Οι διακοπές του καλοκαιριού, ιδιαιτέρως στην Ελλάδα- συμβατικά και τρόπον τινά εθιμοτυπικά- έχουν ταυτιστεί με τη λέξη «παρέα», μια λέξη που απορρίπτει επί της αρχής κάθε προοπτική «μοναχικής» εναλλακτικής. Τι συμβαίνει, όμως, όταν κάποιος επιλέγει να «σπάσει» αυτό το κλισέ, να αδιαφορήσει για συμβάσεις, νόρμες και «βλέμματα» τρίτων, να ετοιμάσει τη βαλίτσα ή το σακ βουαγιάζ του και να δώσει στον εαυτό του την ευκαιρία να δοκιμάσει τη συνταγή «διακοπές μόνος»; Ανθρωποι πολλών ηλικιών που για διαφορετικούς λόγους επέλεξαν αυτήν την εναλλακτική δίνουν τις δικές τους απαντήσεις, μιλώντας στην «Κ».
«Μόνος στη Βαρκελώνη»: Ηλεκτρονική μουσική, μπαρότσαρκες και απρόβλεπτες γνωριμίες
Ο Σπύρος, ηλεκτρολόγος μηχανικός, λίγο πριν κλείσει τα 30, δηλώνει στην «Κ» πως πάντα ήθελε να κάνει ένα ολοκληρωμένο «σόλο» ταξίδι. Έχοντας ιδιαίτερη αδυναμία στην Ισπανία, αλλά με «μεγάλο απωθημένο» τη Βαρκελώνη, χωρίς να το πολυσκεφτεί έκλεισε από την Black Friday του 2022 το εισιτήριο του για την πρωτεύουσα της Καταλονίας με σκοπό να την επισκεφτεί τον Ιούνιο του 2023 και να συνδυάσει αυτό το ταξίδι με ένα από τα μεγαλύτερα μουσικά φεστιβάλ της πόλης, το «Sonar».
«Γενικά όταν ταξιδεύω περπατάω πολύ, αυτή τη φορά, όμως, ήμουν μόνος και καθόριζα εγώ τον ρυθμό που θα εξερευνώ την πόλη».
«Γενικά όταν ταξιδεύω περπατάω πολύ, αυτή τη φορά, όμως, ήμουν μόνος και καθόριζα εγώ τον ρυθμό που θα εξερευνώ την πόλη. Την πρώτη μέρα είχα δει σχεδόν όλα τα αξιοθέατα και καταλήγοντας το βράδυ στο φεστιβάλ, είχα περπατήσει πάνω από 40 χιλιόμετρα», αναφέρει περιγράφοντας την περιήγησή του του στα στενά της Βαρκελώνης, στη διάρκεια της οποίας – όπως μας λέει – από το ένα αυτί άκουγε τη μουσική που έπαιζε στο ακουστικό του, αλλά φρόντιζε με το άλλο να «ρουφάει» τους ήχους και τον παλμό της πόλης. Μέχρι να πέσει η νύχτα και να καταλήξει στο φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής «Sonar».
«Άκουσα μερικούς DJ για πρώτη φορά και μερικούς άλλους που τους ήξερα. Χόρεψα με πολύ κόσμο και γνώρισα ακόμα περισσότερο. Από Αμερικάνους που είχαν ντυθεί όσο πιο queer γινόταν, μέχρι έναν Ρώσο υπέρμαχο της ειρήνης και έναν Αυστραλό με τον οποίο χορεύαμε αγκαλιά μέχρι να μην μπορούμε να πάρουμε ανάσα» αφηγείται.
Στο τέλος της δεύτερης – «ακόμα πιο έντονης», όπως λέει, βραδιάς του φεστιβάλ, ο Σπύρος κατέληξε να κυκλοφορεί τα ξημερώματα στους δρόμους της πόλης μαζί με ανθρώπους που γνώρισε εκεί. «Μεθυσμένοι ή άπλα πάρα πολύ κουρασμένοι μέσα στο μετρό και δίπλα σε κόσμο που πήγαινε στη δουλειά του, θυμάμαι να κυνηγάμε περιστέρια σε μια πλατεία και να τρώμε όλοι μαζί το πρωί, σχολιάζοντας τη φοβερή νύχτα που περάσαμε μαζί, άγνωστοι μεταξύ άγνωστων», περιγράφει χαρακτηριστικά.
