Η είδηση διαδόθηκε αστραπιαία. Οι κεραίες όλων άλλωστε έπιασαν τη λέξη – κλειδί: Shein, η κινεζική εταιρεία fast fashion που έχει διεισδύσει σχεδόν σε κάθε σπίτι της υφηλίου. Την Τρίτη 28.5 η κυβέρνηση της πόλης της Σεούλ ανακοίνωσε ότι διάφορα προϊόντα που πωλούνται μέσω του διαδικτυακού κολοσσού, ανάμεσα στα οποία και παιδικά παπούτσια, περιείχαν τοξικές ουσίες σε ποσότητες έως και εκατοντάδες φορές πάνω από τα αποδεκτά επίπεδα.
Συγκεκριμένα, από τα οκτώ δερμάτινα προϊόντα που εξετάστηκαν κατά τον τελευταίο έλεγχο των Αρχών, τα επτά βρέθηκε ότι περιείχαν τοξικές ουσίες. Από τις τέσσερις δερμάτινες τσάντες που ελέχθηκαν, η μία περιείχε φορμαλδεΰδη σε επίπεδο 1,2 φορές υψηλότερο από το επιτρεπόμενο, ενώ οι υπόλοιπες περιείχαν φθαλικές ενώσεις έως και 153 φορές πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια. Από τα δύο ζευγάρια παιδικά παπούτσια που εξετάστηκαν, το ένα είχε φορμαλδεΰδη που υπερέβαινε το επιτρεπόμενο επίπεδο κατά 1,8 φορές, ενώ το άλλο περιείχε φθαλικούς πλαστικοποιητές, που ξεπερνούσαν το επιτρεπόμενο όριο κατά 428 φορές. Μια δερμάτινη ζώνη, τέλος, βρέθηκε να περιέχει μόλυβδο 1,78 φορές πάνω από το επιτρεπόμενο.
Οπως ήταν αναμενόμενο, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στα είδη για παιδιά όπου ανιχνεύθηκαν υψηλές συγκεντρώσεις φθαλικών ενώσεων. Το Shein διαθέτει δεκάδες χιλιάδες προϊόντα σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές, με αποτέλεσμα να προτιμάται από πολλούς σύγχρονους γονείς. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο Μιχαήλ Χάλαρης, επίκουρος καθηγητής Χημείας και διευθυντής ερευνών σε θέματα διακινδύνευσης, κινδύνων, κρίσεων και ασφάλειας στο θεσμοθετημένο εργαστήριο «Ηφαιστος» στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, οι φθαλικές ενώσεις είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για να κάνουν πιο εύκαμπτα τα πλαστικά και «εισέρχονται» στα ρούχα και τα παπούτσια είτε στη φάση της κατασκευής τους είτε εκ των υστέρων, όπως μέσω των μαλακτικών.
Ως γνωστόν, τα ρούχα μας περιέχουν πολυμερή υλικά τα οποία χρειάζεται να «μαλακώσουν» με άλλα χημικά. «Δεν έχουν μελετηθεί όλες οι φθαλικές ενώσεις διεξοδικά, ωστόσο υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ορισμένες από αυτές είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία, έχουν αναδειχθεί ως σημαντικοί ενδοκρινικοί διαταράκτες με δυνητικά σοβαρές επιπτώσεις», αναφέρει. «Οι κυριότερες επιδράσεις τους εντοπίζονται στο αναπαραγωγικό, ενδοκρινικό, καρδιαγγειακό και νευρολογικό σύστημα, καθώς και στην ανάπτυξη αναπνευστικών διαταραχών και άλλων παθήσεων». Ειδικότερα, έχουν συνδεθεί με υπογονιμότητα, διαταραχή της θυρεοειδικής λειτουργίας, εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής κ.ά.
Επιπλέον, οι φθαλικές ενώσεις έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη άσθματος και άλλων αναπνευστικών παθήσεων, την πρόκληση οξειδωτικού στρες, την αύξηση της αντίστασης στην ινσουλίνη και την παχυσαρκία. «Υπάρχουν ενδείξεις και για τη συσχέτισή τους με την εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου. Συνολικά, οι επιπτώσεις των φθαλικών ενώσεων στην ανθρώπινη υγεία αναδεικνύουν την ανάγκη περαιτέρω έρευνας και ρύθμισης της χρήσης τους για τη μείωση των κινδύνων που ενέχουν», καταλήγει ο κ. Χάλαρης.
Τα μέτρα της Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει αναγνωρίσει τους κινδύνους που συνδέονται με τις φθαλικές ενώσεις και έχει θεσπίσει νομοθετικά μέτρα για τη ρύθμιση της χρήσης τους. Ορισμένες φθαλικές ενώσεις, όπως DEHP, DBP, BBP και DIBP, έχουν απαγορευτεί ή περιοριστεί σε παιχνίδια και παιδικά προϊόντα, ενώ η νομοθεσία της Ε.Ε. απαιτεί από τους κατασκευαστές να ενημερώνουν τους καταναλωτές για την παρουσία ορισμένων επικίνδυνων χημικών ουσιών στα προϊόντα τους. Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει ο κ. Χάλαρης, θα πρέπει να προτιμάμε προϊόντα που δηλώνουν ξεκάθαρα ότι δεν περιέχουν φθαλικές ενώσεις.
