Το φετινό καλοκαίρι ο ήλιος βάφτηκε κόκκινος σε πολλές περιοχές του πλανήτη από τη Ρόδο και το Αλγέρι έως το Μόντρεαλ. Ο καύσωνας και η ξηρασία έφεραν γιγάντιες πυρκαγιές στο βόρειο ημισφαίριο, ενώ ξεκινάει τώρα η αντίστοιχη περίοδος στην Αυστραλία, όπου οι φωτιές οδήγησαν σε διεύρυνση της τρύπας του όζοντος κατά 10%. Ο καπνός από τις φωτιές στην Ελλάδα και τον Καναδά τύλιξε ασφυκτικά τη Σικελία και τη Νέα Υόρκη αντίστοιχα. Χιλιάδες άνθρωποι απομακρύνθηκαν από πόλεις που κινδύνευσαν, αφού ούτε τα αστικά κέντρα είναι πλέον ασφαλή από τις φλόγες. Στη Χαβάη οι αγνοούμενοι από την πρόσφατη φονική πυρκαγιά είναι εκατοντάδες. Η ποιότητα του αέρα υποβαθμίζεται διαρκώς και τα μικροσωματίδια στην ατμόσφαιρα πολλαπλασιάζονται. Με τις πρώτες βροχές ήρθε ο φόβος των πλημμυρών.
Η Γη έχει μπει σε έναν αέναο φαύλο κύκλο και το ανθρώπινο κόστος της κλιματικής αλλαγής γίνεται όλο και πιο έκδηλο. Εκτός από τους θανάτους που συνδέονται άμεσα με την άνοδο της θερμοκρασίας (π.χ. απώλειες στις τάξεις των πυροσβεστών και θερμοπληξίες), χρόνιες νόσοι όπως νεφρική ανεπάρκεια και αναπνευστικά προβλήματα μπαίνουν στην ημερησία διάταξη λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων. Ειδικότερα, στον απόηχο των πυρκαγιών οι υγειονομικές υπηρεσίες θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αύξηση των κρουσμάτων άσθματος, ισχαιμικών επεισοδίων και εγκεφαλικών, περισσότερα περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα, γεννήσεις λιποβαρών βρεφών και μειωμένη ανάπτυξη των πνευμόνων στα παιδιά. Οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς, οι πένητες και οι άστεγοι είναι εκείνοι που επωμίζονται το μεγαλύτερο κόστος από την υπερθέρμανση. Αν η μεσαία τάξη της υφηλίου και οι πιο ευκατάστατοι μπορούν να καταφύγουν σε κλιματιζόμενα καταφύγια, οι εκπομπές ρύπων από την παραγωγή της πρόσθετης ηλεκτρικής ενέργειας επιδεινώνουν την κατάσταση. Την ίδια στιγμή, οι λιγότερο προνομιούχες κοινότητες είναι πιο εκτεθειμένες στην απειλή, αφού ζουν σε υποβαθμισμένες περιοχές με λιγοστούς πράσινους πνεύμονες και συχνά δεν έχουν πρόσβαση σε σοβαρές υγειονομικές υπηρεσίες, ούτε στο Διαδίκτυο και στην ενημέρωση των αρχών μέσω προειδοποιητικών μηνυμάτων.
Στο μεταξύ, εξίσου καταστροφικές με τους καύσωνες είναι οι πλημμύρες οι οποίες προκαλούνται από τον θερμό αέρα που οδηγεί σε σφοδρότερες καταιγίδες και συνεπώς μεγαλύτερες υλικές ζημιές. Η εναλλαγή καύσωνα – πλημμυρών στοιχίζει ακριβά στην αγροτική παραγωγή (χαρακτηριστική είναι η φετινή μείωση της παραγωγής ελαιολάδου στις μεσογειακές χώρες και η εκτόξευση της τιμής του), προκαλεί επισιτιστική επισφάλεια και οδηγεί σε κλιματική μετανάστευση, καθώς ολόκληροι πληθυσμοί υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους για να επιβιώσουν. Οι πάγοι που λιώνουν θα στερήσουν μελλοντικά από εκατομμύρια ανθρώπους πολύτιμες πηγές νερού. Η υπερθέρμανση των ωκεανών και η επακόλουθη οξίνιση, η αυξανόμενη οξύτητα που σκοτώνει αργά αλλά σταθερά τους κοραλλιογενείς υφάλους σε όλο τον κόσμο, αναμένεται να εξαφανίσει χιλιάδες είδη που ζουν εκεί. Οι υποθαλάσσιες αυτές περιοχές δεν θα συνέλθουν ποτέ. Θα σημάνουν το τέλος των θαλασσών όπως τις γνωρίζουμε σήμερα μαζί με τα ψάρια που τρώμε.
Η εναλλαγή καύσωνα – πλημμυρών στοιχίζει ακριβά στην αγροτική παραγωγή, προκαλώντας επισιτιστική επισφάλεια.
Βύθιση της Αλεξάνδρειας
Μέσα στα πιθανά δυστοπικά σενάρια που εξετάζουν οι επιστήμονες είναι η μερική βύθιση της Αλεξάνδρειας έως το 2070, η απογύμνωση της Γροιλανδίας από πάγο στη διάρκεια του καλοκαιριού, τριάντα φορές περισσότεροι θάνατοι από γεγονότα που σχετίζονται με τη ζέστη σε ιδιαίτερα ευάλωτες περιοχές, όπως π.χ. η Βραζιλία και θερμότερα καλοκαίρια κατά 5,4 βαθμούς Κελσίου στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Βαρύ είναι το ψυχολογικό τίμημα για όσους γνωρίζουν –είτε από πρώτο χέρι είτε μέσω ΜΜΕ– τις συνέπειες της οικολογικής καταστροφής, που μπορεί να προκαλέσει αγχώδη διαταραχή, κατάθλιψη και μετατραυματικό στρες. Ειδικά οι νεότεροι παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά «οικολογικού άγχους» από τον φόβο ότι κληρονομούν έναν κατεστραμμένο πλανήτη με ζοφερό μέλλον. Το σύνδρομο κατέστησε διεθνώς γνωστό η Σουηδή ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία μαθήτρια ούσα εγκαινίασε τις καθιερωμένες «Παρασκευές για το μέλλον» και την παγκόσμια αποχή των εξίσου θορυβημένων συνομηλίκων της από τα σχολικά μαθήματα μια μέρα πριν από το Σαββατοκύριακο. Τον Ιούνιο, είκοσι χρόνων πλέον, αποφοίτησε από το λύκειο και σταμάτησε τις απεργίες. Λίγες εβδομάδες αργότερα ο πλανήτης έζησε τον θερμότερο Ιούλιο στην ιστορία του.