Το τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων, το 1815, σημάνει και την αφετηρία της Pax Britannica, την εποχή δηλαδή της παγκόσμιας ηγεμονίας της Βρετανίας (από το 1815 μέχρι και το 1914).
Το τέλος των συγκρούσεων με τη Γαλλία έδωσε ξανά χώρο για μεγάλες αλλαγές στο εσωτερικό. Πρώτα και κύρια με την κατάργηση της δουλείας. Ενός σκοτεινού, άλλα πάντως μεγάλου και σίγουρα κερδοφόρου, κεφαλαίου στην ιστορία της Βρετανικής αυτοκρατορίας.
Η βιομηχανική επανάσταση, πέραν όλων των άλλων μεγάλων αλλαγών, απεξαρτητοποίησε σε σημαντικό βαθμό και τις οικονομίες των κρατών από το εμπόριο δούλων.
Η εμπορευματοποίηση της δουλείας έπαυσε να προσφέρει τα σπουδαία κέρδη του παρελθόντος, και, έτσι, δόθηκε ο απαιτούμενος χώρος ώστε τα ανθρωπιστικά επιχειρήματα να επικρατήσουν.
Το 1807, το Βρετανικό κοινοβούλιο ψήφισε τον νόμο για το εμπόριο σκλάβων, ο οποίος καταργούσε σταδιακά το εμπόριο δούλων με εξαίρεση όμως τις κατακτήσεις της Ανατολικής Ινδίας.
Το 1808, η Σιέρα Λεόνε ορίστηκε ως η επίσημη Βρετανική αποικία για εκείνους που θα κέρδιζαν την ελευθερία τους, αν και στην πραγματικότητα, θα χρειαζόντουσαν περίπου 25 ακόμα χρόνια για την οριστική κατάργηση της δουλείας.
Σύντομα, Γαλλία, Σουηδία, Ολλανδία, και Ισπανία θα ακολουθούσαν το παράδειγμα των Βρετανών.
To 1833-1834, με πρωτοβουλία ξανά του κοινοβουλίου, η δουλεία θα καταργηθεί με κάθε επισημότητα σχεδόν σε ολόκληρη την αυτοκρατορία, ελευθερώνοντας έτσι πάνω από 800.000 Αφρικάνους κατά βάσιν από τις περιοχές της Καραϊβικής και της Νότιας Αφρικής.
Αυτό ήταν και η αρχή του τέλους μίας ανυπολόγιστης τραγωδίας αιώνων.
Περίπου 3,4 εκατ. σκλάβοι πουλήθηκαν από το 1662 μέχρι και το 1807 από τη Μεγάλη Βρετανία και μόνο. Περίπου τα 3 εκατ. εξ αυτών οδηγήθηκαν στην Αμερική.
Το εμπόριο δούλων παραμένει μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο ρεύμα εξαναγκαστικής μετανάστευσης στην ιστορία, και επηρέασε κομβικά τη διαμόρφωση, πρώτα και κύρια, της Αφρικής αλλά σίγουρα και της Αμερικής και της Ευρώπης.
Συγχρόνως, όμως, και ο πρωταγωνιστής του επεισοδίου μας, το Βρετανικό κοινοβούλιο, στον απόηχο της Γαλλικής Επανάστασης, άρχισε να προωθεί βαθύτερες και ουσιαστικότερες μεταρρυθμίσεις στο εκλογικό σύστημα.
Ίσως η σημαντικότερη, εκείνη του 1832, γνωστή και ως η «Μεγάλη Μεταρρύθμιση», προκάλεσε πολλές σπουδαίες αλλαγές όσον αφορά το εκλογικό σώμα αλλά και τους όρους της αντιπροσώπευσης εντός του κοινοβουλίου.
Συγκεκριμένα, πριν τη μεταρρύθμιση του 1832, μόλις το 1/12 των ανδρών είχε δικαίωμα ψήφου, και αυτό γιατί τα πολιτικά δικαιώματα ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με τα περιουσιακά στοιχεία του πολίτη. Μάλιστα, το να έχεις περιουσία δεν ήταν καν αρκετό. Έπρεπε να έχεις στο όνομά σου και συγκεκριμένες εκτάσεις γης.
Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο, σε μία οικονομία που αυξανόταν με εκθετικούς ρυθμούς και μετασχημάτιζε μία αγροτική οικονομία σε βιομηχανική, πολλοί επιχειρηματίες, αν και με μεγάλη περιουσία, να παραμένουν εκτός της εκλογικής διαδικασίας.
