Με περισσότερους από δύο δισ. χρήστες σε όλο τον κόσμο, το Facebook του Μαρκ Ζούκερμπεργκ βρίσκεται από καιρό στο στόχαστρο για τη μονοπωλιακή του θέση στην αγορά των social media και για τον ρόλο που έπαιξε, παρά τη θέληση των ιδρυτών του, στη διάδοση fake news και κηρυγμάτων μίσους. Ωστόσο το τελευταίο πλήγμα που δέχθηκε η εταιρεία μπορεί να αποδειχθεί το πιο οδυνηρό από όλα, καθώς προέρχεται από έναν άνθρωπο με ιδιαίτερο ειδικό βάρος: τον Κρις Χιουζ, αυτόν που δημιούργησε το Facebook, το 2004, μαζί με τον συγκάτοικό του Ζούκερμπεργκ, και τον τρίτο της παρέας, Ντάστιν Μόσκοβιτς.
Με άρθρο του που δημοσιεύθηκε χθες στους New York Times, ο Χιουζ καλεί τις αμερικανικές αρχές να «σπάσουν» το Facebook (που έχει ήδη αγοράσει άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Instagram, το WhatsApp και το Messenger), θεωρώντας ότι η μονοπωλιακή του θέση αποτελεί κίνδυνο για την αμερικανική δημοκρατία. «Είμαστε ένα έθνος που έχει παράδοση στη χαλιναγώγηση των μονοπωλίων, όσο καλές κι αν είναι οι προθέσεις των ανθρώπων που τα διευθύνουν. Η δύναμη που έχει συγκεντρώσει ο Μαρκ (Ζούκερμπεργκ) είναι χωρίς προηγούμενο και αντίθετη στο πνεύμα της Αμερικής», γράφει στο άρθρο του ο Χιουζ.
Νομοθεσία
Η αλήθεια είναι ότι η Αμερική δημιούργησε τα μεγαλύτερα μονοπώλια του κόσμου, αλλά και την πιο προωθημένη αντιμονοπωλιακή νομοθεσία. Από την πρώτη εποχή ανάδυσης των καρτέλ και των τραστ, στα τέλη του 19ου αιώνα, και μέχρι τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ψηφίστηκαν τρεις μείζονος σημασίας αντιμονοπωλιακοί νόμοι, ενώ ιστορία έγραψε η κατάτμηση της Standard Oil του Ροκφέλερ, που μέχρι τότε έπαιζε δεσπόζοντα ρόλο στην παραγωγή πετρελαίου. Στη σύγχρονη εποχή, η κατάτμηση της ΑΤ&Τ, γίγαντα στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, το 1982, αποτέλεσε άλλο ένα ορόσημο.
Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά τις αποκαλύψεις για τον ρόλο των social media στις εκλογές του 2016, τα βέλη στράφηκαν προς τους γίγαντες του Διαδικτύου. Η γερουσιαστής των Δημοκρατικών και υποψήφια για το προεδρικό χρίσμα, Ελίζαμπεθ Γουόρεν, έχει ταχθεί δημοσίως υπέρ της κατάτμησης όχι μόνο του Facebook, αλλά και της Alphabet (μητρικής της Google) και της Amazon. Ο Ζούκερμπεργκ προσπαθεί να αποτρέψει αυτή την εξέλιξη, λαμβάνοντας μέτρα εναντίον της κλοπής των προσωπικών δεδομένων χρηστών και της χρησιμοποίησης του Facebook από εξτρεμιστές, αλλά όλα δείχνουν ότι θα δώσει τη μάχη του σε ανηφορικό έδαφος.