Εν τω μεταξύ, οι διακοπές του Σπύρου στη Βαρκελώνη, μέρα με τη μέρα, άρχισαν να φαντάζουν όλο και λιγότερο μοναχικές και συνάμα όλο και περισσότερο κινηματογραφικές. «Ένα βράδυ πήρα την απόφαση να κάνω κάτι που δεν κάνω σχεδόν ποτέ, να συμμετάσχω σε ένα bar crawl (σ.σ. η λεγόμενη μπαρότσαρκα)», συνεχίζει να αφηγείται. «Ξεκινήσαμε πίνοντας στο λόμπι του hostel όπου και γνώρισα μια παρέα Μεξικανών, έναν Βραζιλιάνο προπονητή ποδοσφαίρου στη Γερμανία, έναν Αργεντινό που ετοιμαζόταν να πάει σε πάρτι στην Ιμπιζα – με τον οποίον διαφωνούσαμε για το πώς πρέπει να ψηθεί η σωστή μπριζόλα-, καθώς και μια κοπέλα από τη Φλόριντα που ταξίδευε με μια Εσθονή φίλη της. Με όλη αυτή την παρέα καταλήξαμε με κάποιο τρόπο σε ένα beach-club».
Ο Σπύρος έφτασε στη Βαρκελώνη μόνος αλλά μέσα σε λίγες μέρες είχε γυρίσει τις πιο τουριστικές, αλλά και τις πιο άγνωστες, κρυφές και γοητευτικές γωνίες της πόλης με ανθρώπους που δεν θα φανταζόταν ποτέ ότι θα γνώριζε.
Ο Σπύρος έφτασε στη Βαρκελώνη μόνος αλλά μέσα σε λίγες μέρες είχε γυρίσει τις πιο τουριστικές, αλλά και τις πιο άγνωστες, κρυφές και γοητευτικές γωνίες της πόλης με ανθρώπους που δεν θα φανταζόταν ποτέ ότι θα γνώριζε. Επισκέφτηκε το φημισμένο μοναστήρι Montserrat που είναι χτισμένο σε έναν βράχο, μέθυσε και χόρεψε στο μπαρ του Μανού Τσάο, έζησε μέχρι τελικής πτώσεως ένα από τα πιο διάσημα μουσικά φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής και συναναστράφηκε με ανθρώπους από όλες τις γωνιές του πλανήτη.
«Η εμπειρία του να ταξιδεύεις μόνος σε βάζει στη διαδικασία να γνωρίζεις κόσμο, να αντιλαμβάνεσαι εσύ τι θες να κάνεις και το πιο δύσκολο απ’ όλα: να γνωρίσεις λίγο παραπάνω τον εαυτό σου. Όπως λένε όσοι το έχουν κάνει, όλοι στη ζωή μας πρέπει κάποια στιγμή να ταξιδέψουμε μόνοι», καταλήγει.
«Επαγγελματίας solo traveller»
Η Κάτια Πάντσιου δεν είναι απλώς μια νέα κοπέλα που επέλεξε για μια φορά στη ζωή της να ταξιδέψει μόνη. Αντίθετα, θα μπορούσε κανείς να την χαρακτηρίσει «professional solo traveller», μιας και ασχολείται επαγγελματικά με τα social media, παράγοντας περιεχόμενο από τα ίδια τα «μοναχικά» της ταξίδια.
Γεννημένη στη Θεσσαλονίκη, η 27χρονη Κάτια, σήμερα, ζει μεταξύ Αγγλίας και Ελλάδας και εργάζεται ως social media manager και content creator. Οπως λέει στην «Κ», τον τελευταίο ένα χρόνο έχει αρχίσει να ασχολείται με το TikTok προβάλλοντας ταξιδιωτικές εμπειρίες, με τον λογαριασμό της να έχει «εκτοξευτεί» εξασφαλίζοντας στην ίδια οικονομικές συμφωνίες με μεγάλες εταιρείες.
Πώς όμως, άρχισαν όλα; Η αφορμή δόθηκε όταν η παρέα της την «κρέμασε» και αναγκάστηκε να πάει μόνη στην Χαλκιδική. «Εκεί είπα μπορώ και μόνη», εξομολογείται στην «Κ», συμπληρώνοντας πως είχε βιώσει κι άλλα αντίστοιχα περιστατικά «ασυνεννοησίας» με παρέες.
