Σπάνια έγγραφα έρχονται στο φως

Σπάνια έγγραφα έρχονται στο φως

2' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«…Μεταβάς εκεί συνήντησα τον Στρατηγόν όστις έντρομος μοι επληροφορεί ότι τα Σκόπια κατά επίσημον πληροφορίαν κατελήφθησαν υπό των Γερμανών (είχον πράγματι καταληφθή), ότι μέγας πανικός διαρκούσης της νυκτός επεκράτησεν και επικρατεί εις την πόλιν, ότι Αξιωματικοί, Οπλίται και κάτοικοι καταφεύγουν εις το Ελληνικόν έδαφος και μοι παρεκάλεσα να δώσω άδειαν καθόδου εις Ελλάδα εις αυτόν και τον Στρατηγόν βοηθόν του ώστες να μην συναντήσει δυσκολίαν εις την διάβασιν της Ελληνικής μεθορίου. Πλήρης αταξία και αναρχία επεκράτει εις τα Γραφεία της Μεραρχίας και τους εγγύες Στρατώνας…».

Την σκηνή περιγράφει σε έκθεσή του προς το Γενικό Επιτελείο Στρατού για την κατάσταση που επικρατούσε στη Γιουγκοσλαβία τις πρώτες μέρες της εισβολής των γερμανικών στρατευμάτων, στις αρχές Απριλίου του 1941, ο συνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Θωμάς Πεντζόπουλος.

Είχε μεταβεί στη Γιουγκοσλαβία κατόπιν εντολής του ΓΕΣ για να ερευνήσει το ενδεχόμενο κοινής στρατιωτικής άμυνας στον γιουγκοσλαβικό νότο ώστε να εμποδιστεί η εισβολή στην Ελλάδα μέσω της κοιλάδας του Αξιού. Οι Γερμανοί έχοντας σαρώσει τη Σερβία προήλαυναν προς τον νότο και στο Ρούπελ ο ελληνικός στρατός μαχόταν ηρωικά. Τα όσα αντίκρισε ο Ελληνας αξιωματικός δεν άφηναν περιθώρια ελπίδας για προβολή από κοινού με τους Γιουγκοσλάβους, ελάχιστης αντίστασης. Πολίτες, στρατιώτες, αξιωματικοί του στρατού εγκατέλειπαν αλλόφρονες πόλεις και χωριά με κατεύθυνση τα ελληνικά σύνορα, ενώ από παντού ακούγονταν κραυγές «φύγετε έρχονται οι Γερμανοί».

Οπως σημειώνεται στην έκθεση, η οποία συμπεριλαμβάνεται στην έκδοση σπάνιων εγγράφων που πρόκειται να κυκλοφορήσει στο αμέσως επόμενο διάστημα η Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών και φέρνει στο φως η «Κ», ήταν τέτοια η διάλυση στην περιοχή των Σκοπίων που αναγκάσθηκε ο ίδιος να ανασυγκροτήσει και να κατευθύνει προς τα σύνορα με την Ελλάδα, τάγματα του σερβικού στρατού.

Καθώς ο προορισμός του ήταν το Βελιγράδι, όπου υποτίθεται, ότι θα συναντούσε υψηλόβαθμους Γιουγκοσλάβους αξιωματούχους, ο Ελληνας αξιωματικός μετέφερε πολύτιμα κρατικά έγγραφα. Σε κάποιο σημείο της διαδρομής παρουσιάστηκε σε Σέρβο στρατηγό που ήταν υπεύθυνος για την άμυνα της περιοχής.

«Εσπευσα εις τον Στρατηγόν όστις μοι εζήτησεν να τω παραδώσω τους φερομένους παρ’ εμού φακέλλους εγγράφων προοριζομένων διά την Πρεσβείαν του Βελιγραδίου, ομοίως φάκελλον της εν Αθήναις Γιουκοσλαυικής Πρεσβείας προς την Κυβέρνησιν της περιέχοντα συν τοις άλλοις ως μοι είπον εις το υπουργείον των Εξωτερικών και τιμαλφή του Αντιβασιλέως Παύλου άτινα επέστρεφε εις την κυβέρνησίν του. Εφερον μεθ’ εμού απόρρητα έγγραφα της Ελληνικής Κυβερνήσεως. Εις άρνησίν μου μοι απηγόρευσε να διέλθω την γέφυραν».

Κατόπιν όλων αυτών ο Ελληνας συνταγματάρχης τηλεγράφησε, μεταξύ άλλων, στα συμπεράσματά του προς το ΓΕΣ. «Οι Στρατιωτικοί μεθ’ ων ήλθον ες προσωπικήν επαφήν έφερον καταφανή τα ίχνη της απογοητεύσεως της απελπισίας και του φόβου.

Η ψυχολογική αυτή κατάστασις μοι επροξένησε τοιαύτην κατάπληξιν και αλγεινήν εντύπωσιν ώστε αναπολών την στάσιν της Πατρίδος μου από εξαμήνου διεξαγούσης νικηφόρον Πόλεμον και δεχομένης νέαν σφοδροτάτην επίθεσην εκ των Νώτων χωρίς να απωλέση την αυτοπεποίθησίν της να αναφωνήσω κατ’επανάληψιν από τηλεφώνου εκ ΠΕΡΛΕΠΕ και ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ προς τους μεθ’ ων συνομίλουν εις Αθήνας “ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ”».

 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή