«Ζούμε σε μια συναρπαστική εποχή ταχύτατης ανάπτυξης της τεχνολογίας, αλλά δεν το συνειδητοποιούμε καθώς ζούμε μέσα στο παράθυρο του χρόνου που συμβαίνουν αυτές οι αλλαγές», λέει στην «Κ» ένας από τους ανθρώπους που με την ερευνητική του ομάδα συμβάλλει στη διαμόρφωση του τεχνολογικού μέλλοντος, ειδικά στα πεδία της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Ο Γιώργος Καραγιαννίδης, καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (ΤΗΜΜΥ) της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, βραβεύθηκε πρόσφατα με το βραβείο Humboldt Senior Research Award, μια διάκριση ενός από τα σημαντικότερα επιστημονικά ιδρύματα της Γερμανίας. Στην ανακοίνωση του ιδρύματος αναφέρεται πως «ο καθηγητής Καραγιαννίδης είναι ένας καταξιωμένος διεθνώς ερευνητής, που ηγείται της έρευνας στο πεδίο των τηλεπικοινωνιών και ιδιαίτερα στην επιστημονική περιοχή των ασύρματων επικοινωνιών», κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στη συμβολή του στην τεχνολογία 6G.
Η βράβευση δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ο Γ. Καραγιαννίδης είχε τιμηθεί ήδη με μεγάλα διεθνή επιστημονικά βραβεία, όπως το 2021 και το 2018 από το Ινστιτούτο Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών (ΙΕΕΕ) στις ΗΠΑ. Εχει αναδειχθεί σε έναν από τους πιο επιδραστικούς επιστήμονες σε παγκόσμιο επίπεδο και είναι ο μοναδικός Ελληνας καθηγητής πανεπιστημίου από τον χώρο της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών, που αναδεικνύεται τα τελευταία εννιά συνεχή έτη (2015-2023) ως Clarivate Analytics Highly Cited Researcher.
«Το μυστικό της επιτυχίας είναι το ανθρώπινο δυναμικό κι εμείς έχουμε πολύ καλούς νέους επιστήμονες στην ερευνητική ομάδα Wireless Communications & Information Processing (WCIP). Είμαστε αντικειμενικά μεταξύ των 10 καλύτερων ερευνητικών ομάδων στην Ευρώπη στις ασύρματες επικοινωνίες. Σήμερα εργάζονται στην WCIP 13 ερευνητές, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταδιδάκτορες, ενώ κάθε χρόνο υποδεχόμαστε Κινέζους, οι οποίοι εκπονούν μέρος της διδακτορικής διατριβής τους στην Ελλάδα», λέει ο κ. Καραγιαννίδης.
Η ασύρματη τεχνολογία άλλαξε τον τρόπο που εργαζόμαστε, που σπουδάζουμε, που επικοινωνούμε. Το μέλλον φέρνει νέες δυνατότητες. «Υπάρχουν ήδη σε ώριμο στάδιο τα συστήματα επικοινωνίας μεταξύ οχημάτων, τα λεγόμενα Vehicle to Vehicle (V2V), τα οποία –όταν λειτουργήσει πλήρως η εφαρμογή– θα μπορούσαν να μειώσουν τα θανατηφόρα συμβάντα από οδικές συγκρούσεις έως και 70%. Επίσης, εφαρμογές τηλεϊατρικής και χειρουργεία που γίνονται από μακριά. Ολα αυτά όμως απαιτούν ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων και κυρίως αξιόπιστη επικοινωνία», εξηγεί ο κ. Καραγιαννίδης. Η ερευνητική ομάδα WCIP εργάζεται με πρωτοπόρα αποτελέσματα τα τελευταία 20 χρόνια για τη δημιουργία τεχνικών για το 4G, το 5G και τώρα για το 6G. Οπως αναφέρει με περηφάνια ο επικεφαλής της, «έχουμε έξι πατέντες, πάνω από 700 δημοσιεύσεις και πάνω από 35.000 αναφορές στις εργασίες μας».