Ακολούθησε το «πρώτο, πραγματικά μεγάλο, σόλο ταξίδι, στη Ζανζιβάρη όπου πήγα αρχικά ως εθελόντρια για έναν οργανισμό, αλλά αποφάσισα να συνεχίσω μόνη μου. Εμεινα, γνώρισα κόσμο από παντού και πήρα τα πάνω μου. Από εδώ και πέρα δεν περιμένω κανέναν», τονίζει.
«Το σόλο τράβελινγκ χτίζει σε αυτόν που το επιλέγει αυτοπεποίθηση. Συνειδητοποιείς πόση δύναμη έχεις και πόση αυτονομία έχεις, όταν το πάρεις απόφαση».
Έκτοτε, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. «Το σόλο τράβελινγκ χτίζει σε αυτόν που το επιλέγει αυτοπεποίθηση. Συνειδητοποιείς πόση δύναμη έχεις και πόση αυτονομία έχεις, όταν το πάρεις απόφαση. Γίνεται τόσο εθιστικό που έπειτα από ένα σημείο δεν θες να ταξιδέψεις με άλλον», εξομολογείται η Κάτια στην «Κ» και στη συνέχεια εξηγεί ότι ένα από τα κίνητρά που την ώθησαν να «τρέξει» την ιδέα αυτή στο TikTok ήταν το γεγονός ότι στα hostel όπου βρισκόταν σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, δεν είχε συναντήσει ποτέ κάποιον Έλληνα solo traveller. Σήμερα, πολλοί Ελληνες followers της στέλνουν ευχαριστήρια μηνύματα που τους παρακίνησε να κάνουν διακοπές μόνοι.
«Ταξιδεύω μόνη και φέτος επέλεξα να μένω σε χόστελ. O λόγος αυτής της επιλογής αφορά την κοινωνική ατμόσφαιρα που επικρατεί εκεί, ότι δηλαδή ενώ ταξιδεύω μόνη δεν θα είμαι ποτέ μόνη», λέει στη συνέχεια εξηγώντας ότι παρά τα αρνητικά κλισέ που συχνά ακούει κανείς για τα hostel, «μπορείς να βρεις “διαμαντάκια”, όπως συνέβη στην περίπτωση της Κοπεγχάγης». Συστήνει, μάλιστα, κι έναν εναλλακτικό τρόπο διαμονής, το couch surfing, το οποίο η ίδια επέλεξε όταν επισκέφτηκε την Βαρκελώνη.
Η Κάτια, παρόλα αυτά, μας παρουσιάζει κι ένα άλλο κίνητρο στη διαδικασία παραγωγής ταξιδιωτικού περιεχομένου. «Θέλω να στείλω και ένα μήνυμα γυναικείας ενδυνάμωσης. Να δείξω στο κοινό ότι αν μπορώ να το κάνω εγώ, μπορεί να το κάνει και οποιαδήποτε άλλη κοπέλα», μας λέει, σχολιάζοντας ότι αυτό δεν σημαίνει ότι «μια κοπέλα δεν πρέπει να είναι προσεκτική».
Κλείνοντας, εκτιμά ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο που «ίσως και λόγω της ρομαντικοποίησης από το TikTok», το «solo travelling» έχει απήχηση. Επισημαίνει, όμως, ότι «ναι μεν στα βίντεο της παρουσιάζει τις θετικές στιγμές, αλλά ταυτόχρονα στα ταξίδια υπάρχουν δυσκολίες, μελαγχολίες και αποχαιρετισμοί». Τα ταξίδια άλλωστε, σύμφωνα με την Κάτια, κυλάνε γλυκόπικρα, όπως και η ζωή.
Οπως και να’χει, για την ίδια φετινός στόχος είναι να ταξιδέψει σε πιο μακρινούς προορισμούς, «μαρκάροντας» στον χάρτη τη Νοτιοανατολική Ασία και την Αυστραλία.
Ακορντεόν, μουσικές περιπλανήσεις και ρομαντισμός στο… Τσιπρόβτσι
Ο Νίκος, 29 ετών, είναι απόφοιτος της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ, όμως έχει επιλέξει να κυνηγήσει επαγγελματικά το όνειρό του και να αφοσιωθεί στη μουσική. Το αγαπημένο του ακορντεόν – με το οποίο ασχολείται «ημιεπαγγελματικά», όπως μας λέει – ήταν η αφορμή ώστε να ξεκινήσει τις φετινές του διακοπές μόνος.
Προορισμός του, ένα χωριό στην Βορειοδυτική Βουλγαρία, ονόματι Τσιπρόβτσι και ο σκοπός διπλός: αφενός να αποκομίσει γνώσεις, εμπειρίες και νέα μουσικά ακούσματα στο σεμινάριο που διοργανωνόταν στην περιοχή, αφετέρου να βρει την ευκαιρία για εναλλακτικές διακοπές πλάι σε ανθρώπους που δεν είχε γνωρίσει ποτέ στο παρελθόν.
Ο Νίκος λέει στην «Κ» πως έχει ξανακάνει διακοπές μόνος στο παρελθόν, στο πλαίσιο πάντα μιας «μουσικής αφορμής». Για αυτόν τον λόγο, ίσως, να μην ένιωσε ούτε μια στιγμή μόνος ή αμήχανος στο Τσιπρόβτσι. Επειδή το ίδιο το καλλιτεχνικό πλαίσιο και οι συνοδοιπόροι του Νίκου συνδέονταν από το ίδιο πάθος για τη μουσική.
Στη συνέχεια της κουβέντας μοιράζεται με ενθουσιασμό την πιο όμορφη στιγμή των διακοπών του. Τη στιγμή που κατά έναν «μαγικό τρόπο» οι «μονάδες» που βρέθηκαν στην άγνωστη αυτή γωνιά της Βουλγαρίας «ενώθηκαν», παίζοντας μουσική όλοι μαζί- δάσκαλοι και μαθητές-, το πρώτο βράδυ της διαμονής τους. Ο Νίκος, ενώ ξεκίνησε τις διακοπές μόνος του, δεν αισθάνθηκε ποτέ μόνος. «Δεν πρόλαβα να αισθανθώ μόνος. Η καθημερινότητά μας ήταν τόσο έντονη από τα μαθήματα, αλλά και τις μεταξύ μας συναναστροφές όταν καθόμασταν και παίζαμε μουσική».
Καταλήγοντας, ο Νίκος επισημαίνει ότι «δεν φοβάται να είναι μόνος, αρκεί να υπάρχει ένα πλαίσιο και στη δική του περίπτωση το πλαίσιο της μουσικής, σαν αφορμή, του δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσει και άλλα μέρη και άλλους ανθρώπους», διευκρινίζοντας, πάντως, πως δεν «θα γινόταν και ερημίτης» για χάρη της μουσικής.
Μετά το τέλος των διακοπών στο Τσιπρόβτσι, ο Νίκος επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη γεμάτος με νέες παραστάσεις και γνωριμίες, σε μια εμπειρία που χώρεσε μπόλικη βαλκανική μουσική, κουβέντες και αναλύσεις με ειδικούς, καινούργιες φιλίες και μικρά ημιτελή ρομαντικά σκιρτήματα.
«Η καλύτερη παρέα είναι μέσα μας»
«Τι είναι ένα ταξίδι; Τι σημαίνει διακοπές μόνος;», διερωτάται η Ολγα, συνταξιούχος εκπαιδευτικός και δίνει τη δική της εκδοχή, μιλώντας στην «Κ»: «Η προετοιμασία, η διαδρομή, η χαλάρωση, η εξερεύνηση τόπων και πολιτισμών, οι μικρές ζεστές κοινωνικές επαφές, μια καλησπέρα στις φίλες γειτόνισσες που απολαμβάνουν τη δροσιά, συζητώντας τα καθημερινά τους, στα σκαλοπάτια, έξω από τα σπίτια τους, ή η καλημέρα στις κυρίες που κολυμπούν πρωί-πρωί στη θάλασσα».
«Ακόμα για μένα, που αγαπώ πολύ τη φωτογραφία και ασχολούμαι ερασιτεχνικά με αυτήν, ένα ταξίδι είναι τα όμορφα κάδρα που σχηματίζουν οι ματιές μου και μετατρέπονται σε πολλές ενδιαφέρουσες λήψεις που γεμίζουν με φως και χρώμα τη φωτογραφική μου μηχανή ή ακόμα και το κινητό μου», συμπληρώνει.
