Πολλαπλά ερωτήματα και ποικίλους προβληματισμούς γεννά η εργαστηριακή δημιουργία εμβρύων για πειράματα, που εφαρμόστηκε στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, για την οποία οι επιστήμονες ξεκαθαρίζουν ότι δεν πρόκειται περί κλωνοποίησης εμβρύων, αν και θα μπορούσε να οδηγήσει και σ’αυτήν.
Η δημοσιοποίηση του θέματος των κατασκευασμένων εμβρύων άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και για άλλες ανακοινώσεις, όπως η χθεσινή, που προέρχεται από βιοτεχνολογική εταιρεία στη Μασαχουσέτη και επιβεβαιώνει ότι στα εργαστήριά της διεξάγονται πειράματα κλωνοποίησης εμβρύων για θεραπευτικούς σκοπούς.
Το πρώτο ζήτημα που ανακύπτει είναι αν και κατά πόσο πρέπει να χρησιμοποιούνται ανθρώπινα έμβρυα στη γενετική έρευνα. Σύμφωνα με τον καθηγητή Γυναικολογίας-Μαιευτικής κ. Βασίλη Ταρλατζή, μέλος της Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυλογίας, η πλειονότητα της επιστημονικής κοινότητας θεωρεί ότι δεν μπορεί να προχωρήσει στη βαθύτερη γνώση και στη θεραπεία χωρίς αυτές τις έρευνες.
Το δεύτερο ερώτημα, επιστημονικής και ηθικής φύσεως, που καλούνται να απαντήσουν οι ειδικοί είναι ποια έμβρυα μπορούν να αξιοποιηθούν και ποια όχι. Στη Γερμανία απαγορεύεται πλήρως η χρήση εμβρύων ως πειραματόζωων, ενώ σε άλλες χώρες, όπως η Μ. Βρετανία επιτρέπεται αλλά με περιορισμούς και προϋποθέσεις: η ηλικία του εμβρύου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 14 ημέρες, ενώ θα πρέπει να υπάρχει η συγκατάθεση του ζευγαριού και η έγκριση της Αρχής Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (Human Fertilization & Embryology Αuthority).
Σύμφωνα με τον κ. Ταρλατζή δύο είναι οι μορφές εμβρύων, που καθιστούν επιστημονικά εφικτή και ηθικά αποδεκτή την έρευνα: α) τα έμβρυα, που περισσεύουν από εξωσωματική γονιμοποίηση και β) αυτά που κατασκευάζονται από το ωάριο της δωρήτριας και το σπέρμα του δότη.
«Στην ουσία αυτά που ονομάζουμε έμβρυα δεν είναι παρά αθροίσματα λίγων κυττάρων, από τα οποία τα προσδοκώμενα οφέλη είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Με τα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα, μπορούσε να αντικαταστήσουμε προβληματικούς ιστούς και όργανα και μέσα στην επόμενη δεκαετία να θεραπεύσουμε τάχιστα ασθένειες, όπως η κίρρωση του ήπατος, ζαχαρώδης διαβήτης, λευχαιμίες, Αλτζχάιμερ, παραλύσεις, διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες του νευρικού συστήματος», εξηγεί ο κ. Ταρλατζής.
Ωστόσο, ούτε στην Ελλάδα, ούτε και στα περισσότερα ανεπτυγμένα κράτη υπάρχει σαφές και επαρκές νομοθετικό πλαίσιο γύρω από το θέμα.