Δύο έργα του ζωγράφου Εμιλ Νόλντε, που βρίσκονταν στο γραφείο της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, θα επιστραφούν στο Πρωσικό Πολιτιστικό Ιδρυμα, σύμφωνα με απόφαση της καγκελαρίου. Παρότι η κ. Μέρκελ θαυμάζει τη δουλειά του εξπρεσιονιστή ζωγράφου, η απόφασή της ελήφθη μετά τις νέες αποκαλύψεις για τις πολιτικές θέσεις του Νόλντε, τον θαυμασμό του για τον Χίτλερ και τη συμφωνία του με την εκδίωξη των Εβραίων από τη χώρα. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την περασμένη εβδομάδα, η κ. Μέρκελ ανέφερε ότι επιστρέφει τις δύο ελαιογραφίες για την έκθεση του ζωγράφου που διοργανώνεται σε μουσείο της πρωτεύουσας.
Αρχειακό υλικό
Πολλοί Γερμανοί πίστευαν ότι ο Νόλντε υπήρξε θύμα των ναζί. Νέες μελέτες, όμως, που κατέστησαν δυνατές χάρη στην αλλαγή στη διεύθυνση του ιδρύματος του ζωγράφου, έδειξαν ότι, παρότι τα έργα του θεωρούνταν «εκφυλισμένα», ο ίδιος ήταν αποδεκτός στους κύκλους του ναζιστικού κόμματος και απολάμβανε τον θαυμασμό ανώτατων στελεχών των ναζί. Το αρχειακό υλικό έδειξε έτσι ότι ο Νόλντε ήταν πιστός ναζί και φανατικός αντισημίτης, παρότι πολλά έργα του είχαν χαρακτηρισθεί δείγματα εκφυλισμένης τέχνης από το κόμμα. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Νόλντε δραματοποίησε τη θυματοποίησή του από το ναζιστικό καθεστώς, υποβαθμίζοντας τις σχέσεις του με τη ναζιστική ηγεσία.
Οταν ο Χίτλερ ανήλθε στην εξουσία, ο Νόλντε ήταν 65 ετών και θεωρείτο ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της εποχής του. Μεγάλη ναζιστική σημαία κρεμόταν μπροστά στο σπίτι του στο Σλέσιγκ-Χόλσταϊν, ενώ το 1934 έγινε μέλος του ναζιστικού κόμματος. Παρά τις προσπάθειές του, όμως, ουδέποτε κατάφερε να ονομασθεί «επίσημος κρατικός ζωγράφος», εξαιτίας της προσωπικής αντιπάθειας του Χίτλερ απέναντί του. Ο φύρερ τον αποκαλούσε μάλιστα «αυτό το γουρούνι ο Νόλντε».
Η μεταπολεμική φήμη του Νόλντε εδραιώθηκε μετά την κυκλοφορία του μυθιστορήματος «Το γερμανικό μάθημα» το 1968, το οποίο βασίζεται εν μέρει στη ζωή του. Ο Νόλντε προώθησε τον μύθο ότι εμποδίστηκε από το ναζιστικό καθεστώς να ζωγραφίσει σειρά έργων, τα οποία έμειναν στο αρχείο του ως μικρές υδατογραφίες. Ο μύθος διαλύθηκε, όμως, μετά τον εντοπισμό επιστολών στο αρχείο του το 2013, στις οποίες είναι εμφανής ο φανατικός αντισημιτισμός του ζωγράφου και η πρόθεσή του να γίνει αρεστός στον Χίτλερ.
Αγνωστο παραμένει εάν η απόφαση της Μέρκελ να επιστρέψει τα δύο έργα του Νόλντε είχε ως κίνητρο τις ναζιστικές απόψεις του ζωγράφου. Εκπρόσωπος της καγκελαρίου ανακοίνωσε ότι ακόμη και μετά τη λήξη της έκθεσης τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, η κ. Μέρκελ δεν θα ζητούσε την επιστροφή των έργων, επιλέγοντας ελαιογραφίες άλλων Γερμανών ζωγράφων. Ο ιστορικός τέχνης Φέλιξ Κρέμερ επαινεί την απόφαση της Μέρκελ, υποστηρίζοντας ότι έπραξε σωστά.