Την Τετάρτη οι ωφελούμενοι του Κέντρου Ημέρας Ενηλίκων με Αυτισμό «Σείριος» στον Γέρακα είχαν υψηλούς προσκεκλημένους. Εκεί γύρω στις 12 το μεσημέρι, χτύπησε το κουδούνι και λίγα δευτερόλεπτα αργότερα στο σαλόνι είχαν στρογγυλοκαθίσει η Μπάνι, η Νάπολι, η Λόρα και η Χιόνα. Δεν ζήτησαν αναψυκτικά παρά μόνον χάδια, δεν ήθελαν κουβέντα παρά μόνον παρέα, δεν πρόσφεραν δώρα, μόνο συγκίνηση και αγάπη. Ηταν οι ημίαιμοι καλόκαρδοι σκύλοι θεραπευτικής επαφής της SAPT Hellas, που μαζί με τους εθελοντές της οργάνωσης πραγματοποιούν δωρεάν επισκέψεις σε ιδρύματα, νοσοκομεία, ειδικά σχολεία, όπου υπάρχει ανάγκη για επαφή, κοινωνικοποίηση, χαρά.
Στην αρχή ο Χρήστος, η Σταματία, η Μαρία και ο Γιάννης ήταν διστακτικοί. Αυτό που συνέβη, όμως, μετά δεν το περίμενε κανείς. «Είδαμε αλλαγές στους ωφελουμένους σε πολύ λίγη ώρα, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά», λέει στην «Κ» η Χριστίνα Οικονόμου, συνιδρύτρια της οργάνωσης. «Ενα παιδί που βρίσκεται στο Κέντρο Ημέρας μόλις δύο μήνες και δεν συμμετέχει σε ομάδες κάθισε μαζί μας όλη την ώρα με δίαυλο τη Χιόνα και την Μπάνι. Μια κοπέλα που δεν έχει λόγο είπε “ναι”, μια άλλη ωφελούμενη που φοβόταν πάρα πολύ στο τέλος ζήτησε να πάει βόλτα τη Νάπολι».
Οι άνθρωποι του Κέντρου Ημέρας έμειναν και αυτοί έκπληκτοι με όσα συνέβαιναν μπροστά στα μάτια τους. «Υπήρξε άμεση ανταπόκριση», λέει ο γεν. γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας Αυτιστικών Ατόμων (ΕΕΠΑΑ) Θωμάς Καπέλος. «Είναι απίστευτη η διαλειτουργικότητα μεταξύ ζώων και ανθρώπων, τα παιδιά έμειναν κατενθουσιασμένα. Μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι ενώ στην αρχή ήταν φοβισμένα, μετά ανταποκρίθηκαν θετικότατα», λέει με τη σειρά του ο πρόεδρος της ΕΕΠΑΑ Αθανάσιος Καμούτσης. «Αναπτύσσουν έναν κώδικα όχι γνωστό σε εμάς, με τον οποίο καταφέρνουν να επικοινωνούν».
Κάπως έτσι λειτουργεί η θεραπεία με τη βοήθεια των ζώων, το animal assisted therapy, όπως εξηγεί στην «Κ» η ψυχολόγος του SAPT Hellas Εύη Σιγανάκη. «Προσφέρει δύο πράγματα. Το ένα είναι βιοχημικό, αφορά τις ορμόνες που εκλύονται από την επαφή που προσφέρουν όμορφα συναισθήματα, όπως συμβαίνει όταν ακουμπάς κάποιον που αγαπάς ή όταν μια μάνα βλέπει το παιδί της. Πέρα από αυτό ο σκύλος σου δίνει μια δίοδο, ένα κανάλι να εμπιστευθείς, να νιώσεις και να μοιραστείς χωρίς όρους. Δημιουργείς μια σχέση μαζί του άμεση, χωρίς να σου ζητάει κάτι, που είναι πολύ βασικό για όλους. Οι αυτιστικοί έχουν συχνά έλλειμμα επικοινωνίας. Ο σκύλος βοηθάει γιατί δεν έχει το κοινωνικό πρέπει της γλώσσας, οπότε τα παιδιά νιώθουν λιγότερο στρες. Δεν τους ζητάει να τον κοιτάξουν στα μάτια, να έχουν βλεμματική επαφή, δεν ζητάει τίποτα, οπότε τα άτομα αυτά αρχίζουν να εμπιστεύονται». Οπως λέει, αυτό το είδαν με τα μάτια τους την Τετάρτη. «Είδαμε μια κοπέλα που δεν εκφράζει κανένα συναίσθημα να κάνει βλεμματική επαφή και να ζητάει να χαϊδέψει τον σκύλο, να τον χτενίσει, να τον πάει βόλτα».
Το έναυσμα
Η Χριστίνα Οικονόμου ίδρυσε τη SAPT Hellas το μακρινό 2005 με αφορμή μια εκπομπή στο Animal Planet. «Εβλεπα ένα πολύ ωραίο αφιέρωμα σε ένα πρόγραμμα στις ΗΠΑ που λεγόταν puppies behind bars (σ.σ. κουτάβια πίσω από τα σίδερα) στο πλαίσιο του οποίου σκύλοι από καταφύγια δίνονταν στους κρατουμένους προκειμένου να κοινωνικοποιηθούν. Αυτό ήταν το έναυσμα». Η πρώτη εθελόντρια ήταν φυσικά η ίδια με τη σκυλίτσα της, την Κούκλα, υιοθετημένη από καταφύγιο, όπως και όλα τα σκυλιά της οργάνωσης. «Κάναμε μαζί την πρώτη διερευνητική επίσκεψη στο Αρσάκειο για να δούμε τις αντιδράσεις των παιδιών». Το ’07 ξεκίνησε και επισήμως το πρόγραμμα των επισκέψεων σε σχολεία με στόχο την ευαισθητοποίηση των παιδιών κατά των εγκαταλείψεων. «Τότε τα σχολεία δεν απαντούσαν καν, ενώ τώρα δεν τα προλαβαίνουμε».
Σταδιακά ξεκίνησε και το πρόγραμμα των σκύλων θεραπευτικής επαφής. Μέχρι σήμερα οι σκύλοι έχουν επισκεφθεί άτομα με αυτισμό, ψυχικές ασθένειες, κακοποιημένα παιδιά, ορφανά παιδιά, προσφυγόπουλα, νοσούντες από Αλτσχάιμερ, φιλοξενουμένους σε οίκους ευγηρίας. Τον Απρίλιο, στην Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων, με άδεια της διευθύντριας, μπήκαν στους θαλάμους της Παιδοαιματολογικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ. «Δεν μπορώ να το περιγράψω αυτό που ζήσαμε». Ολες οι επισκέψεις πραγματοποιούνται στον ελεύθερο χρόνο των εθελοντών της SAPT Hellas και φυσικά της Μπάνι, της Νάπολι, της Λόρας και της Χιόνας.
Για όποιον θέλει να προφέρει στήριξη στους δύο φορείς:
SAPT Hellas – ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ – ΣΚΥΛΟΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ: EFG EUROBANK-ERGASIAS – IBAN: GR9802600280000840200242566, SWIFT #: ERBKGRAA 0026.0028.84.0200242566
Ε.Ε.Π.Α.Α: – ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ – IBAN: GR5001101460000014629603201, SWIFT (BIC): ETHNGRAA ΑΡ. ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ 146/296032-01
