Στην οδό Λουδία, ένα στενάκι κάθετο στην Κηφισίας στο ύψος των Αμπελόκηπων, στο 5ο όροφο μιας πολυκατοικίας από το παρελθόν βρίσκεται ένα διαμέρισμα με θέα στο μέλλον. Στο μικρό αυτό διαμέρισμα, που προσφέρεται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω πλατφόρμας, ο ενοικιαστής μπορεί να απολαύσει μια ιδιαίτερη εμπειρία διαμονής αφού αν του αρέσει κάποιο από τα έπιπλα, τραπέζια, στρώματα, μαξιλάρια, είδη ιματισμού ή διακόσμησης, μπορεί να συνδεθεί με τη digital εκδοχή του διαμερίσματος και με ένα-δύο κλικ να το αγοράσει. Καλωσήρθατε στo πρώτo phygital (από τη σύζευξη του physical και του digital) airbnb της Αθήνας.
Πρόκειται για τη συνεργασία της εταιρίας ταξιδιωτικών υπηρεσιών CloudKeys με την Pennie.gr. «Η ιδέα ξεκίνησε μέσα στον Covid» λέει η Δώρα Παυλίδου, ιδρύτρια της CloudKeys. «Με κλειστά τα πάντα και έσοδα από πουθενά, σκεφτόμασταν αφενός τρόπους να φέρουμε έσοδα στις υπάρχουσες συνθήκες και αφετέρου πώς θα επιβιώσουμε στην περίπτωση που ξανασυμβεί κάτι τέτοιο». Αρκετές φορές, οι επισκέπτες ρωτούσαν πού θα μπορούσαν να βρουν ένα έπιπλο ή ένα διακοσμητικό που έβλεπαν στα διαμερίσματά τους. «Καταλάβαινα ότι θέλουν να ρωτήσουν κι άλλα αλλά δεν θέλουν να σπαταλήσουν το χρόνο μας ή ακόμη και τον δικό τους. Κάπως έτσι σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε showrooms μέσα σε πραγματικά διαμερίσματα στα οποία θα μπορείς να ζεις κανονικά και να δοκιμάζεις τα προϊόντα σε πραγματικές συνθήκες καθημερινότητας. Μπήκαν όλα στη στη θέση τους και μία επαυξημένη εμπειρία διαμονής είναι πλέον διαθέσιμη!» Σήμερα διατίθενται προς ενοικίαση δύο τέτοια διαμερίσματα -ή σωστότερα τέσσερα αφού υπάρχει και ο digital αντικατοπτρισμός τους-, όπου κάποιος μπορεί να περιηγηθεί εικονικά αλλά και να ψωνίσει ανά πάσα στιγμή.
Επιπλα και αντικείμενα που βλέπει ο υποψήφιος ενοικιαστής σε ιστοσελίδα ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης διατίθενται προς πώληση!
Στα σχέδια της εταιρίας είναι σύντομα οι επισκέπτες να μπορούν να αγοράσουν ψηφιακές ή πραγματικές εμπειρίες. «Με τον ίδιο τρόπο» όπως αναφέρει η κ. Παυλίδου, «ένα άλλο κατάλυμα θα μπορούσε να προβάλλει έργα ντόπιων καλλιτεχνών». Η τεχνολογία υπήρχε -εικονικές περιηγήσεις (virtual tours) προσφέρουν πλέον πολλά ξενοδοχεία και στην Ελλάδα- όμως η CloudKeys βρήκε έναν τρόπο να την μετατρέψει σε κέρδη. Δεν είναι αυτονόητο. Στο θαυμαστό καινούργιο κόσμο της εικονικής πραγματικότητας το monetization εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο στοίχημα.
Δυσκολία είχαν αντιμετωπίσει και τα στελέχη της Moptil να ενσωματώσουν στα ξενοδοχεία τη βραβευμένη τους εφαρμογή DIGIPAST, που με τη χρήση τεχνολογιών VR, AR και AI, προσφέρει υψηλού επιπέδου ψηφιακές περιηγήσεις σε 10 αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα. «Τελικά βρήκαμε τρόπο και τον εφαρμόσαμε ήδη στα ξενοδοχεία Grand Hyatt και Acropolis Select» λέει στην «Κ» ο κ. Μιχάλης Κόκκινος, ιδρυτής και CEO Moptil. «Τους δώσαμε ειδικά QR codes τα οποία ο πελάτης μπορεί να σκανάρει και να μεταφερθεί στο App Store ή το Play Store και να κατεβάσει την εφαρμογή μας. Μέσω μιας τεχνολογίας που μπορείς να κάνεις affiliation εμείς μπορούμε να δούμε από ποιο ξενοδοχείο αγοράστηκαν κι έτσι να δώσουμε προμήθεια. Έχουμε μάλιστα συμφωνήσει με τα ξενοδοχεία να πηγαίνει το ποσό στους ανθρώπους που δουλεύουν στη ρεσεψιόν. Το ίδιο θέλουμε να κάνουμε και σε Airbnb.»