Με το 6G αναμένονται σημαντικές αλλαγές. Κατ’ αρχάς υπάρχει φιλοδοξία για κάλυψη παντού, με αξιοποίηση και του… ουρανού. «Με χαμηλής τροχιάς δορυφόρους, όπως το δίκτυο Starlink, με αερόπλοια πάνω από πόλεις και αποστολή σμηνών drones ή μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) σε χώρους με συγκέντρωση πλήθους, όπως μια συναυλία, μια αθλητική συνάντηση κ.λπ. Επιτυγχάνοντας πολύ μεγάλες ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων θα μπορέσουν να υλοποιηθούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, όπως η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα. Από την άλλη πλευρά, η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας του δικτύου, στην καλύτερη διαχείριση της ενέργειας και της μπαταρίας», εξηγεί ο κ. Καραγιαννίδης.
Υπάρχουν βέβαια νέες προκλήσεις. Μία πολύ καίρια αφορά την προφύλαξη της δημόσιας υγείας. «Απαιτείται χαμηλότερη ακτινοβολία. Κι αυτό γιατί στο 5G και 6G χρησιμοποιούνται μπάντες συχνοτήτων πολύ πιο υψηλές απ’ ό,τι στο 4G. Αποτελεί ερώτημα ποιες είναι οι επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρχουν πιο αυστηρά όρια».
Τι κάνει η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ; «Εργαζόμαστε πάνω στην ανάπτυξη τεχνικών για να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας, τόσο στους σταθμούς βάσης όσο και στις συσκευές των χρηστών. Επίσης, αξιοποιούμε τεχνικές μηχανικής μάθησης για την προστασία των δεδομένων στην ασύρματη επικοινωνία, θέμα που είναι κρίσιμης σημασίας. Επιπλέον, δοκιμάζουμε υβριδικές τεχνικές με συνδυασμό των ραδιοσυχνοτήτων και του φωτός. Είναι τα συστήματα LiFi, που χρησιμοποιούν τους λαμπτήρες LED φωτισμού για μεταφορά δεδομένων σε κλειστούς χώρους, σε συνδυασμό με το WiFi. Αυτό επιτυγχάνεται, για να το πούμε απλοϊκά, αναβοσβήνοντας τον λαμπτήρα, σε τέτοια συχνότητα που δεν μπορεί να αντιληφθεί το μάτι την αλλαγή από το σκοτάδι στο φως», εξηγεί ο κ. Καραγιαννίδης.
Γεννημένος στο Πυθαγόρειο της Σάμου ο Γ. Καραγιαννίδης σπούδασε στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, εργαζόμενος ως οδηγός ταξί τα καλοκαίρια στη Σάμο, έκανε μεταπτυχιακό στη Βιοϊατρική Τεχνολογία στην Ιατρική της Πάτρας και διδακτορικό ξανά στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών. Παράλληλα, εργαζόταν ως μηχανικός. Το 2001 εξελέγη ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το 2004 επίκουρος καθηγητής στο ΤΗΜΜΥ του ΑΠΘ. Η όλη πορεία δεν ήταν ανέφελη. Μία από τις πιο δύσκολες περιόδους ήταν τα χρόνια των σκληρών περικοπών, όταν έφυγε για δύο χρόνια στο εξωτερικό (2014-2015), για να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις. Ο Γ. Καραγιαννίδης αντιμετωπίζει τις προκλήσεις με αισιοδοξία, ρίσκο και φαντασία. Ισως γι’ αυτό, ασυνήθιστο για έναν άνθρωπο της τεχνολογίας, γράφει και λογοτεχνία. Ηδη έχει εκδοθεί το πρώτο του ιστορικό μυθιστόρημα («Η καρδιά μου το όπλο σου», εκδόσεις Αρμός) και γράφει το επόμενο.