότε μια θέση που με καθιστά ασυνεπή. Είναι απολύτως θεμιτό σε διάστημα 35 χρόνων να έχω αλλάξει γνώμη, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, αν διάβαζε το κείμενο και όχι τις φράσεις που διακινούν Συριζαϊκά τρολ στο Διαδίκτυο, θα έβλεπε ότι και εκεί σφάλλει.
Τέλος, αφήνω στην κρίση των αναγνωστών την απρέπεια του Κ. Γαβρόγλου με τις εκτός θέματος συλλογιστικές ακροβασίες για να μειώσει το επιστημονικό έργο μου. Κανείς δεν ζήτησε από τον κ. Γαβρόγλου να το αξιολογήσει στις εφημερίδες (άλλωστε το έχει επικροτήσει όποτε κλήθηκε θεσμικά να το κρίνει). Ούτε έχει αρμοδιότητα να με παραπέμψει σε κρίση «με κάθε αυστηρότητα».
Ο κ. Γαβρόγλου θα φέρει πάντα την ευθύνη για όσα δεινά επισώρευσε ως υπουργός στα ελληνικά πανεπιστήμια. Οι επιτυχίες των ελληνικών πανεπιστημίων γίνονται κόντρα στην πολιτική του.
* Η κ. Βάσω Κιντή είναι καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο ΕΚΠΑ.