Εντόπισα το Μιχάλη Κόκκινο ενώ παρακολουθούσε το 9ο Διεθνές Συνέδριο Our Ocean όπου συζητήθηκε εκτενώς το θέμα της κλιματικής αλλαγής και πώς θα επηράσει όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Φυσικά και τους αρχαιολογικούς χώρους. «Δεν το συνειδητοποιούμε αλλά δεν υπάρχει πιο άμεσος τρόπος προφύλαξης ενός μνημείου από τη 3D αναπαράστασή του. Έχει άμεση σχέση με την αποφόρτιση του». Πρόσφατη έκθεση της Ουνέσκο και την Ακρόπολη τόνιζε τη χρησιμότητα των νέων ψηφιακών εργαλείων στην ανάπτυξη ενός σχεδίου διαχείρισης των αυξημένων ροών. Ένα τέτοιο εργαλείο είναι το COSMOTE CHRONOS που ανέπτυξε η Moptil σε συνεργασία με Cosmote για λογαριασμό του υπουργείου Πολιτισμού, με το οποίο ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το μνημείο όπως ήταν στην αρχαιότητα. «Όταν θέλεις να ευαισθητοποιήσεις τον κόσμο για την προστασία των μνημείων, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος». Ήδη η εφαρμογή που σύντομα θα επεκταθεί έχει κατέβει από 350.000 χρήστες. «Δεν μπορώ να ξεχάσω ότι όταν διαφημιζόταν 25.000 κόσμος επί μισή ώρα έβλεπε virtually το ιερό της Αρτέμης, το οποίο δε διασώζεται, και μάθαινε πληροφορίες γι’ αυτό». Παράλληλοι κόσμοι, παράλληλες πραγματικότητες, που αντικατοπτρίζονται η μία στην άλλη.
Όλα τριγύρω αλλάζουν. Ο τρόπος που αγοράζουμε, που καταναλώνουμε, που ταξιδεύουμε, που αποκτάμε εμπειρίες. Ο Στέλιος Ιωαννίδης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, έχει κάνει το πρώτο διδακτορικό στην Ελλάδα για το πώς η χρήση του metaverse θα αλλάξει την τουριστική βιομηχανία. «Αυτή τη στιγμή το metaverse βρίσκεται σε κομμάτια. Συμβαίνει ακριβώς ό,τι και με την έλευση του ίντερνετ το 2000 όταν μόνο κάποιες πολύ μεγάλες εταιρίες έκαναν ιστοσελίδες. Όταν έλεγες στον επαγγελματία να διαφημιστεί ονλάιν τότε σου έλεγε ρεκλάμα έχω, μπροσούρες έχω, και έχουν το τηλέφωνο μου μου. Είδαμε όλοι τι αλλαγή έφερε το ίντερεντ, μια ανάλογη θα φέρει το μεταβερς. Θα αντικαταστήσει τις ιστοσελίδες. Ήδη άποιες πολύ μεγάλες εταιρίες όπως η Nike και η Starbucks έχουν κανει κάποια πιλοτικά εικονικά περιβάλλοντα για κάποια μαγαζιά τους. Το μεγάλο στοίχημα όμως είναι το interoperability, η διαλειτουργικότητα, να μπορείς να περιηγείσαι από το ενα μεταβερς στο αλλο». «Το θέμα των νέων τεχνολογιών είναι η λειτουργικότητα τους» λέει στην «Κ» ο Φίλιππος Αρβανιτάκης, διευθυντής δημιουργικού και ιδρυτικό στέλεχος του βραβευμένου στούντιο εκτεταμένης πραγματικότητας (extended reality ή XR, όρος που περιγράφει τη μίξη επαυξημένης, εικονικής και μικτής πραγματικότητας) South North με έδρα το Γκέτεμποργκ. «Στα 25 χρόνια που είμαι στο χώρο, το promotion και η τεχνολογία καλπάζει με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς από αυτούς που μπορούμε να απορροφήσουμε. Έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε πολλά πράγματα, αλλά δεν έχουν αντίκρισμα στον πραγματικό κόσμο.»
Πρόσφατα η South North Studio κατασκέυασε ένα metaverse (σ.σ. ο όρος επινοήθηκε από τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Neal Stephenson στο μυθιστόρημά του «Snow Crush» το ΄93 και περιγράφει ένα εικονικό περιβάλλον στο οποίο κινούμαστε με avatars και συνδέεται με το φυσικό κόσμο) για λογαριασμό μιας τράπεζας, μια φανταστική πόλη με έναν κεντρικό εμπορικό δρόμο όπου βρισκόταν και το κατάστημα της τράπεζας. «Μας είπαν ότι είναι καταπληκτικό αλλά δεν μας κάνει αφού διαπίστωσαν ότι στην πραγματικότητα κανείς δεν έχει VR Headsets. Οπότε το διαμορφώσαμε και δουλεύει ονλάιν στο πλαίσιο του σάιτ της τράπεζας». Σύμφωνα με τον ίδιo, η εξίσωση κόστους παραγωγής σε σχέση με τη δυνατότητα monetization βγάζει ακόμα αρνητικά νούμερα. «Όταν τα VR headsets είναι αρκετά φθηνά να είναι σε κάθε σπίτι, τότε θα αλλάξει η εικόνα».
