Συνελήφθη στον Ασπρόπυργο Αττικής, από αστυνομικούς του Τμήματος Περιβαλλοντικής Προστασίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, 34χρονος Ελληνας, προσωρινά υπεύθυνος της εταιρείας ανακύκλωσης στην οποία ξέσπασε πυρκαγιά το Σάββατο, για παράβαση της νομοθεσίας περί προστασίας του περιβάλλοντος. Στο μεταξύ αναζητείται ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της παραπάνω εταιρείας, κατηγορούμενος για τις ίδιες παραβάσεις. Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Αστυνομία κατά τον έλεγχο που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης βρέθηκαν δοχεία ορυκτελαίων, ελαστικά αυτοκινήτων και συσκευασίες με φάρμακα, για τα οποία η εταιρεία δεν ήταν αδειοδοτημένη. Όπως επίσης διαπιστώθηκε, η εταιρεία δεν είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα πυροπροστασίας και πυρόσβεσης και δεν ενεργοποίησε το σχέδιο έκτακτης ανάγκης, με αποτέλεσμα από την πυρκαγιά να προκληθεί σοβαρή υποβάθμιση και ρύπανση του περιβάλλοντος και κίνδυνος για τη δημόσια υγεία.
Στη σύλληψη του προσωρινά υπευθύνου της εταιρείας αναφέρθηκε το απόγευμα της Τρίτης και ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε ο υπουργός στη διάρκεια της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε με καθυστέρηση τριών ημερών στο υπουργείο ΠΑΠΕΝ με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων υπουργείων και φορέων, «δεν υπήρξε καμία απολύτως ολιγωρία. Όλοι κινητοποιήθηκαν συντονισμένα από την αρχή και η παρέμβαση και δραστηριότητά τους υπήρξε άκρως επιτυχής. Κινητοποιήθηκαν οι γύρω Δήμοι, η Περιφέρεια Αττικής και πρώτα απ’ όλα, βεβαίως, η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η οποία έκανε πολύ καλή δουλειά». Μάλιστα τόνισε ότι θα υπάρξει παραδειγματική τιμωρία.
«Θα υπάρξει έρευνα σε βάθος. Θα εντοπιστούν οι υπεύθυνοι, να είστε βέβαιοι. Και θα τιμωρηθούν παραδειγματικά. Διότι, πρέπει να δοθεί ένα μεγάλο και ισχυρότατο μήνυμα, ιδιαίτερα σε μια περιοχή η οποία έχει πολλά εργοστάσια και στα οποία πρέπει να υπάρξει φροντίδα να μην έχουμε τέτοιες καταστάσεις. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση οι υπεύθυνοι της πυρκαγιάς να μην αποκαλυφθούν και να έχουν τις ανάλογες συνέπειες», επεσήμανε ο κ. Λαφαζάνης.
Πάντως, παρά τα όσα υποστήριξε ο υπουργός περί άμεσης και έγκαιρης ενημέρωσης των κατοίκων της γύρω περιοχής για την επικινδυνότητα της τραγωδίας, αυτή περιορίστηκε σε μία ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας.
Οσο για την απουσία του ΥΠΕΚΑ από το χειρισμό της υπόθεσης υπήρξε αξιοσημείωτη: χαρακτηριστικό είναι ότι, παρότι από την εγκατάσταση στον Ασπρόπυργο εκλύονται διοξίνες και άλλες εξαιρετικά τοξικές ουσίες, το υπουργείο δεν εξέδωσε συστάσεις ή οδηγίες για την προστασία του πληθυσμού που κατοικεί στην περιοχή (ούτε καν για τις ευπαθείς ομάδες, όπως ηλικωμένοι, άνθρωποι με αναπνευστικά προβλήματα και παιδιά). Το γεγονός θα πρέπει να αποδοθεί είτε σε έλλειψη παροχής ενημέρωσης στην ηγεσία του υπουργείου, ή σε υποεκτίμηση της κατάστασης, αιτίες που και οι δύο αναδεικνύουν την απουσία αντανακλαστικών σε έκτακτες καταστάσεις.
Κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση για την πυρκαγιά
Κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση με αφορμή σχετική μήνυση της Περιφέρειας Αττικής, διατάχθηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών για το τοξικό νέφος και δυσοσμία εξακολουθούν να καλύπτουν κατά διαστήματα περιοχές της Αθήνας, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που εκδηλώθηκε το Σάββατο σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της Εισαγγελίας, η έρευνα ανατέθηκε σε εισαγγελέα Πρωτοδικών κ. Παπά, με την εντολή να διερευνήσει τα αίτια της πυρκαγιάς «που εκδηλώθηκε στον Ασπρόπυργο Αττικής, σε χώρο που δραστηριοποιείται εταιρία ανακύκλωσης».
Σκοπός της έρευνας είναι να εξακριβωθεί εάν και σε βάρος ποιών προκύπτουν ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες για το περιστατικό.
Το απόγευμα της Τρίτης αντιπροσωπεία του Περιβαλλοντικού Συνδέσμου Δήμων Αθήνας Πειραιά (ΠΕΣΥΔΑΠ) με επικεφαλής τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Γρηγόρη Γουρδομιχάλη πραγματοποίησε επιτόπου συνάντηση με το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Τάσο Μαυρόπουλο και στελέχη της Πυροσβεστικής. Αναγνωρίζοντας τον αγώνα πυροσβεστών και εργαζομένων να κατασβήσουν πλήρως τη φωτιά και προκειμένου να προστατευθεί η δημόσια υγεία, η Διοίκηση του Συνδέσμου με απόφασή της ανακοίνωσε ότι δύναται να συνδράμει στην κατάσβεση διαθέτοντας και μεταφέροντας με ίδιες δαπάνες ποσότητες χωμάτων, με τον πρόεδρο του ΠΕΣΥΔΑΠ να σημειώνει: «Είναι υποχρέωσή μας να βοηθήσουμε με όποια μέσα έχουμε την άμεση κατάσβεση της φωτιάς. Δυστυχώς ένα τεράστιο περιβαλλοντικό έγκλημα έχει συντελεστεί, όμως προτού ζητήσουμε ευθύνες από τους αρμόδιους, οφείλουμε να περιφρουρήσουμε την υγεία χιλιάδων πολιτών που τίθεται σε κίνδυνο».
Με αφορμή την «σιγή ιχθύος» από το ΥΠΕΚΑ τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ), η Greenpeace και το Δίκτυο Μεσόγειος SOS καλούν το ΥΠΕΚΑ να εκδώσει ανακοίνωση για τις επιπτώσεις στην υγεία και την προστασία των πολιτών. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι:
– Τα καυσαέρια από την φωτιά είναι πολύ επικίνδυνα, διότι περιέχουν τοξικές χημικές ουσίες, μεταξύ των οποίων και διοξίνες[i], που είναι πολύ καρκινογόνες. Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι άμεσα αρνητικές σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού (άτομα με άσθμα ή αναπνευστικά προβλήματα, έγκυες, μικρά παιδιά κ.α.). Επίσης, μακροπρόθεσμα το συμβάν, ανάλογα με την χρονική διάρκειά του, μπορεί να συμβάλλει και στην μελλοντική αύξηση πολλών αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία της ευρύτερης περιοχής, που θα εκτεθεί στα καυσαέρια.
– Είναι η δεύτερη καταστροφική πυρκαγιά σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης της Αττικής μέσα σε λιγότερο από 2 χρόνια. Θα πρέπει να αναζητηθούν και ουσιαστικά αίτια, που σχετίζονται με την υπολειτουργία ή την μη λειτουργία των μονάδων, λόγω έλλειψης αντικειμένου, που είναι αποτέλεσμα της λίγης ανακύκλωσης που υπάρχει σήμερα στο λεκανοπέδιο της Αττικής.
