Η Ιβερμεκτίνη είναι αντιπαρασιτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται στην Κτηνιατρική αλλά και στον άνθρωπο εναντίον παρασιτικών παθήσεων όπως η Ψώρα [1]. Ανήκει στην ίδια χημική οικογένεια με την Αβερμεκτίνη, την οποία ανακάλυψαν οι Κάμπελ και Ομούρα και για την ανακάλυψή τους έλαβαν το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής αφού: «τα παράγωγα της Αβερμεκτίνης έχουν μειώσει ριζικά τη συχνότητα της ογκοκερκίασης και της λεμφικής φιλαρίωσης και έχουν αποτελεσματικότητα έναντι ενός αυξανόμενου αριθμού άλλων παρασιτικών λοιμώξεων» [2]. Είναι σαφές, ότι η έρευνα για Αβερμεκτίνη και τα παράγωγά της, έλαβε το βραβείο Νόμπελ για την δράση τους έναντι των παρασίτων και όχι έναντι ιών, πολλώ δε περισσότερο έναντι του κορωνοϊού.
Μια σειρά αναξιόπιστων μελετών με σοβαρά μεθοδολογικά προβλήματα ενέπλεξαν την Ιβερμεκτίνη στην πρόληψη και θεραπεία της COVID-19 [3]. Η ζημιά είχε γίνει. Μεγάλες ομάδες συνωμοσιολόγων, διαδικτυακές σελίδες, ακόμα και κάποιες επίσημες αρχές πίστεψαν ότι η Ιβερμεκτίνη μπορεί να έχει θετική επίδραση στην Πανδημία. Στις ΗΠΑ παρουσιάστηκε εκθετική αύξηση της Κτηνιατρικής χρήσης Ιβερμεκτίνης αλλά και της χρήσης της με συνταγές σε ανθρώπους, σε σχέση με πριν την Πανδημία. [4]
Η επιστημονική γνώση, όμως, είναι εντελώς διαφορετική. Η Ιβερμεκτίνη δεν έχει καμία θεραπευτική ή προληπτική δράση έναντι της λοίμωξης από κορωνοϊό. Η προσεκτική ανάλυση [5] των μελετών της Ιβερμεκτίνης ως «θαυματουργού φαρμάκου», έδειξε ότι έπασχαν μεθοδολογικά. Χρησιμοποιούσαν τον ίδιο ασθενή πολλές φορές, έκαναν επιλογή ασθενών κατά τις «απόψεις» των ερευνητών, είχαν σοβαρότατα στατιστικά σφάλματα και ενίοτε δεν είχαν λάβει άδεια από τις Αρχές για την διεξαγωγή των μελετών.
Έτσι, έγινε σαφές ότι η Ιβερμεκτίνη δεν έχει καμία θέση ούτε στη θεραπεία ούτε και στην πρόληψη της COVID-19 και ως εκ τούτου, ο FDA,και ο ΕΜΑ δεν συστήνουν τη χρήση της έναντι του κορονοϊού [6].
Επιπλέον, η Ιβερμεκτίνη είναι ένα φάρμακο με σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, ειδικά αν χρησιμοποιείται σε υψηλές κτηνιατρικές συγκεντρώσεις ή υπερδοσολογείται. Προκαλεί γαστρεντερικά ενοχλήματα, συγχυτικά επεισόδια, αταξία, αδυναμία, υπόταση, σπασμούς, διαταραχές της όρασης, δερματικά εξανθήματα, αιματολογικές διαταραχές, ενώ δύναται να αλληλεπιδράσει με αντιπηκτικά φάρμακα [4] και ως εκ του τελευταίου, να δημιουργήσει και καρδιολογικά προβλήματα.
Ένας ακόμα σοβαρός κίνδυνος που μπορεί να προέλθει από την off label – άνευ εγκρίσεως χρήση της Ιβερμεκτίνης είναι η ψευδής αίσθηση ασφάλειας έναντι της Πανδημίας [3] που μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη τήρηση των προληπτικών μέτρων και σε αναστολή εμβολιασμού.
Και στην Ελλάδα αναφέρονται περιπτώσεις χρήσης Ιβερμεκτίνης [7] από πολίτες που θεωρούν ότι έχει προληπτική ή θεραπευτική δράση έναντι της COVID-19, ενώ υπάρχουν διαδικτυακές σελίδες που μπορεί κανείς να αγοράσει Ιβερμεκτίνη χωρίς ιατρική συνταγή [8].
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή εκ μέρους των Ιατρών και Κτηνιάτρων στην απαίτηση ορισμένων ασθενών να τους συνταγογραφηθεί Ιβερμεκτίνη για παρασιτώσεις σε ανθρώπους ή ζώα. Επίσης, απαιτείται εγρήγορση και εκ μέρους των Φαρμακοποιών στην εκτέλεση συνταγών Ιβερμεκτίνης, ενώ θα ήταν ωφέλιμο να ελεγχθούν οι ιστοσελίδες που φέρονται να την διακινούν. Τέλος, θα ήταν χρήσιμη η επιμονή στο ιατρικό ιστορικό ασθενών που έχουν την τάση να λαμβάνουν off label φάρμακα για να μην διαφύγει πιθανή χρήση Ιβερμεκτίνης και εκτροπή της διαγνωστικής
διαδικασίας.
Μην χρησιμοποιείτε Ιβερμεκτίνη έναντι του κορωνοϊού. Ούτε προληπτικά ούτε θεραπευτικά. Δεν έχει κανένα
αποτέλεσμα και μπορεί να είναι και επικίνδυνη..
*O κ. Παναγιώτης Ιακωβής είναι Στρατιωτικός Ιατρός ε.α, Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών, Επιστημολόγος