Με την πρωτοβουλία «Διάλογοι του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος» ξεκίνησε σήμερα το ετήσιο συνέδριο Nostos του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, το οποίο εστιάζει φέτος στην ψυχική υγεία.
Στο επίκεντρο της εναρκτήριας δράσης του τετραήμερου συνεδρίου βρέθηκαν δύο ακαδημαϊκοί, ο Δρ. Πίτερ Ντίτο, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Ίρβιν της Καλιφόρνια, και η Δρ. Λιλιάννα Μέησον, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών, στο Ινστιτούτο Agora του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, οι οποίοι κλήθηκαν να εμβαθύνουν στη σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και πολιτικής.
Με αφετηρία έρευνα της Αμερικανικής Εταιρίας Πολιτικών Επιστημών από τη δεκαετία του 1950, σύμφωνα με την οποία η μεταπολεμική δημοκρατία στην Αμερική απειλούνταν από την ομοιογένεια των πολιτικών απόψεων, η διευθύντρια του Ινστιτούτου Agora, Χάρι Χαν, η οποία προλόγισε τη σημερινή δράση, κάλεσε το κοινό να αναρωτηθεί τους λόγους για τους οποίος ο κατακερματισμός και η υπερβολικά επιθετική φύση του σημερινού πολιτικού διαλόγου, είναι εξίσου επικίνδυνα για το δημοκρατικό πολίτευμα.
«Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας, οι άνθρωποι χωρίζονταν σε ομάδες ομοίων, με την επιβίωση των κοινοτήτων τους, ακόμα και σε βάρος των υπολοίπων, να αποτελεί φυσικό ένστικτο», ανέφερε ο Δρ. Ντίτο με τη Δρ. Μέησον να συμφωνεί πως η ανθρώπινη φύση δεν βασίζεται στον ορθολογισμό, αλλά στην επιθυμία για έλεγχο, χαρακτηριστικό που δε συνάδει με τα δημοκρατικά ιδεώδη του συμβιβασμού και της επίτευξης του κοινού καλού.
«Η δημοκρατία δεν είναι κάτι το αυτονόητο, αλλά μια ανοδική εξελικτική μάχη. Η δημοκρατική διαβούλευση είναι κάτι το δύσκολο, κάτι το οποίο πρέπει να καλλιεργείται και να υποστηρίζεται διαρκώς», σημείωσε ο Δρ. Ντίτο, κάνοντας έκκληση τόσο στους πολιτικούς, όσο και στην ακαδημαϊκή και δημοσιογραφική κοινότητα να αναλάβουν τις ευθύνες τους. «Επαγγελματικοί κώδικες μας υποχρεώνουν να είμαστε αντικειμενικοί. Τι συμβαίνει όμως εάν δημόσια πρόσωπα παρουσιάζουν αντιδημοκρατικές τάσεις; Οφείλουμε να κατακρίνουμε δημόσια τέτοιες συμπεριφορές, ακόμα και αν εξ όψης φαίνονται μεροληπτικές. Δεν είναι μεροληψία, αλλά μια μορφή δημοσίου ελέγχου και προστασίας της δημοκρατίας», υπογράμμισε η Δρ. Μέησον, η οποία υποστήριξε πως η πολιτική και η δημοσιογραφία πρέπει να αποδεσμευτούν από τις επιρροές των οικονομικών συμφερόντων.
«Η πολιτική δεν πρέπει να μοιάζει με ριάλιτι, αλλά οι διαμάχες πουλάνε. Η πολιτική έχει αναχθεί σε παιχνίδι, στο οποίο κάποιοι κερδίζουν και κάποιοι χάνουν» συμπλήρωσε, τονίζοντας πως για όσο διαιωνίζεται αυτό το παιχνίδι, στο οποίο συντελούν καθοριστικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η δημιουργία χώρων συζήτησης ανοιχτών για όλους.
Η συζήτηση περιλάμβανε και διαδραστικά στοιχεία που ενθάρρυναν τη συμμετοχή του κοινού. Σε σχετική ερώτηση, τα τρία τέταρτα των παρευρισκόμενων δήλωσαν πως δεν δύνανται να συζητήσουν με άτομα διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων. Σχολιάζοντας τις απαντήσεις, οι δυο ειδικοί σημείωσαν πως, παρόλο που κανείς δεν μπορεί να ενσαρκώνει πλήρως το πρότυπο του δημοκρατικού πολίτη, η επαφή με τη ποικιλομορφία της κοινωνικής ζωής και ο σεβασμός των επιχειρημάτων της αντίθετης πλευράς, αποτελούν καθήκον του πολίτη κάθε δημοκρατίας. Ο αποκλεισμός επιβαρύνει την ψυχική υγεία όσων πολιτών δεν αισθάνονται μέλη της κοινότητας και απομακρύνονται από αυτήν, οδηγώντας τελικά στη διάβρωση της δημοκρατίας.
