Το κίνημα #MeToo, την εκκίνηση του οποίου έκανε η ιστιοπλόος Σοφία Μπεκατώρου, συνεχίζει να συνταράσσει την ελληνική κοινωνία. Η απόφαση για την υπόθεση της σεξουαλικής κακοποίησης ανήλικης από τον προπονητή ιστιοπλοΐας έγινε δεκτή με ανάμεικτα συναισθήματα: καταδικάσθηκε μεν, αλλά όχι για βιασμό. Στη Θεσσαλονίκη, πάλι, η εισαγγελέας απέρριψε τους ισχυρισμούς 23χρονης που είχε κατηγορήσει 27χρονο για βιασμό της μετά το ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς. Μετά τις πρώτες δύο δικαστικές αποφάσεις υποθέσεων #MeToo, η «K» κάνει έναν πρώτο απολογισμό του κινήματος.
«Ως ελληνική κοινωνία έχουμε κάνει ένα μικρό αλλά σημαντικό βήμα», σημειώνει η Στέλλα Κάσδαγλη, συνιδρύτρια του Women On Top, η οποία δεν κρύβει την ικανοποίησή της για τη δημόσια συζήτηση που εκτυλίσσεται. Ωστόσο, μόνο λίγο έχουμε μετακινηθεί από τις πάγιες αντιλήψεις μας. «Μας είναι πιο εύκολο να αποδεχθούμε ως θύμα μια ανήλικη από μια ενήλικη, αναμένουμε από το θύμα συγκεκριμένες συμπεριφορές, όπως τη δημόσια έκφραση οδύνης», παρατηρεί η κ. Κάσδαγλη. «Εχουμε μια συγκεκριμένη εικόνα για το πώς πρέπει να αντιδρά μια γυναίκα που έχει υποστεί βία. Οταν δεν την αντικρίζουμε, θέτουμε ερωτηματικά». Αυτή η στάση, αν και αναμενόμενη, καλλιεργεί νέα στερεότυπα τα οποία θα μπορούσε κάποιος κακοπροαίρετος ακόμα και να υποδυθεί.
Πολλές γυναίκες παρακολουθούν με προσωπικό ενδιαφέρον το εγχώριο κίνημα. Μετρούν τις δυνάμεις τους για να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν. «Πρόκειται για μια πολύ ψυχοφθόρο διαδικασία, εξ ου και είναι μια προσωπική απόφαση, ωστόσο όσες/όσοι βρίσκονται σε δίλημμα θα πρέπει να έχουν υπόψη μια σειρά από δεδομένα», τονίζει η κ. Κάσδαγλη. «Οταν ένα θύμα αποφασίζει να ονοματίσει τον θύτη μιας αξιόποινης πράξης, σχεδόν πάντα ακολουθούν και άλλα θύματα, διότι προσωπικότητες με τέτοια ψυχοπαθολογία τείνουν να επαναλαμβάνουν τις συμπεριφορές τους».
«Εχουμε μια συγκεκριμένη εικόνα για το πώς πρέπει να αντιδρά μια γυναίκα που έχει υποστεί βία. Οταν δεν την αντικρίζουμε, θέτουμε ερωτηματικά».
Αν μαζευτούν περισσότερες καταγγέλλουσες, αυτομάτως αυξάνονται και οι πιθανότητες καταδίκης. Επίσης, με το να γνωστοποιηθούν οι τελεσθείσες αξιόποινες πράξεις, προστατεύονται τα εν δυνάμει επόμενα θύματα. «Η επιλογή να ορθώσεις το ανάστημά σου και να διεκδικήσεις το δίκιο σου είναι μεν μια δύσκολη διαδικασία, μπορεί όμως να αλλάξει την αυτοεικόνα της καταγγέλλουσας», υπογραμμίζει η κ. Κάσδαγλη. Και προσθέτει: «Εχω συνομιλήσει με ένα θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης που μου εξομολογήθηκε ότι αυτό που την καθόρισε ως προσωπικότητα δεν ήταν το ίδιο το γεγονός, αλλά η καταγγελία που έφθασε να κάνει και ο αγώνας που έδωσε για τη δικαίωσή της».
«Το σύστημα έχει ακόμα πολύ δρόμο να κάνει ώστε να μπορεί να διαχειρίζεται με επάρκεια τέτοιες υποθέσεις», σχολιάζει στην «Κ» ο ποινικολόγος Απόστολος Κόντος, δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω. «Χρειαζόμαστε κατάλληλα τεχνικά μέσα για τη συλλογή του αποδεικτικού υλικού, εξειδικευμένη εκπαίδευση αστυνομικών και δικαστικών λειτουργών». Οπως διευκρινίζει, «ο νομοθέτης, γνωρίζοντας πόσο τραυματική διαδικασία είναι η κατάθεση για την καταγγέλλουσα, δίνει τη δυνατότητα να ζητήσει να γίνει κεκλεισμένων των θυρών ή να μην προχωρήσει σε ποινική δίωξη».
Εως τώρα, οι υποθέσεις λαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα. «Τα ΜΜΕ μπορούν να έχουν θετική επίδραση αν συμβάλλουν στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και στην ψυχολογική στήριξη του θύματος», απαντά στο εύλογο ερώτημα ο ίδιος, «όμως αυτό δεν συμβαίνει όταν γίνεται δημοσιογραφία της κλειδαρότρυπας, όταν βλέπουν να δικάζονται οι κατηγορούμενοι σε απευθείας μετάδοση, να αναπαράγονται ανακρίβειες ή να γίνονται διαρροές από τη δικογραφία». Αντιθέτως, «η δημοσιογραφική έρευνα μπορεί να φέρει στην επιφάνεια τέτοια ευρήματα που να χρησιμοποιηθούν ακόμα και στη δίκη».
Τώρα είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή να τεθούν νέοι κανόνες στην αγορά εργασίας. «Αν μια εταιρεία αποκτήσει παράρτημα για τη διαχείριση καταγγελιών, θα στείλει ένα μήνυμα προς εν δυνάμει θύματα, ότι έχουν πού να απευθυνθούν, και προς πιθανούς θύτες, ότι γίνεται έλεγχος», επισημαίνει ο κ. Κόντος. Σε χώρους με παιδιά «θα πρέπει να δημιουργηθούν απαράβατα πρωτόκολλα, ώστε π.χ. ένα ανήλικο παιδί να μη μένει ποτέ μόνο με έναν ενήλικο».
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr