«Tελικά, γίνονται και θαύματα». Ετσι ξεκίνησε την ομιλία του στην
πρόσφατη τελετή αποφοίτησης του ΚΕΘΕΑ ο 34χρονος Στράτος. Στην
αίθουσα τελετών του ΑΠΘ, ανάμεσα στους 72 αποφοίτους από όλα τα
προγράμματα της Ελλάδας, τα μέλη της θεραπευτικής κοινότητας και
τις οικογένειές τους, βρίσκονταν η μητέρα και η αδελφή του – με τον
πατέρα του έχει κόψει κάθε επικοινωνία. Δεν έδειχνε τόσο
συγκινημένος, όσο υπερήφανος και σίγουρος για τον εαυτό του.
Βέβαια, για να σταθεί στο βήμα και να απευθύνει τα δικά του λόγια
ευγνωμοσύνης σε όσους τον βοήθησαν, χρειάστηκε να παρακολουθήσει
εννέα φορές άλλους να αποφοιτούν. Για να τα καταφέρει, έπρεπε
κυρίως να πιστέψει στις δυνατότητές του. Αλλωστε, τα θαύματα δεν
γίνονται χωρίς να πολεμήσεις γι’ αυτά.
Μεγάλωσε στην Πάτρα. Ο πατέρας του δούλευε σε εργοστάσιο και η
μητέρα του είχε βιοτεχνία μεταλλικών επίπλων. Πριν ο Στράτος
κλείσει τα 14, χώρισαν. Η κατάσταση είχε γίνει αφόρητη, με φωνές
και καβγάδες. Βλέποντας τον γιο του να συχνάζει στην πιο κακόφημη
πλατεία της πόλης, ο πατέρας του, που συχνά κάπνιζε κάνναβη στο
σπίτι, αποφασίζει να του δείξει πώς είναι το χασίς. Ρουφάνε
δυο-τρεις τζούρες μαζί. «Τώρα δοκίμασες. Σε ξορκίζω, μακριά από
αυτό», ήταν η πατρική συμβουλή. Ο Στράτος, όμως, είχε ήδη γευτεί το
χόρτο. «Στην πλατεία πήγαινα γιατί ένιωθα σημαντικός, νόμιζα ότι
είμαι σπουδαίος επειδή με σέβονταν οι μεγαλύτεροι», λέει.
Η μεγαλύτερή του αγάπη, ο Ολυμπιακός, έμελλε να είναι αυτή που θα
τον βύθιζε ακόμη περισσότερο στα ναρκωτικά. Στα 16 του ήταν πλέον
«χαρακτηρισμένος» και στο Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο τελείωνε τις
τάξεις χαριστικά. Επινε καπνιστή ηρωίνη, πρωτοστατούσε στα
επεισόδια της Θύρας 7 και ανέβαινε στο «Καραϊσκάκη» όχι για να δει
την ομάδα του, αλλά για να αγοράσει προμήθειες και να «φτιαχτεί».
«Υπήρχαν αγώνες όπου έβγαινα από το γήπεδο και δεν ήξερα το σκορ.
Ζούσα μόνο για τη στιγμή που θα μαστουρώσω». Αναζητώντας κάτι πιο
δυνατό, άρχισε τις ενέσεις. Τι κι αν οι «φίλοι» του -«φιλία στη
χρήση δεν υπάρχει, ο ένας εκμεταλλεύεται τον άλλο για να
εξασφαλίσει τη δόση του»-, χρόνιοι χρήστες, τον έδιωχναν μακριά από
την ηρωίνη, λέγοντάς του ότι θα αρρωστήσει. Εκείνος, με την αφέλεια
των νιάτων, απαντούσε ότι είναι πιο δυνατός από την εξάρτηση.
Διαψεύστηκε.
Η ανάγκη να εξασφαλίσει τη δόση του για να μην πονάει τον οδήγησε
σε πράξεις που θέλει να ξεχάσει, όπως οι μικροκλοπές και οι
ληστείες μαγαζιών. Οταν ήρθε η ώρα να πάει στον στρατό, τα πράγματα
σκούρυναν. Με την κατηγορία της λιποταξίας καταδικάστηκε σε επτά
μήνες φυλάκιση. Μολονότι στο κέντρο κράτησης της Κορίνθου παρέμεινε
καθαρός, επιστρέφοντας στην πόλη του κόλλησε ξανά. «Καθαρό σώμα δεν
σημαίνει και καθαρό μυαλό. Πρέπει να δουλέψεις εγκεφαλικά για να
απεξαρτηθείς», λέει.
Το 2002 μπήκε στο ΚΕΘΕΑ Πάτρας, οι υπεύθυνοι του οποίου τον
έστειλαν στη Θεσσαλονίκη. Αντεξε 14 μήνες. «Εσπασα έναν από τους
απαράβατους όρους της κοινότητας, είχα ερωτική επαφή. Ηταν δύσκολο
να τους κοιτώ στα μάτια, έφυγα μόνος μου». Η ειλικρίνεια, όπως μου
εξηγεί, είναι το πιο σημαντικό εφόδιο που απέκτησε στο
πρόγραμμα.
Η δεύτερη υποτροπή
Στη Θεσσαλονίκη προσλαμβάνεται ως ιδιωτικός υπάλληλος σε μια
εταιρεία. Εχοντας ανακαλύψει τη γνησιότητα των αισθημάτων και την
αξία της έκφρασης -«υπό την επήρεια όλα τα συναισθήματα είναι
παγωμένα, κλαις και δεν το καταλαβαίνεις»-, παντρεύεται. Η ζωή του
κυλούσε πρίμα και δίχως ουσίες, ώσπου το 2010 διαλύει τον γάμο του,
που είχε φθαρεί από την καθημερινή ρουτίνα, εξαιτίας μιας
εξωσυζυγικής σχέσης. Ταυτόχρονα, παραιτείται γιατί του χρωστούσαν
4.000 ευρώ. Η σύντροφός του εργαζόταν και αυτός άνεργος μαράζωνε
στον καναπέ. Αισθανόταν άχρηστος και αδύναμος. Υστερα από οκτώ
ολόκληρα χρόνια, ξύπνησε ένα πρωί και είπε στον εαυτό του: «Τώρα θα
πιεις».
Η κατρακύλα επαναλαμβάνεται. Ηταν σίγουρος ότι θα πεθάνει. Στις 20
Απριλίου του 2011, ημέρα των γενεθλίων του, εντάσσεται ξανά στο
ΚΕΘΕΑ Θεσσαλονίκης. Σήμερα, εργάζεται, ζει μόνος του και παλεύει
για να κερδίσει τον χαμένο χρόνο. Γνωρίζει ότι οι τρύπες που άνοιξε
στο σώμα του δεν κλείνουν στο άψε-σβήσε, αλλά δεν τον νοιάζει.
Απολαμβάνει την ικανοποίηση που του προσφέρουν οι μικρές επιτυχίες,
όπως το να κάνεις δυο δουλειές για να αγοράσεις μηχανή, και
ονειρεύεται να φτιάξει τη δική του οικογένεια. Για να διδάξει μια
μέρα στα παιδιά του ότι σε τούτη τη ζωή ανίκητη είναι μόνο η δύναμη
της ανθρώπινης θέλησης.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Κ» (τεύχος 554)