Τελευταίο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου του 1940. Συμπληρώνονταν περίπου δύο μήνες από την έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Eως εκείνη τη στιγμή οι ελληνικές δυνάμεις κατέγραφαν επιτυχίες μόνο στην ξηρά, στο αλβανικό μέτωπο. Από τις 22 Δεκεμβρίου κι έπειτα, όμως, θα κάνουν αισθητή την παρουσία τους και στη θάλασσα. Την ημέρα εκείνη, το υποβρύχιο «Παπανικολής», με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Μιλτιάδη Ιατρίδη, θα βυθίσει το ιταλικό πλοίο «Antonietta» έξω από τον Αυλώνα. Δύο ημέρες αργότερα, τα ξημερώματα της 24ης Δεκεμβρίου, το «Παπανικολής» επιτέθηκε αιφνιδιαστικά σε ιταλική νηοπομπή που μετέφερε στρατεύματα και εφόδια από το Μπρίντιζι στον Αυλώνα και βύθισε τρία ιταλικά μεταγωγικά, συνολικού εκτοπίσματος 25.000-30.000 τόνων.
Το «Παπανικολής» είχε ναυπηγηθεί από τη γαλλική εταιρεία Ateliers et Chantiers de la Loire στα ναυπηγεία της Ναντ, είχε καθελκυστεί στις 21 Δεκεμβρίου 1927 και είχε πλήρωμα 39 ανδρών.
Στην ανακοίνωσή του, το υπουργείο των Ναυτικών σημείωνε την αποφασιστικότητα με την οποία κινήθηκε το «Παπανικολής» και συμπλήρωνε: «Την καταβύθισιν των εχθρικών πλοίων επηκολούθησε πολύωρος καταδίωξις του υποβρυχίου παρά των συνοδευόντων την νηοπομπήν εχθρικών αντιτορπιλλικών διά βομβών βυθού και αεροπλάνων, ην αντιμετώπισε τούτο δι’ επιδεξίων χειρισμών εν καταδύσει, και επανέκαμψε σώον εις την βάσιν του».
Η επιτυχία του ελληνικού πλοίου ήταν κεντρικό θέμα στην πρώτη σελίδα της «Καθημερινής» στις 29 Δεκεμβρίου 1940. «Κατ’ εγκύρους πληροφορίας», έγραφε η εφημερίδα, «κατά την επίθεσιν το υποβρύχιον, προτού εκσφενδονίση τας τορπίλας του, παρηκολούθησεν επί πολύ την νηοπομπήν, μέχρις ότου επιτύχη την καταλληλοτέραν και ευνοϊκωτέραν θέσιν προς ασφαλή επιτυχίαν του τορπιλισμού, πράγματι δε επέτυχε τούτο πληρέστατα».
Στη συνέχεια περιέγραφε την καταδίωξη του «Παπανικολή» και κατέληγε: «Σημειούται ότι ο τρόπος με τον οποίον εγένετο η όλη επιχείρησις μαρτυρεί την εξαιρετικήν τόλμην και την αξίαν του Βασιλικού Ναυτικού της Ελλάδος, τονίζεται δε ότι το “Παπανικολής”, επιτεθέν υπ’ αυτάς τας συνθήκας κατά της εχθρικής νηοπομπής, συνοδευομένης υπό αριθμού ταχυπλόων αντιτορπιλλικών και αεροπλάνων, εθυσιάζετο διά να ανανεώση τας παραδόσεις των ολοκαυτωμάτων του ηρωικού ελληνικού ναυτικού, εσώθη όμως τελικώς χάρις εις την επιδεξίαν διακυβέρνησίν του».