– Θα πρέπει να διερευνηθεί το θέμα της ασφάλειας και πυρασφάλειας όλων αυτών των μονάδων σε Αττική και αλλού, στο κατά πόσο δηλαδή τηρούν τους απαραίτητους όρους, διότι είναι πολύ επικίνδυνες και δύσκολα κατασβέσιμες οι πυρκαγιές τους.
– Τίθεται για άλλη μία φορά το θέμα της σχέσης των ΡΟΜΑ με την ανακύκλωση. Προτείνουμε να γίνουν δύο ενέργειες: α) να ενημερωθούν οι ΡΟΜΑ ότι εκτίθενται συνεχώς οι ίδιοι και τα παιδιά τους σε κινδύνους για την υγεία τους και β) η πολιτεία να ασκήσει επιτέλους μία αποτελεσματική πολιτική ένταξης αυτών των ανθρώπων στα επίσημα δίκτυα συλλογής των ανακυκλώσιμων υλικών, μέσω της δημιουργίας Πράσινων Σημείων παντού, που λύνουν και πολλά άλλα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων.
– Προτείνεται να εκτιμήσουν οι αρμόδιες αρχές έκτακτων καταστάσεων, δύο πιθανές ενέργειες: α) μήπως ειδοποιηθεί ο ευρύτερος πληθυσμός της περιοχής, που εκτίθεται στα καυσαέρια, να παραμείνει στις κατοικίες του με κλειστές πόρτες και παράθυρα, και β) εάν υπάρχουν άτομα από ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, καλόν είναι να ασφαλίσουν τις κατοικίες τους και να μετακινηθούν μακριά από την έκθεση στα καυσαέρια μέχρι να σβηστεί οριστικά η πυρκαγιά. Παράλληλα, πρέπει να εκτιμηθεί η ανάγκη για τη λήψη απαραίτητων μέτρων για τη μείωση της έκθεσης του πληθυσμού σε επικίνδυνες ουσίες. Τέλος, το επόμενο διάστημα θα πρέπει να εφαρμοστεί σύστημα ελέγχου και μέτρησης των επιπέδων επικίνδυνων ουσιών και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του πληθυσμού.
Σε πλήρη εξέλιξη οι προσπάθειες κατάσβεσης της πυρκαγιάς
Την ίδια ώρα, συνεχίστηκαν και σήμερα, για τρίτη ημέρα, οι προσπάθειες της πυροσβεστικής για την κατάσβεση της πυρκαγιάς που ξέσπασε σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο.
Η αλλαγή στη φορά του ανέμου οδήγησε το νέφος στον Πειραιά και το λεκανοπέδιο, μεταφέροντας έντονη τη μυρωδιά του καμένου πλαστικού μέχρι τα βόρεια και ανατολικά προάστια της πρωτεύουσας.
«Η πυροσβεστική κατάφερε να μπει στο εσωτερικό του χώρου μόλις χθες. Σήμερα συνεχίζει την προσπάθεια να σβήσει εντελώς τη φωτιά, απομονώνοντας ποσότητες της καμμένης ύλης σε μικρά λοφάκια. Ωστόσο η αναμόχλευση του καμμένου υλικού έχει ως αποτέλεσμα την αναζωπύρωση κάθε τόσο της φωτιάς και γι' αυτό είναι τόσο έντονη η μυρωδιά σήμερα», ανέφερε στην "Κ" ο αντιοπεριφερειάρχης Δυτικής Αττικής, Γιάννης Βασιλείου, που βρισκόταν στο σημείο.
Το ερώτημα, τώρα, είναι πόσο επικίνδυνο είναι το τοξικό νέφος που προκάλεσε η πυρκαγιά. Μετρήσεις δεν υπάρχουν: το τμήμα Ποιότητας Ατμόσφαιρας της διεύθυνσης ατμοσφαιρικής ρύπανσης και θορύβου του υπουργείου Περιβάλλοντος, που διατηρεί σταθμούς μέτρησης στην περιοχή, καταγράφει μόνο αστικούς ρύπους όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το διοξείδιο του θείου και τα αιωρούμενα μικροσωματίδια.