«Ακόμα θυμάμαι την ευκολία της απόφασης μου, τη θετική μου διάθεση, τη χαρά της διαδρομής, των περιπάτων, της διαμονής πλάι στη θάλασσα».
Η Ολγα επέλεξε να πάει διακοπές μόνη στη Μυτιλήνη το πρώτο καλοκαίρι του κορωνοϊού. «Ακόμα θυμάμαι την ευκολία της απόφασης μου, τη θετική μου διάθεση, τη χαρά της διαδρομής, των περιπάτων, της διαμονής πλάι στη θάλασσα, τα πολύ πρωινά μπάνια της ημέρας, έναν δύσκολο χωματόδρομο που επέλεξα να διασχίσω με σκοπό να βρω ένα μικρό γραφικό ταβερνάκι… στο πουθενά που το είχε ένας ψαράς με τη γυναίκα του και που μου είχε συστήσει μια φίλη μου. Θυμάμαι μια συναυλία κλασικής κιθάρας στο Δημαρχείο αλλά και τη ροκ μουσική που άκουγα απολαμβάνοντας το ποτό μου, στο μπαράκι με την ωραιότερη θέα», μοιράζεται.
Η Όλγα, όχι απλώς δεν αισθάνθηκε μόνη ή αμήχανη, «το αντίθετο μάλιστα, δεν μου έφταναν οι ώρες», μας λέει, περιγράφοντας «ευχάριστες και απρόοπτες συναντήσεις με κάποιους γνωστούς και φίλους που τυχαία βρέθηκαν στον Μόλυβο».
«Δεν χρειαζόμαστε πάντα παρέα, η καλύτερη παρέα είναι μέσα μας», σχολιάζει, ενώ κάνοντας έναν απολογισμό εκείνων των διακοπών της, τις παρομοιάζει με ένα όνειρο, «ένα όνειρο ευχάριστων εμπειριών, πολλών φωτογραφίσεων, που σου επιτρέπουν να ζεις ξανά και ξανά ό,τι ωραίο έχει αποτυπωθεί στον φακό της μνήμης σου, στα μαθήματα της ζωής».
Διακοπές μόνη: «Mission Impossiple»… ή και όχι
Η Νάντια, 36 ετών, ξεκίνησε τον σχεδιασμό των φετινών της διακοπών με όλους τους οιωνούς εναντίον της. Οι άδειες της δεν συνέπεσαν με εκείνες των φίλων της, αναζήτησε εις μάτην άλλα φιλικά πρόσωπα από το παρελθόν, όμως πολύ απλά… οι μέρες δεν έβγαιναν.
«Σόλο διακοπές, λοιπόν, αυτό το κακό, που τελικά δεν νομίζω να’ ναι κακό», λέει στην «Κ» περιγράφοντας τις σκέψεις και τους προβληματισμούς της πριν καταλήξει στον προορισμό όπου θα «σολάρει».
Η ίδια, πάντως, φαίνεται πως πέρασε διάφορα ψυχολογικά στάδια μέχρι να «αγκαλιάσει» την εναλλακτική των μοναχικών διακοπών. «Είχα μια αγωνία που μου δημιουργούσε στρες και άγχος και έναν φόβο. Ισως είναι ο φόβος του αγνώστου; Αν μου συμβεί κάτι “τι κάνω;”. Εγώ επίσης δεν οδηγώ, το οποίο αποτελεί ακόμη ένα μειονέκτημα», σκεφτόταν, την ώρα που το ενδεχόμενο να σχεδιάσει μόνη τις διακοπές της γινόταν όλο και πιο ρεαλιστικό.
«Οταν δεν ανταποκρίθηκαν και οι τελευταίες ελπίδες, είπα “άι στο καλό”, θα πάω μόνη διακοπές και θα είναι και πάρα πολύ ωραία», τονίζει με αυτοπεποίθηση, εξηγώντας πως σκοπός αυτών των διακοπών είναι «η χαλάρωση, η ηρεμία και διαχείριση του χρόνου που θα είναι όλος δικός μου να τον κάνω ό,τι θέλω».
Θέτει, πάντως, και μια άλλη παράμετρο που ενδεχομένως να λειτουργήσει σαν εμπόδιο για επίδοξους «μοναχικούς» ταξιδιώτες. «Παρότι έτσι κι αλλιώς όλα είναι πανάκριβα, το κόστος ενός μόνο ανθρώπου πολλαπλασιάζεται. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα μονόκλινα δωμάτια», εξηγεί στην «Κ».