Μετά την μεταρρύθμιση του 1832, η διεύρυνση του εκλογικού σώματος διπλασιάστηκε.
Τότε έγινε και η αναδιοργάνωση των εκλογικών περιφερειών, που έπαιρνε για πρώτη φορά υπόψιν, τις μεγάλες αλλαγές που είχε επιφέρει η βιομηχανική επανάσταση στη δημογραφική κατανομή του πληθυσμού.
Ως συνέπεια, αυτές οι αλλαγές ανέτρεψαν τα δεδομένα και στη δυναμική των κομμάτων.
Οι Τόρις, το συντηρητικό κόμμα που παραδοσιακά εκπροσωπούσε την τάξη των γαιοκτημόνων, είδε σημαντική μείωση σε σχέση με τους κεντροαριστερούς φιλελεύθερους της εποχής, τους Ουίγκς, που προωθούσαν για χρόνια τη διεύρυνση του εκλογικού σώματος.
Αυτοί οι μετασχηματισμοί έγιναν και η βάση μίας σειρά αλλαγών τις επόμενες δεκαετίες.
Μεγάλα κινήματα ακτιβιστών, όπως οι Τσαρτιστές («Chartists»), άσκησαν πίεση ώστε να συμπεριληφθούν κοινωνικές τάξεις που παρέμεναν, ακόμα και μετά από αυτές τις αλλαγές, εκτός παιχνιδιού – όπως η εργατική τάξη.
Οι μαρξιστικές ιδέες είχαν ήδη αρχίσει εξάλλου να κυκλοφορούν στις μεγαλουπόλεις των Ευρωπαϊκών κρατών, όπως στο Λονδίνο και στο Παρίσι. Σύντομα θα είχαμε και την πρώτη Διεθνή Εργατική Ένωση.
Γενικά, η εποχή έβραζε από εσωτερικές πιέσεις.
Στη Βρετανία, μία κοινωνία συντηρητική ακόμα σε πολλές πτυχές της, αλλά και ώριμη στα νέα προβλήματα που η βιομηχανική επανάσταση είχε γεννήσει, αυτές οι πιέσεις ήταν εξόχως έντονες. Αλλά το πολιτικό σύστημα, είχε γαλουχηθεί μέσα στους αιώνες να κάνει έγκαιρα εκείνους τους μεγάλους συμβιβασμούς που απέτρεπαν τον κίνδυνο μίας ανεξέλεγκτης επανάστασης.
Το ισχυρό αίτημα της εποχής, «one man, one vote», δηλαδή μία ψήφος για κάθε άνδρα πολίτη, έγινε σε μεγάλο βαθμό πραγματικότητα με την τρίτη μεγάλη μεταρρύθμιση του αιώνα, το 1884.
Η διεύρυνση του εκλογικού σώματος ήταν εντυπωσιακή. Ο εκλογικός νόμος διεύρυνε τους ψηφοφόρους από 1,5 εκατομμύρια σε περίπου 5 εκατομμύρια εν μία νυκτί, συμπεριλαμβάνοντας αυτή τη φορά και τη μεγάλη πλειοψηφία της εργατικής τάξης.
Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία διαμόρφωνε πια τα χαρακτηριστικά που θα την αναδείκνυαν στο κορυφαίο πολίτευμα της νέας εποχής.
Οι βουλευτές άρχισαν να έχουν μισθούς, ώστε να μην αποκλείονται οι υποψήφιοι με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες.
Η ψήφος έγινε κρυφή, ώστε να μην ασκούνται ψυχολογικές πιέσεις πάνω από την κάλπη.
Η διανομή των εδρών εξορθολογίστηκε, ώστε να μην αδικούνται εκπρόσωποι περιοχών.
Ενώ, σύντομα, θα άνοιγε διάπλατα και η πόρτα της συμμετοχικότητας στις ενήλικες γυναίκες.
Η δημοκρατία είχε θριαμβεύσει.
Ακούστε στο επεισόδιο με τον Άρη Βουρβούλια το δεύτερο από τα δύο αφιερωμένα επεισόδια στην ιστορία της Μεγάλης Βρετανίας και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Μία έρευνα που διατρέχει την ιστορία του πολιτεύματος από τον 13ο μέχρι και τον 19ο αιώνα.