Ανάλογες μετρήσεις κάνουν οι περιβαλλοντικοί σταθμοί των δήμων Ασπροπύργου και Ελευσίνας. Από τα στοιχεία που έχουν συλλέξει και οι τρεις πηγές, δεν προκύπτει σημαντική μεταβολή στους ρύπους. "Μέχρι χθες η διεύθυνση του ανέμου ήταν βόρεια- βορειοδυτική, οπότε ότι εκπέμπονταν από το εργοστάσιο έφευγε προς τη θάλασσα", λέει ο κ. Αναστάσιος Χριστίδης, προϊστάμενος του τμήματος Περιβάλλοντος του δήμου Ελευσίνας. Και διευκρινίζει:
«Για να μετρηθούν τα επίπεδα διοξινών και πολυαρωματικών υδρογονανθράκων χρειάζεται μια άλλη, ειδική διαδικασία δειγματοληψίας και εξειδικευμένη ανάλυση, την οποία οι δήμοι δεν είναι σε θέση να κάνουν.
Πάντως πρέπει να καθησυχάσουμε τον κόσμο. Για να δημιουργηθεί πρόβλημα υγείας σε κάποιον από τον καπνό αυτό, χρειάζεται έκθεση επί μακρον, για αρκετές ημέρες κοντά στην πηγή του».
Εκκληση Περιφέρειας Αττικής για συντονισμένη δράση
Έκκληση για συντονισμένη δράση κάνει η Περιφέρεια Αττικής, σε ανακοίνωσή της.
«Η συγκεκριμένη πυρκαγιά έχει σοβαρές περιβαλλοντικές και όχι μόνο επιπτώσεις λόγω της έκλυσης επικίνδυνων σωματιδίων και τοξικών ουσιών κυρίως στη Δυτική Αττική. Παράλληλα, φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη συντονισμένης δράσης όλων των φορέων της Πολιτείας», αναφέρεται αρχικά.
Έχοντας αποκλειστικό γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας, η Περιφέρεια Αττικής προχωρά σε μια σειρά κινήσεων προκειμένου να περιοριστούν τα φαινόμενα της ρύπανσης του περιβάλλοντος και της έκθεσης της ανθρώπινης υγείας σε κίνδυνο. Με βάση τα παραπάνω όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση ξεκινά η μέτρηση των εκλυόμενων σωματιδίων και τοξικών ουσιών, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα.
Τέλος, θα υπάρξει κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς κατά παντός υπευθύνου, φυσικού ή ηθικού αυτουργού, άμεσου ή απλού συνεργού για παράνομες και αυθαίρετες πράξεις από τις οποίες προέκυψε κίνδυνος για τους πολίτες, υποβάθμιση και μόλυνση του περιβάλλοντος.
Η Περιφέρεια Αττικής έχει ήδη καταβάλει πάνω από 40 χιλιάδες ευρώ για να συνδράμει την Πυροσβεστική με υδροφόρες και ειδικά μηχανήματα και έχει ζητήσει τις απόψεις ειδικών επιστημόνων, γιατρών και περιβαλλοντολόγων, για τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και για περαιτέρω ενέργειες.
Oπως έγινε γνωστό, το θέμα θα συζητηθεί ως έκτακτο στο Περιφερειακό Συμβούλιο της Πέμπτης, 11 Ιουνίου.
Τέλος, να σημειωθεί πως για το θέμα τοποθετήθηκε και η ΔΗΜΑΡ, ζητώντας από ην Περιφέρεια Αττικής αλλά και συνεπικουρούμενους φορείς να εντείνουν τις προσπάθειες τους, ώστε να αναβρεθούν τα απαιτούμενα κονδύλια για την κάλυψη της καιγόμενης επιφάνειας με χώμα, ενώ ζήτηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος να να σχεδιάσει την κατάλληλη αναβάθμιση των σταθμών μετρήσεων και να την υλοποίηση το συντομότερο δυνατό..