Τμηματικά και για τις περιοχές όπου ο αριθμός των γιατρών που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του υπουργείου Υγείας για το χτίσιμο της νέας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας είναι ικανοποιητικός θα ενεργοποιηθεί από το τέλος του μήνα η πλατφόρμα για την εγγραφή των πολιτών στον προσωπικό γιατρό.
Αν και, σύμφωνα με το υπουργείο, στην πλειονότητα των περιφερειών της χώρας έχει ήδη καλυφθεί ο απαιτούμενος αριθμός γιατρών, στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας, την Περιφέρεια Αττικής των 3.792.469 μόνιμων κατοίκων, το ενδιαφέρον από γενικούς γιατρούς και παθολόγους να αναλάβουν ρόλο προσωπικού γιατρού έως τώρα φαίνεται να είναι κατώτερο των προσδοκιών. Τις πρώτες 15 ημέρες από τη δημοσιοποίηση –στις 28 Ιουνίου– της πρόσκλησης ενδιαφέροντος του ΕΟΠΥΥ είχαν υποβάλει αίτηση για ένταξη στο σύστημα μόλις 300 νέοι ιδιώτες γιατροί, που θα προστεθούν στους 500 «οικογενειακούς» γιατρούς του ΕΟΠΥΥ στη συγκεκριμένη περιφέρεια. Για το σύνολο της χώρας έως και τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας είχαν υποβληθεί περίπου 600 σχετικές αιτήσεις από ιδιώτες γιατρούς, οι οποίοι θα προστεθούν στους 2.160 γιατρούς των δημόσιων δομών πρωτοβάθμιας υγείας που αυτόματα εντάχθηκαν στο σύστημα. Επιπρόσθετα, το υπουργείο Υγείας υπολογίζει και τους 800 γιατρούς που έχουν ήδη συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ ως οικογενειακοί και οι οποίοι θα πρέπει να συμβληθούν εκ νέου.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας περιμένει να έχει μια πιο ασφαλή εικόνα σχετικά με τη συμμετοχή των γιατρών περί τα τέλη της εβδομάδας που ξεκινάει αύριο, προκειμένου να λάβει αποφάσεις για τις επόμενες κινήσεις. Και εκτός από τον αριθμό των γιατρών που θα έχει στη διάθεσή του το υπουργείο, μια σημαντική παράμετρος είναι και το πόσους πολίτες θα επιλέξουν αυτοί –κατά δήλωσή τους όπως προβλέπεται στη σύμβαση– να αναλάβουν.
Ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους μιλώντας στην «Κ» εκτιμά ότι όσο θα πλησιάζουμε στο τέλος του μήνα, οπότε θα λήξει η διορία για την υποβολή αιτήσεων από τους γιατρούς, θα αυξάνεται και το ενδιαφέρον. «Σε κάθε περίπτωση προσανατολιζόμαστε από τις 31 Ιουλίου και μετά να ανοίξουμε την πλατφόρμα για την εγγραφή των πολιτών σε προσωπικό γιατρό, τουλάχιστον στις περιοχές όπου υπάρχει καλή κάλυψη από γιατρούς για τουλάχιστον το 85% του ενήλικου πληθυσμού», επισημαίνει.
Στις αιτίες για τις οποίες το σύστημα έχει προς το παρόν μικρή ανάπτυξη αναφέρεται μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος. «Η πρόσκληση ενδιαφέροντος δημοσιοποιήθηκε τέλη Ιουνίου, δηλαδή σε μια δύσκολη χρονικά περίοδο, και δεν δόθηκε σε όλους τους γιατρούς η δυνατότητα να ενταχθούν, με βάση αυτό που προβλέπεται στον νόμο», σημειώνει. Υπενθυμίζεται ότι προβλέπεται να αναλάβουν ως προσωπικοί γιατροί για άτομα με χρόνιες παθήσεις και γιατροί ειδικότητας (π.χ. ένας καρδιοπαθής να μπορεί να έχει καρδιολόγο προσωπικό γιατρό). Η δυνατότητα αυτή δεν έχει ενεργοποιηθεί ακόμα.
Προβλέπονται κατά μέσον όρο αποδοχές 60.000 με 70.000 ευρώ ετησίως για 2.000 εγγεγραμμένους πολίτες, για τους οποίους ο γιατρός θα δεσμεύει 35 ώρες του ιατρείου του εβδομαδιαίως.
Σύμφωνα με τον κ. Εξαδάκτυλο, προβληματικό είναι και το κείμενο της σύμβασης. Παραδείγματος χάριν αναφέρεται ότι ο ΕΟΠΥΥ μπορεί να λύσει τη σύμβαση χωρίς ειδοποίηση προς τον γιατρό, ενώ το αντίστροφο απαγορεύεται. Επίσης δεν αναγράφονται οι αμοιβές. «Ετσι όπως έχει συνταχθεί η σύμβαση αποπνέει έναν σνομπισμό που δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα. Ο ΕΟΠΥΥ ζητάει γιατρούς και όχι οι γιατροί τον ΕΟΠΥΥ», επισημαίνει.
