«Είναι απλώς ηρωική η ανταπόκριση των αρχών, όπως για παράδειγμα των δημοτικών αρχών στη Λέσβο, που αντιμετωπίζουν την εισροή προσφύγων με τη βοήθεια εθελοντών και μη κυβερνητικών οργανώσεων που βρίσκονται εκεί», λέει ο πρόεδρος του Eυρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, απαντώντας σε γραπτές ερωτήσεις της «Κ», μία εβδομάδα μετά την επίσκεψή του στη χώρα μας. «Είδα με τα μάτια μου μια βάρκα να καταπλέει και ανθρώπους να αγωνίζονται να βγουν κολυμπώντας στην ακτή», αφηγείται, ενθυμούμενος όσα είδε κατά την επίσκεψή του στη Λέσβο, μαζί με τον Ελληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, την περασμένη εβδομάδα. «Περιμένω τώρα άλλες χώρες-μέλη, ειδικά όσες πρέπει να κάνουν πολύ περισσότερα από όσα κάνουν σήμερα, να παράσχουν την ευρωπαϊκή λύση που έχει ανάγκη το πρόβλημα, καθιστώντας αληθινά αποτελεσματικό το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, δίνοντας την απαραίτητη οικονομική υποστήριξη και βρίσκοντας λύσεις με τους γείτονές μας, που είναι οι χώρες ενδιάμεσοι σταθμοί και οι χώρες προέλευσης», και συνεχίζει: «Πρέπει τώρα να θέσουμε την κοινοτική αλληλεγγύη σε πιο φιλόδοξη βάση. Οι πρώτες μετεγκαταστάσεις έχουν ξεκινήσει και θα πρέπει να τις χαιρετήσουμε ως θετικό βήμα, αδιανόητο μέχρι πριν από έξι μήνες. Στην πραγματικότητα όμως είναι επονείδιστο ότι μια σειρά από χώρες της Ε.Ε. δεν έχουν δείξει τη βούληση να μοιραστούν το βάρος διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης».
Κληθείς να σχολιάσει την αίσθηση που έχει δημιουργήσει –έστω εμμέσως– το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών πως αν η Ελλάδα συνδράμει αποτελεσματικά στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης θα μπορεί να υπολογίζει σε έναν βαθμό επιείκειας ως προς την εφαρμογή του προγράμματος, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, δηλώνει:
«Το ζήτημα δεν είναι αντικείμενο συναλλαγής. Τόσο η προσφυγική κρίση όσο και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας είναι σοβαρές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προκλήσεις, οι οποίες δεν συνδέονται μεταξύ τους και πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η πρώτη είναι η επίλυση της παγκόσμιας προσφυγικής κρίσης και η δεύτερη η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Φυσικά η προσφυγική κρίση με το ιδιαίτερο κόστος της και τις δυσκολίες που εγείρει επιβαρύνει περαιτέρω τα δημοσιονομικά της Ελλάδας και άλλων χωρών. Ουδείς αμφιβάλλει κι εγώ προσωπικά πιστεύω όντως ότι η κρίση αυτή θα πρέπει να προσμετρηθεί στους παράγοντες που επηρεάζουν οιαδήποτε χώρα επωμίζεται το βάρος της προσφυγικής κρίσης», είναι η απάντηση του Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος θυμίζει τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για την επίδειξη ευελιξίας όσον αφορά στην ερμηνεία της συνθήκης σταθερότητας και ανάπτυξης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη ελλείμματα και κόστη που συνδέονται με την προσφυγική κρίση. «Χαίρομαι που και ο πρόεδρος του Eurogroup άφησε να εννοηθεί την περασμένη εβδομάδα ότι συμμερίζεται μια τέτοια θέση. Υπήρξα υπέρμαχος αυτής της γραμμής εδώ και καιρό και τώρα κάποιες χώρες διατυπώνουν με σαφήνεια το σχετικό αίτημα», επισημαίνει ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου.
Πόσο ρεαλιστική όμως είναι η απαίτηση να φιλοξενήσει η χώρα μας 50.000 πρόσφυγες με δεδομένη την οξεία και παρατεταμένη δημοσιονομική κρίση των τελευταίων ετών; «Θέλω να επαναλάβω ότι δεν πιστεύω σε αυτά τα κυνικά σχήματα περί συμφωνιών και ανταλλαγμάτων. Τα βασικά σημεία του προγράμματος πρέπει να εφαρμοστούν. Μην ξεχνάμε ότι το πρόγραμμα δεν αφορά στην αγριότητα των δανειστών αλλά είναι προϊόν της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να ξανασταθεί στα πόδια της, με μια οικονομία έτοιμη για το μέλλον. Οι μεταρρυθμίσεις καθυστέρησαν τόσο πολύ επί πολλές δεκαετίες και τώρα η μόνη λύση είναι να είναι ριζικές».
Συμφωνεί με την υπόσχεση της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ για επιτάχυνση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.; Επιθυμεί μεν να αναζωογονηθεί η ενταξιακή διαδικασία των υποψηφίων χωρών-μελών, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, γιατί θεωρεί ότι ο διάλογος είναι καλύτερος τρόπος επιρροής επί των χωρών αυτών από να διατηρείται κλειστή η πόρτα. «Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η ένταξη είναι μια διαδικασία που κατακτάται μέσα από τον έλεγχο της Κομισιόν και την πρόοδο της κάθε χώρας. Επιπλέον δεν μπορεί να κλείνουν κεφάλαια, παρά μόνο αν είναι όλες οι χώρες ικανοποιημένες. Αυτό πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί έτσι», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ακροδεξιό αφήγημα τρόμου
«Ανησυχείτε ότι θα μπορούσε να υπάρξει ακροδεξιά αντίδραση λόγω της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα και αλλού;», είναι η ερώτηση της «Κ» στον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. «Αν όσοι χρίζουν προστασίας διανέμονταν ταχύτατα και αποτελεσματικά μεταξύ των χωρών της Ε.Ε., η κατάσταση θα ήταν διαχειρίσιμη. Ας μην ξεχνάμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων δεν εγκαταλείπουν τις χώρες τους από επιλογή, αλλά από ανάγκη. Μια αληθινά ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου θα αντιμετώπιζε με δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα αυτούς τους απελπισμένους ανθρώπους που έρχονται στα σύνορά μας, ανεξάρτητα με αυτά που κάνουμε εμείς. Η πρόκληση για μας είναι να δράσουμε με ταχύτητα και με τρόπο αποτελεσματικό για να εμποδίσουμε αυτά τα ακροδεξιά κόμματα κατά μήκος της Ε.Ε. να εκμεταλλευτούν τους φόβους και τις ανασφάλειες που παραδοσιακά αισθάνονται οι άνθρωποι όταν οι υπεύθυνοι δεν αντιμετωπίζουν την κατάσταση. Στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές άλλες χώρες αυτά τα κόμματα εκμεταλλεύονται την αδυναμία μας να δράσουμε, διαδίδοντας ένα αφήγημα τρόμου που δεν έχει λόγο ύπαρξης», εξηγεί. «Εχουν έναν αποδιοπομπαίο τράγο για κάθε πρόβλημα, αλλά ουδέποτε κάποια λύση», καταλήγει.