Η Επιστήμη Μπινάζη είναι από τους λίγους στην Ελλάδα που έχουν προμηθευτεί VR headset, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας. «Αφορμή ήταν η γυμναστική, αλλά κατέληξα να ταξιδεύω σε όλο τον κόσμο. Κατέβασα τη διαδραστική εφαρμογή του National Geographic που έδινε τη δυνατότητα να ταξιδέψω στο χώρο αλλά και στο χρόνο. Πήγα Μάτσου Πίτσου με φωτογραφική μηχανή και τη μια στιγμή βρισκόμουν στα χαλάσματα των σπιτιών των Ίνκας και την άλλη στιγμή επέστρεφα σε εκείνη την εποχή, ξάπλωνα στα υφαντά τους και χάζευα τις νεκροκεφαλές των προγόνων τους τις οποίες στολίζουν στα δωμάτια τους.» Με ένα άλλο πρόγραμμα εκγύμνασης έτρεχε στο Σαν Φρανσίσκο πλάι στα άβαταρ άλλων αθλητών. «Είναι βιωμένες εμπειρίες. Δεν είναι ψέμα. Νιώθω σήμερα ότι στο Περού έχω ήδη πάει. Όσα έμαθα γι΄ αυτό με αυτόν τον τρόπο δεν θα μπορούσα να τα μάθω από κανένα ντοκιμαντέρ. Είναι σαν ένα όνειρο που δεν το θυμάσαι πολύ καλά αλλά στο οποίο μπορείς να επιστρέψεις όποτε θες.»
Ο Στέλιος Ιωαννίδης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, έχει κάνει το πρώτο διδακτορικό στην Ελλάδα για το πώς η χρήση του metaverse θα αλλάξει την τουριστική βιομηχανία. Με βάση την έρευνα του, στο μέλλον:
-Οι τουρίστες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν ψηφιακά σε προορισμούς πριν κάνουν την τελική επιλογή για τις διακοπές τους, χωρίς να βασίζονται σε διαφήμιση, κριτικές ή φωτογραφίες.
-Θα μπορούν να περιηγηθούν στους χώρους του ξενοδοχείου, να γνωρίσουν το προσωπικό και να ελέγξουν ακριβώς το δωμάτιο πριν προβούν σε οποιαδήποτε κράτηση.
-Θα μπορούν να συμμετέχουν ψηφιακά σε προτεινόμενες δραστηριότητες στον προορισμό ώστε να αποφασίσουν αν ανταπεξέρχονται στις προσδοκίες τους και αν αξίζουν το χρόνο και τα χρήματα που θα δαπανήσουν
-Οι τουρίστες θα μπορούν με χρήση NFTs (μη ανταλλάξιμα token), να μειώσουν σημαντικά το χρόνο αναμονής σε αεροδρόμια και ξενοδοχεία, καθώς η χρήση διασταυρώνει αυτόματα τα στοιχεία των κατόχων. «Άρα ένα μοναδικό NFT μπορεί να αποτελεί το αεροπορικό εισιτήριο, το διαβατήριο και το κλειδί του δωματίου καθώς και η πληρωμή όλων αυτών.»
-Θα διασφαλίζονται τα προσωπικά δεδομένα χωρίς τυχαία (ή και εσκεμμένη) πολλές φορές διαρροή προσωπικών στοιχείων με σκοπό την εμπορία.
-Θα αναβαθμίζεται η εμπειρίας κατά τη διάρκεια συμμετοχής σε δραστηριότητες, με ταυτόχρονη χρήση στοιχείων επαυξημένης πραγματικότητας και πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για το χρήστη
-Θα αποτυπώνονται οι φωτογραφίες/βίντεο τοπίων, στιγμών, ανθρώπων, εμπειριών και θα υπάρχει δυνατότητα επαναφοράς τους στο metaverse. «Μπαίνει το avatar και ξαναζεί τις αναμνήσεις, δεν τις βλέπει απλά.»
«Η εμπειρία είναι πολύ έντονη γιατί τα χρώματα είναι πιο έντονα» λέει η Επιστήμη. «Βγάζεις τα γυαλιά και νιώθεις ότι το περιβάλλον έχει ξεθωριάσει. Έχω πιάσει τον εαυτό μου να μη θέλω να βγω έξω γιατί είμαι με τα γυαλιά».