Τις τελευταίες εβδομάδες πλανάται στην ατμόσφαιρα το σενάριο του τέλους της πανδημίας. Με μείωση του αριθμού των μολύνσεων κατά 19% σε παγκόσμιο επίπεδο (στοιχεία του ΠΟΥ στις 16/02/22) και κατά 50% στην χώρα μας (συγκριτικά με την κορύφωση του πανδημικού κύματος της όμικρον) καθώς και σταθεροποίηση των θανάτων πολλοί αναρωτιούνται αν πλησιάζει το τέλος της πανδημίας, αν ο ιός είναι κοντά στο να γίνει ενδημικός, αν είμαστε έτοιμοι να μπούμε σε κανονικότητα.
Ίσως είναι αρχή του τέλους. Ίσως πλησιάζουμε στο τέλος της οξείας φάσης της πανδημίας που θα σημάνει όμως την έναρξη μιας νέας μακρόχρονης φάσης.
Η αλήθεια είναι πως τη δεδομένη χρονική στιγμή με 18.000 μολύνσεις και 100 θανάτους ημερησίως δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι να συμβιώσουμε με τον ιό αλλά οφείλουμε να οχυρωθούμε ακόμα περισσότερο για αυτή τη δυσβίωση.
Πέρα από την τριπλή πλέον εμβολιαστική κάλυψη, τις μάσκες, τα τεστ αυτό-επιτηρησης και τις εύλογες κοινωνικές αποστάσεις ίσως θα έπρεπε να επενδύσουμε και στη βελτίωση του αερισμού των κλειστών χώρων , δημοσίων υπηρεσιών, σχολείων, πανεπιστημίων, χώρων εστίασης και διασκέδασης.
Αναφορικά με αυτό, προ ημερών εγκρίθηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ χρηματοδότηση ύψους 170 δις δολαρίων για μέτρα βελτίωσης του αερισμού των κλειστών χώρων των εκπαιδευτικών δομών. Διότι δεν μπορούμε τον 21ο αιώνα να περιμένουμε τη φύση να δώσει λύση στο ακανθώδες ζήτημα του καθαρού αέρα σε κλειστούς χώρους υψηλού συνωστισμού εν μέσω πανδημίας. Την επόμενη ημέρα οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για την νέα πανδημία.
Και μια ημέρα ίσως περάσουμε το κατώφλι της ενδημικής φάσης. Πότε θα δούμε τα πρώτα σημάδια? Όταν θα έχουμε λιγότερες από 3000 μολύνσεις την ημέρα, λιγότερους από 30 θανάτους, και λιγότερες από το 50% των κλινών ΜΕΘ κατειλημμένες με περιστατικά COVID-19. Η ενδημία όμως είναι περισσότερο μιαν αρχή παρά ένα τέλος. Είναι μια αυταπάτη. Η φυματίωση και η ελονοσία είναι ενδημικές σε κάποιες χώρες του κόσμου αλλά εξακολουθούν να σκοτώνουν περί τους 2 εκ ανθρώπους κάθε χρόνο. Η δε ενδημική γρίπη το 2018,σύμφωνα με στοιχεία του CDC, ήταν υπεύθυνη για 52.000 θανάτους στις ΗΠΑ με κορύφωση τους 1500 θανάτους σε μια ημέρα.
Πέρα από το υγειονομικό φορτίο η ενδημία θα επιφέρει και πρόσθετο κοινωνικό φορτίο καθώς θα σημάνει και την διαχρονική ένταξη του ιού στη νέα ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ, μια κανονικότητα όμως που δεν σημαίνει ότι θα είναι χειρότερη αλλά σίγουρα διαφορετική από αυτή που έχουμε συνηθίσει, με περισσότερο ανθρώπινο και αλληλέγγυο πρόσωπο.
Μια κανονικότητα που θα μας ξεβολέψει από τις πολυθρόνες της «συνήθειας» και θα μας ωθήσει σε νέες κατακτήσεις με σκοπό να ενισχύσουμε το αίσθημα της ατομικής ευθύνης, της κοινωνικής αλληλεγγύης και του σεβασμού της δημόσιας υγείας.
Ήδη η εφαρμογή της μάσκας σε κλειστούς χώρους και η κουλτούρα της πρόληψης μέσω του τακτικού εμβολιασμού έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση της επίπτωσης πολλών ιογενών και μικροβιακών λοιμώξεων του αναπνευστικού σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επιπρόσθετα καλούμαστε όλοι να κατανοήσουμε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότεροι από 300 χιλ ανοσοκατεσταλμενοι οι οποίοι επαφύουν όλες τους τις ελπίδες για επιβίωση σε εμάς και o σχεδιασμός της νέας κανονικότητας πρέπει να περιλαμβάνει και αυτούς τους ανθρώπους. Συνεπώς αν χαλαρώσουμε πρώιμα θα οδηγηθούμε στο επόμενο πανδημικό κύμα που θα είναι το κύμα των απροστάτευτων, των ευάλωτων των ευπαθών, των «αδύναμων».
Σημαντικό επίσης να μην λησμονούμε ότι ο ιός πολλαπλασιάζεται και μεταλλάσσεται ταχύτερα στα αδύναμα ανοσοποιητικά συστήματα , η δε παραλλαγή Όμικρον φαίνεται να γεννήθηκε ή έστω να πρωτοεμφανίστηκε σε ανοσοκατεσταλμένο οργανισμό.
Συνεπώς προστατεύοντας τους ανοσοκατεσταλμένους προστατεύουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς. Λέμε ναι στην άρση των μέτρων, όχι όμως στην άρση της ατομικής ευθύνης, ναι στην ελπίδα αλλά με υπευθυνότητα, όχι στον φόβο αλλά με ρεαλισμό. Και αν στο τέλος της ημέρας αισθανθούμε ότι καταπιέζονται θεμελιώδεις ανθρώπινες ελευθερίες όπως αυτή της διασκέδασης, της ελευθερίας της έκφρασης, ας σκεφτούμε την ψυχολογική βία και καταπίεση που έχει υποστεί ένας καρκινοπαθής όταν του στερείται καθημερινά το δικαίωμα της αξιοπρεπούς και ποιοτικής διαβίωσης, και στο τέλος το ίδιο το δικαίωμα της ζωής.
Στο τέλος, η αλήθεια της επιστήμης αλλά και η αγάπη για το συνάνθρωπο θα καλύψει το σκοτάδι, θα βγάλουμε τις μάσκες, θα αγκαλιαστούμε ξανά».
* Ο Αργύρης Τζουβελέκης είναι ιατρός – πνευμονολόγος
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr