Είναι εκείνη η εποχή του χρόνου που οι πίνακες οι οποίοι απεικονίζουν τη Γέννηση του Θεανθρώπου βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος σε μουσεία και εκκλησίες.
Μία από τις πιο συγκινητικές τέτοιες εικόνες ευλάβειας έχει εξαφανιστεί εδώ και 50 χρόνια. Η «Γέννηση με τους αγίους Λαυρέντιο και Φραγκίσκο» του Καραβάτζο φιλοτεχνήθηκε στο Παλέρμο της Σικελίας το 1609 και εκλάπη 360 χρόνια αργότερα. Κανείς δεν έχει δει έκτοτε το έργο. Ωστόσο, καθώς η επέτειος της εξαφάνισης του πίνακα πλησιάζει, το έργο μπορεί να επανεμφανιστεί. Ο πίνακας του Καραβάτζο χάθηκε από το παρεκκλήσιο του Αγίου Λαυρεντίου στις 17 Οκτωβρίου του 1969. Μια θυελλώδη νύχτα, κάποιοι άγνωστοι κατάφεραν να κόψουν τον καμβά και να τον αφαιρέσουν από τον τοίχο του ιερού. Πόσο χρόνο, άραγε, χρειάστηκαν οι ληστές; «Χρειάζεσαι δύο ανθρώπους και μία σκάλα και μπορείς να ολοκληρώσεις την κλοπή σε μία ώρα», εξηγεί ο Ανταμ Λόου, ο οποίος, μαζί με το στούντιο του Factum Arte, δημιούργησε ένα αντίγραφο της εξαφανισμένης «Γέννησης» υψηλής τεχνολογίας που σήμερα κοσμεί το παρεκκλήσιο.
Ο Μπερνάρντο Τορτορίτσι ντι Ραφαντάλι, πρόεδρος των Φίλων των Σικελικών Μουσείων, ο οποίος διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στην παραγγελία του αντιγράφου του Λόου και τώρα προσπαθεί να ανακαινίσει και το παρεκκλήσιο, διαφωνεί. «Για να κλέψουν τον πίνακα, που είναι 3 μ. x 2 μ., έπρεπε να έχουν σχεδιάσει και να έχουν μελετήσει τις κινήσεις τους. Ο τρόπος με τον οποίο τον είχαν κόψει ήταν τέλειος. Ηταν πολύ επαγγελματική δουλειά και κατά πάσα πιθανότητα αποτελούσε παραγγελία κάποιου».
Εδώ θα μπορούσε να τελειώνει αυτή η μελαγχολική ιστορία. Κανείς δεν έχει δει τον πίνακα από το 1969. Αλλά στις αρχές του χρόνου η πρόεδρος της επιτροπής της Βουλής κατά της μαφίας Ρόζι Μπίντι ανακοίνωσε μια εξαιρετική εξέλιξη. Νέες καταθέσεις από το εσωτερικό της σικελικής μαφίας έκαναν τους αστυνομικούς να πιστεύουν ότι ο πίνακας μπορεί να εντοπιστεί και σύντομα μάλιστα.
Αν η «Γέννηση» επιστρέψει στο Παλέρμο, λέει ο Μπερνάρντο Τορτορίτσι ντι Ραφαντάλι, θα είναι πραγματικό θαύμα. Ωστόσο, όπως και πολλοί άλλοι, αμφισβητεί την εξέλιξη στην υπόθεση.
Για να κατανοήσουμε τον σκεπτικισμό του, πρέπει να μπούμε στον σκιώδη κόσμο της Κόζα Νόστρα, της εγκληματικής οργάνωσης που είναι συνώνυμη με τη Σικελία από τον 19ο αιώνα. Διαθέτει τεράστια εξουσία και, όπως φαίνεται, ευθύνεται για την κλοπή του πίνακα του Καραβάτζο. Επί χρόνια από την ημέρα της εξαφάνισης του πίνακα δεν υπήρχε κανένα ίχνος για την τύχη του. Μετά άρχισαν να μιλούν τα πρώην μέλη της Κόζα Νόστρα και έκτοτε δεν σταμάτησαν.
Ο τελευταίος μεταμεληθείς που έχει να διηγηθεί μια ιστορία για τη «Γέννηση» είναι ο Γκαετάνο Γκράντο, ο οποίος έκανε τις Αρχές να πιστεύουν ότι μπορεί να ανακτήσουν τον πίνακα. Οπως ο ίδιος λέει, βοήθησε στην κλοπή και ο πίνακας κατέληξε στα χέρια του αρχηγού της μαφίας Γκαετάνο Μπανταλαμέντι, που τον μετέφερε σε έμπορο τέχνης στην Ελβετία. Ο τελευταίος δάκρυσε μόλις είδε τον πίνακα και πρότεινε να τον κόψουν σε κομμάτια για να τον προωθήσουν. Αλλοι, βέβαια, έχουν καταθέσει ότι ο πίνακας καταστράφηκε. Ποιος λέει αλήθεια και ποιος ψέματα είναι αδύνατον να το ξέρει κανείς.