«Θυμάμαι ότι είχα πάει διακοπές με παρέα για να καταλήξω σε ένα περιβάλλον που δεν ταίριαζα τόσο. Δεν ήταν και το πιο ευχάριστο».
Κλείνοντας, πάντως, φαίνεται πως αρχίζει να αντιμετωπίζει το φετινό της «πείραμα» σαν μια «ευκαιρία». Μας λέει, μάλιστα, ότι όταν είδε πολλούς φίλους της να λένε ότι την ζηλεύουν, άρχισε και η ίδια να το βλέπει διαφορετικά.
Αλλωστε και οι διακοπές με παρέα δεν είχαν πάντα λειτουργήσει για την ίδια στο παρελθόν: «Θυμάμαι ότι είχα πάει διακοπές με παρέα για να καταλήξω σε ένα περιβάλλον που δεν ταίριαζα τόσο. Δεν ήταν και το πιο ευχάριστο. Τότε σκέφτηκα “πρέπει να βρω χρόνο να είμαι μόνη”», εξομολογείται στην «Κ», στέλνοντας το εξής μήνυμα: «καλύτερα μόνος, παρά με κακή παρέα».
«Δύση»
Η Ελένη – πλέον ακούει κυρίως στο «γιαγιά Ελένη» – έχει πατήσει τα 80 της χρόνια και έχει διαγνωστεί με άνοια. Ήδη ξεχνάει μικροπράγματα μέσα στην καθημερινότητά της. Η ίδια δεν ανησυχεί, σε αντίθεση με τον γιο της που ως γιατρός παρατηρεί τα σημάδια, τις συμπεριφορικές αλλοιώσεις, τις μικρές εκείνες καθοριστικές αλλαγές που προμηνύουν την επώδυνη συνέχεια της ασθένειας. Για αυτόν τον λόγο είναι σε «αναμμένα κάρβουνα» όταν αφήνει τη μητέρα του μόνη στο ξενοδοχείο στα Στύρα που επιλέγει εδώ και χρόνια για τις καλοκαιρινές της διακοπές.
Για την Ελένη, όπως και για πολλές συνομήλικές συν-παραθερίστριες της στην περιοχή, το μοναχικό καλοκαίρι δεν αποτελεί ακριβώς ούτε επιλογή, ούτε αναγκαιότητα, αλλά κανονικότητα. Μια αναπόφευκτη, γλυκόπικρη «παράδοση» λίγο πριν τη δύση της ζωής. Κι όμως για εκείνη οι μοναχικές αυτές διακοπές περιλαμβάνουν ακόμα μερικές μικρές, αλλά κομβικές και άκρως ζωτικές ιεροτελεστίες. Το πρωινό μπάνιο στη θάλασσα «πριν ο ήλιος αρχίσει να καίει» όπως μας λέει, τον «μεσημεριανό ουζομεζέ», ακόμα και τα φουσκωμένα «φιλοδωρήματα» στα γκαρσόνια – απόρροια μιας γενναιοδωρίας, πιθανώς και μιας διαχρονικής αδυναμίας να κατανοήσει τη διαφορά της ισοτιμίας μεταξύ ευρώ και δραχμής.
Στα Στύρα η νύχτα πέφτει και η Ελένη περπατά σταθερά προς την αγαπημένη της ταβέρνα. Η υγρασία είναι αποπνικτική, αλλά δεν γκρινιάζει. Τα κουνούπια αφήνουν στο σώμα της νέα σημάδια κάθε βράδυ, αλλά ελάχιστα ενοχλείται. Κυρίως, κάνει πλάκα με τις παρέες συνομηλίκων της που συναντά στην περιοχή, μετρώντας επιδεικτικά και αυτοσαρκαστικά τα «τσιμπήματα». Έχει φτάσει στην ταβέρνα. Δεν έχει νόημα να εκμαιεύσεις από εκείνη κάποια μαρτυρία. Το βλέμμα της όσο ακόμα παραμένει, νηφάλιο και σε εγρήγορση, μαρτυρά γαλήνη και αυτάρκεια. Άλλωστε σε λίγες μέρες θα την επισκεφτούν ο γιος και ο εγγονός της. «Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να είμαι ποτέ μόνη;» αναρωτιέται.