Eχουν περάσει περίπου δώδεκα χρόνια από τότε που η Οργάνωση Γη υλοποίησε το Κέντρο της Γης, έναν φυσικό όσο και διανοητικό προορισμό, με αποστολή την ανάπτυξη και διάδοση της Περιβαλλοντικής Κοινωνικής Νοημοσύνης. Στο διάστημα αυτό προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε τι πρέπει να κάνουμε ή να μην κάνουμε, για να προστατεύσουμε τον άνθρωπο από τον ίδιο του τον εαυτό, ώστε να συνεχίσει να ζει ομαλά πάνω στη Γη. Και αυτό γιατί, μία μόνο ματιά στις πιο δημοφιλείς αναζητήσεις του Διαδικτύου αποδεικνύει ότι είμαστε όλοι «θύματα» του ανώριμου πολιτισμού που δημιουργήσαμε, όπου καθημερινά βυθιζόμαστε στην αίσθηση της τέλειας παραίσθησης που μας προσφέρει ο υπερκαταναλωτισμός – πραγμάτων, υπηρεσιών, χρόνου, ακόμα και συναισθημάτων, όπως τα τελευταία μάς «προσφέρονται» μέσω εκπομπών τύπου reality.
Τι είναι όμως αυτό που μας κάνει να ασχολούμαστε συνεχώς με ανούσια πράγματα, τα οποία μας κρατούν μακριά από κάποια άλλα σημαντικά, σε σχέση με το πώς θα θέλαμε να προχωρήσουμε ως άνθρωποι και ως πολιτισμός; Αναγνωρίζω ότι σχεδόν όλοι είμαστε κουρασμένοι από τους γρήγορους ρυθμούς, αλλά και την πληθώρα επιλογών που έχουμε για το οτιδήποτε. Oταν χωρίς να κάνουμε τίποτα, μας σερβίρεται αριστοτεχνικά η εύκολη λύση μιας «συνήθειας», μέσα από τις κάθε είδους προωθητικές καμπάνιες, στεκόμαστε σχεδόν ανυπεράσπιστοι μπροστά σε αυτή την πρόκληση.
Πιστεύω ότι, αν και διόλου εύκολο, μπορεί κάποιος να αντιληφθεί τις προεκτάσεις της υπερκατανάλωσης. Αν όμως αναγάγουμε αυτό το θέμα σε συλλογικό επίπεδο, θεωρώ ότι αφορά ίσως την πιο δύσκολη μετάβαση που η ανθρωπότητα θα καλούνταν ποτέ να πραγματοποιήσει. Και αυτό διότι έχουμε καταφέρει ώστε σχεδόν όλα πάνω σε αυτό τον πλανήτη να λειτουργούν βάσει της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία στηρίζεται καθοριστικά στην αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και στην υπερκατανάλωση. Ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός καθημερινά μας μαθαίνει να «χρειαζόμαστε» όλο και περισσότερα – πράγμα που επηρεάζει άμεσα την ατομική ψυχική μας υγεία και στη συνέχεια επεκτείνεται στην υγεία και τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων ολόκληρου του πλανήτη. Η εκπαίδευση, λοιπόν, στη σταδιακή μείωση της υπερκατανάλωσης είναι ένα μικρό πρώτο βήμα που θα διαρκέσει τουλάχιστον μερικές δεκαετίες, ώστε κάποια στιγμή να καταφέρουμε να λειτουργήσουμε στη βάση μιας ηπιότερα αναπτυσσόμενης παγκόσμιας οικονομίας, η οποία θα στηρίζεται περισσότερο στην υπεύθυνη κατανάλωση.
Μια εναλλακτική ζωής θα μπορούσε να είναι η ενασχόληση με το χώμα και τη γη, τη φύση – η γείωση, δηλαδή, μπορεί να δημιουργήσει στον άνθρωπο ένα από τα ισχυρότερα ενεργειακά συναισθήματα και να σταθεί ως αντίδοτο στην παραπλανητική διαφυγή προς την υπερκατανάλωση. Επίσης, θα ήταν εξαιρετικά ευεργετικό, αν μπορούσε ο καθένας μας να αρχίσει να αποβάλλει τα σύγχρονα «σκουπίδια» του και να κρατάει αυτά τα λίγα που μπορούν να μας κάνουν να ανθήσουμε και να αισθανθούμε ευτυχισμένοι. Γιατί αυτά τα «λίγα» είναι που μπορούμε να μοιραστούμε – και συνήθως δεν είναι υλικά. Μα ακόμα και αν είναι υλικά, καλό είναι να αρχίσουμε να μαθαίνουμε να προσφέρουμε και να μοιραζόμαστε, μέσα από μια ειλικρινή προσπάθεια επικοινωνίας με τους γύρω μας – και αυτή η επικοινωνία γίνεται ουσιαστική όταν τελικά «αποκαλύπτουμε» τις αδυναμίες μας και όχι όταν κομπάζουμε για τα επιτεύγματα ή τα υπάρχοντά μας.
Σίγουρα έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να καταφέρουμε να κάνουμε μια νέα αρχή. Δυστυχώς, δεν έχουμε πια άλλες δικαιολογίες. Αυτή η «αίσθηση της τέλειας παραίσθησης» που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε, είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να την αποκαλύψουμε και τελικά να την ξεδιαλύνουμε.
* Ο κ. Χρήστος Ζούρας είναι εμπνευστής της Οργάνωσης Γη και του Κέντρου της Γης. Διετέλεσε διευθυντής της στα πρώτα της βήματα, την περίοδο 2008-2015.