«Πάμε να προχωρήσουμε με όσους θέλουν να ενταχθούν στο σύστημα, γιατί είμαστε σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι», τονίζει στην «Κ» ο διευθυντής του Κέντρου Υγείας Αρεόπολης και πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Ανάργυρος Μαριόλης. Και προσθέτει: «Στη μετα-πανδημική εποχή πρέπει άμεσα να ξεκινήσουμε τη δημιουργία μιας νέας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που θα λειτουργήσει ως το πρώτο σημείο επαφής του πολίτη με το σύστημα υγείας και την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών υγείας. Είναι μια κοινωνική αναγκαιότητα». Οπως σημειώνει, «αυτός ο νόμος έρχεται να δημιουργήσει αυτό που απουσιάζει στη χώρα μας: το μονοπάτι της πρόσβασης των πολιτών στο σύστημα υγείας, τόσο στην πρώτη επαφή όσο και σε επόμενα στάδια. Με την εφαρμογή του θεσμού του προσωπικού γιατρού θα δοθεί ένα τέλος στο έλλειμμα στη διασύνδεση και τη λειτουργική ολοκλήρωση στη φροντίδα ασθενών με χρόνια νοσήματα που αναζητούν ποιοτικές υπηρεσίες της πρωτοβάθμιας φροντίδας στο σπίτι. Οι λέξεις “πρόληψη”, “προαγωγή υγείας” και “προσυμπτωματικός έλεγχος” με την εφαρμογή του νόμου δεν θα χρησιμοποιούνται με τη ρητορική που έχουμε σήμερα. Θα γίνουν πράξη». Σύμφωνα με τον κ. Μαριόλη, ένα από τα πιο σημαντικά σημεία του νέου συστήματος θα είναι η εφαρμογή και η συμπλήρωση του ατομικού φακέλου υγείας, «μια θεσμική υποχρεωτικότητα που θα πρέπει να επεκταθεί στο σύνολο της ιατρικής κοινότητας προς όφελος των πολιτών».
Το υπουργείο Υγείας εξαρχής υπολόγιζε στις υψηλές αποδοχές που προσφέρονται στους ιδιώτες προσωπικούς γιατρούς και οι οποίες κατά μέσον όρο είναι 60.000 με 70.000 ευρώ ετησίως για 2.000 εγγεγραμμένους πολίτες, για τους οποίους ωστόσο ο γιατρός θα δεσμεύει 35 ώρες του ιατρείου του σε εβδομαδιαία βάση.
«Το ποσό αυτό δεν είναι τόσο μεγάλο, εάν συνυπολογιστούν τα έξοδα ενός ιατρείου, η ανάγκη για γραμματειακή υποστήριξη και οι πολλές ώρες δέσμευσής του. Και γι’ αυτό φαίνεται ότι δεν υπάρχει πολύ μεγάλη συμμετοχή», επισημαίνει στην «Κ», ο γενικός γιατρός, γ.γ. της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Ευάγγελος Φραγκούλης, ο οποίος έχει επιλέξει να γίνει προσωπικός γιατρός. Οπως σημειώνει, «κάποιοι θεωρούν ότι υπογράφοντας μια τέτοια σύμβαση ουσιαστικά κρατικοποιούν το ιατρείο τους».
Το «πέναλτι» για όσους δεν εγγραφούν
«Μέχρι σήμερα ουδείς πολίτης με έχει ρωτήσει για τα αντικίνητρα. Αυτό που με ρωτάει είναι εάν θα προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες ο προσωπικός γιατρός», επισημαίνει στην «Κ» ο διευθυντής του Κέντρου Υγείας Αρεόπολης Ανάργυρος Μαριόλης. Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, οι πολίτες που δεν θα επιλέξουν προσωπικό γιατρό θα έχουν αυξημένη συμμετοχή έως και 20% στο κόστος των φαρμάκων, εξετάσεων και νοσηλίων (10% από την 1η Οκτωβρίου και 20% από τις αρχές του 2023). Είναι το λεγόμενο «αντικίνητρο» που έχει βάλει το υπουργείο για όσους δεν εγγραφούν σε προσωπικό γιατρό. Ο κ. Μαριόλης εκτιμά ότι για να «πετύχει» το νέο σύστημα, «θα πρέπει όλοι μαζί και υγειονομικοί και πολίτες να δούμε και να βιώσουμε αυτό που λέμε ολοκληρωμένη φροντίδα. Να δούμε την πρωτοβάθμια υγεία ως ευρύ κοινωνικό όραμα».