Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ανέτρεψε τη λειτουργία του κόσμου. Το τέλος του άφησε μια Ευρώπη διαφορετική, ανέτρεψε τις βεβαιότητες των μητροπόλεων και των αποικιών, διαμόρφωσε δύο συμμαχίες σε Ψυχρό Πόλεμο και έναν παράλληλο (τρίτο) κόσμο που αγωνιούσε να βρει βηματισμό. Πέρα από τα παγκόσμια αυτά πεδία, ο πόλεμος επενέβη και στα ελληνικά πλαίσια, τα ανέτρεψε και τα κατηύθυνε σε οδούς νέες. Παράλληλα, η παγκόσμια σύγκρουση άλλαξε και τα βασικά στοιχεία του πολέμου. Οι νέες ανακαλύψεις της μηχανικής και η ανατρεπτική εξέλιξη των επικοινωνιών και των μεταφορών τίθενται στην υπηρεσία των μαχών, επισπεύδοντας τα αποτελέσματα, διασώζοντας ανθρώπινες ζωές ή πολλαπλασιάζοντας τα θύματα. Μέσα σε όλα τα παραπάνω ο πόλεμος αυτός διαμορφώνει ή συγκροτεί ένα είδος νέου πολεμιστή. Μιας ανθρώπινης πολεμικής παρουσίας που αντιλαμβάνεται και χρησιμοποιεί τις νέες επιστημονικές εξελίξεις, ενώ παράλληλα εξυψώνει το θάρρος, τη σωματική ικανότητα, την ταχεία αντίληψη, την αντοχή στην πίεση, τη μάχη ως προσωπικό στοίχημα, την ηγεσία μέσω του παραδείγματος, την αλληλεγγύη και πολλά άλλα. Είναι ο κόσμος των κομάντος. Μονάδες που ανέπτυξε και εξέλιξε ο βρετανικός στρατός στο μέτωπο της βορείου Αφρικής. Σε αυτόν τον κόσμο ανδρώθηκε και διέπρεψε ο στρατηγός Κόρκας.
Γεννημένος στην Κορινθία στις αρχές του 1921, εισέρχεται στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, και ο πόλεμος του 1940 βρίσκει αυτόν και την τάξη του ευέλπιδες λίγων εβδομάδων. Δεν μεταφέρονται στο μέτωπο και φοιτούν έως την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, στα τέλη Απριλίου 1941. Αρνούνται τα αστυνομικά καθήκοντα, για τη διατήρηση της τάξης κατά την είσοδο των Γερμανών, τα οποία τους ορίζει ο στρατιωτικός διοικητής Αθηνών, και με δική τους πρωτοβουλία οργανώνονται, επιτάσσουν αυτοκίνητα, παίρνουν τη σημαία της Σχολής και τον φορητό οπλισμό τους και πηγαίνουν στις νότιες ακτές της Πελοποννήσου, ενώ η γερμανική αεροπορία, που προηγείται των χερσαίων δυνάμεων, πολυβολεί ό,τι κινείται. Καταφέρνουν και φτάνουν στην Κρήτη και εγκαθίστανται στη Μόνη της Γωνιάς, στο Κολυμπάρι. Εκεί τους βρίσκουν τα κύματα των Γερμανών αλεξιπτωτιστών. Πολεμούν γενναία και οπισθοχωρούν με τις βρετανικές δυνάμεις προς Νότο. Στα οροπέδια των Λευκών Ορέων, ο διοικητής τους δίνει διάλυση της μονάδας των Ευελπίδων, αντί να τους παροτρύνει να συνδεθούν με την τοπική αντίσταση που ξεκινούσε. Πολλοί τον παρακούν και κινούνται μόνοι προς τον αγώνα κατά των κατακτητών. Αρκετοί από αυτούς, όπως ο Κωνσταντίνος Κόρκας, φτάνουν στη Μέση Ανατολή. Οσοι κρίνονται ικανοί τοποθετούνται σε βρετανικές μονάδες εκπαίδευσης καταδρομών. Οι συνθήκες εκεί όσο δύσκολες άλλο τόσο προκλητικές είναι για ανήσυχους νεαρούς Ελληνες που τους διακρίνει ένα μείγμα πατριωτισμού και περιέργειας για το καινούργιο, είναι μια έλξη για τις στρατιωτικές μονάδες που λειτουργούν σωστά, με κριτήριο την επίδοση, την αντίληψη των εκπαιδευομένων και όχι τη διάθεση των διοικητών. Μια ατμόσφαιρα που έχει στόχο το αποτέλεσμα και όχι την καριέρα. Εκεί τους μαθαίνουν τη χρήση των νέων μεθόδων μάχης, των νέων τεχνολογιών, με ζητούμενο να καταστεί ο άνθρωπος ένας ικανός μηχανισμός πολέμου και αντίληψης. Μεγάλος αριθμός Ελλήνων επιτυγχάνει πολύ υψηλά ποσοστά στις δοκιμασίες, μεταξύ αυτών και ο Κόρκας. Μετά έρχεται για τον Κόρκα η συμμετοχή στην πλέον επαγγελματική μονάδα του ελληνικού στρατού ξηράς, τον Ιερό Λόχο. Μια μονάδα της οποίας η διοίκηση δίνεται στον απότακτο βενιζελικό συνταγματάρχη και παλαιό υπασπιστή του Θ. Πάγκαλου, Χριστόδουλο (Λάκη) Τσιγάντε. Καταφέρνει ο Τσιγάντες και μαζεύει ριψοκίνδυνους και εκπαιδευμένους Ελληνες αξιωματικούς και στρατιώτες που είχαν φτάσει στη Μέση Ανατολή και φτιάχνει ένα σύνταγμα, εντός του οποίου αξιωματικοί και στρατιώτες όλοι είναι ίσοι. Κριτήριο δεν είναι ο βαθμός, αλλά η επίδοση και η αλληλεγγύη. Θέτει ως όρο την αποχή από πολιτικές δραστηριότητες και προχωρεί σύντομα σε βελτίωση της εκπαίδευσης εντός κανονικών επιχειρήσεων και φονικών στην έρημο και τη θάλασσα. Σε αυτό το μεγάλο σχολείο ενηλικιώθηκε πολεμικά ο Κόρκας. Σε αυτή την εκπαίδευση με τα αυστηρότατα βρετανικά κριτήρια οργανώθηκε ως πολεμιστής.
Εντός συμμαχικού πλαισίου δημιουργήθηκε από το μηδέν μια μονάδα-πρότυπο. Σαν να χρειάζονταν μια ισχυρή σύνθεση: η προϋπόθεση των συμμαχικών μεθόδων, η ηγεσία ενός διοικητή Ελληνα, καλλιεργημένου αλλά και μεγάλου πολεμιστή (έμαθε ο Τσιγάντες στα 42 του να πηδάει με αλεξίπτωτο) και, βεβαίως, η συμμετοχή μερικών εκατοντάδων νεαρών Ελλήνων που ήθελαν να «βγουν πρώτοι», πολεμώντας και πέφτοντας σε ξένα χώματα για να δοξάσουν την Ελλάδα και να δοξαστούν έτσι και οι ίδιοι. Μυστικό ίσως της επιτυχίας οι απαράβατοι κανόνες του βρετανικού στρατού, όπως και η εμπειρία του να μάχεται μακριά από τη βρετανική νήσο για την υπεράσπισή της. Σε αυτά τα βήματα κινήθηκε πάντοτε από τους πρώτους ο Κόρκας. Παρών με σπάνιες επιδόσεις σε καταδρομικές επιχειρήσεις εναντίον των Γερμανών στην έρημο, στα νησιά του Αιγαίου με οπλισμένα καΐκια, στην απελευθέρωση της νησιωτικής Ελλάδας. Στη συνέχεια στον εμφύλιο πόλεμο, οι καταδρομείς σηκώνουν το βάρος των επιχειρήσεων έως τα τέλη του 1947. Ο Κόρκας πάντοτε με επαγγελματισμό και εκεί, χωρίς προσωπική χροιά στις ενέργειές του.
Ο Κωνσταντίνος Κόρκας άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 101 ετών.
Αντίστοιχες περιπτώσεις με τον Κόρκα, οι νέοι ίκαροι που έμαθαν τον πόλεμο στους μεγάλους βρετανικούς σχηματισμούς που συμμετείχαν τα ελληνικά φτερά. Αντίστοιχες περιπτώσεις και οι Ελληνες αξιωματικοί του Ναυτικού που έδωσαν τον εαυτό τους στις συμμαχικές νηοπομπές στη Μεσόγειο. Ενα είδος αξιωματικών ξεχωριστό, δύσκολα συμβατό με τη στασιμότητα της ελλαδικής πραγματικότητας. Ενα είδος αξιωματικού ο Κόρκας, που πάνω απ’ όλα τίμησε τον διοικητή του και τον Ιερό Λόχο, όταν από τη θέση του α΄ υπαρχηγού του ΓΕΣ πρότεινε τη μετακομιδή από το Λονδίνο της τέφρας του Χριστοδούλου Τσιγάντε και τον τελικό ενταφιασμό της στο Πεδίον του Αρεως, στο Μνημείο Πεσόντων Ιερολοχιτών που τιμάει τον Ιερό Λόχο του Αλεξάνδρου Υψηλάντη και τον Ιερό Λόχο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
* Ο κ. Τάσος Σακελλαρόπουλος είναι υπεύθυνος των ιστορικών αρχείων του Μουσείου Μπενάκη.