Εντυπη Εκδοση. Tην τελευταία του πνοή στη θάλασσα άφησε την Κυριακή ένας 60χρονος τουρίστας στα Χανιά. Το τραγικό περιστατικό έλαβε χώρα μεσημεριανές ώρες στην πολύ γνωστή και πολυσύχναστη παραλία της Αγίας Μαρίνας. Φαίνεται ότι ο άτυχος άνδρας, που έκανε διακοπές στην Κρήτη, έχασε τις αισθήσεις του την ώρα που κολυμπούσε.
Πόσες παρόμοιες ειδήσεις γράφονται κάθε χρόνο; Η απάντηση είναι 359. Τόσοι είναι κατά μέσον όρο οι άνθρωποι που χάνουν ετησίως τη ζωή τους στη θάλασσα στην Ελλάδα, είτε κολυμπώντας είτε συμμετέχοντας σε δραστηριότητες αναψυχής. Χαρακτηριστικά, το 2022 καταγράφηκαν 386 σχετικοί θάνατοι, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων στη θάλασσα (379) και επτά σε πισίνες. Το 69% των θυμάτων ήταν Ελληνες και το 77% ήταν άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Το 62% των πνιγμών συνέβη είτε σε παραλίες που δεν είχαν ναυαγοσώστη είτε σε ώρες εκτός ωραρίου ναυαγοσωστικής κάλυψης.
Στα θαλάσσια δυστυχήματα στην Ελλάδα ο κρισιμότερος παράγοντας παραμένει η ύπαρξη ή όχι ναυαγοσώστη στην παραλία. Δεν είναι τυχαίο ότι το πιο επικίνδυνο δίωρο της ημέρας για την παραλία είναι από τις 8 έως τις 10 π.μ., οπότε καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό (13%) των θανάσιμων δυστυχημάτων. Το ωράριο δραστηριοποίησης ναυαγοσωστών κατά τη χρονική περίοδο από 1ης Ιουνίου έως και 30 Σεπτεμβρίου, οπότε διαρκεί η υποχρεωτική ναυαγοσωστική κάλυψη στις πολυσύχναστες παραλίες στη χώρα μας, είναι από τις 10 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα, κατ’ ελάχιστον. (Το ποιες θεωρούνται πολυσύχναστες αποφασίζεται κάθε χρόνο από ειδική τριμελή επιτροπή στην οποία συμμετέχει εκπρόσωπος της λιμενικής αρχής, εκπρόσωπος της σχετικής υγειονομικής περιφέρειας και εκπρόσωπος του δήμου.) Στις 14 Απριλίου, οπότε ο 60χρονος τουρίστας έχασε τη ζωή του, δεν υπήρχε ναυαγοσώστης όχι μόνο στην παραλία της Αγίας Μαρίνας στα Χανιά, αλλά πουθενά στη χώρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ναυαγοσωστική περίοδος μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν τρίμηνη. Χρειάστηκαν αγώνες πολλών ανθρώπων, και κυρίως του ιδρυτή του οργανισμού Safe Water Sports Παναγιώτη Πασχαλάκη, ο οποίος έχει αφιερωθεί στην ασφάλεια στη θάλασσα μετά τον χαμό του γιου του στο νερό, προκειμένου σταδιακά από το 2018 να επεκταθεί σε τετράμηνη η υποχρεωτική ύπαρξη ναυαγοσώστη, να οριστεί ακτίνα ελέγχου 200 μέτρων εκατέρωθεν του βάθρου, να επεκταθεί το ωράριο του ναυαγοσώστη και φυσικά να αυξηθεί η ναυαγοσωστική κάλυψη της χώρας από 50% στο κλείσιμο της θερινής περιόδου που ήταν το 2015, σε 89,8% σήμερα (στοιχεία του 2022).
359 άνθρωποι κατά μ.ό. χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο στη θάλασσα στην Ελλάδα. Κρίσιμος παράγοντας το αν υπάρχει ή όχι ναυαγοσώστης στην ακτή.
Υπεύθυνοι οι δήμοι
Η αντίσταση των δήμων της χώρας στις νέες ρυθμίσεις ήταν σθεναρή. Μολονότι τα πρόστιμα έχουν επίσης αυξηθεί για όσους δεν συμμορφώνονται, υπήρχαν δήμοι που επέλεγαν να μην προσλαμβάνουν ναυαγοσώστη και να τα πληρώνουν. Πέρυσι οι ΟΤΑ έλαβαν το συνολικό ποσό των 10 εκατ. ευρώ για την πρόσληψη ναυαγοσωστών σε οργανωμένες και ανοργάνωτες παραλίες. Φέτος, σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσό θα φτάσει τα 15 εκατ. ευρώ. Οι δήμοι επίσης, ως γνωστόν, έχουν έσοδα και από την ενοικίαση των ομπρελοκαθισμάτων στις παραλίες της εμβέλειάς τους.
Ο πνιγμός στα Χανιά πάντως έφερε στο προσκήνιο ακόμη ένα ζήτημα. Η αλλαγή του κλίματος είναι φανερή πλέον σε όλους. Ο καιρός «για μπάνιο» έρχεται κάθε χρόνο και νωρίτερα. Ηδη το Σαββατοκύριακο οι υψηλές θερμοκρασίες οδήγησαν πολλούς στις παραλίες της χώρας. Τι σημαίνει αυτό για τα θαλάσσια δυστυχήματα;
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον νόμο, οι δήμοι διατηρούν το δικαίωμα να επεκτείνουν περαιτέρω τη διάρκεια της περιόδου ναυαγοσωστικής κάλυψης σε πεντάμηνη, ανάλογα με τη διακύμανση της τουριστικής περιόδου. Ωστόσο, λίγοι δήμοι της χώρας έχουν προχωρήσει σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες. Ανάμεσά τους η Ρόδος και η Κως, που έχουν επεκτείνει το χρονικό διάστημα κατά ένα μήνα, προβλέποντας ναυαγοσώστη και τον μήνα Οκτώβριο, και η Χίος, που για τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο προβλέπει ναυαγοσωστική κάλυψη κατά μία επιπλέον ώρα την ημέρα.