Εντυπωσιακά ευρήματα από την εποχή του Χαλκού μέχρι του Τζένγκις Χαν ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι σε δύο νεκροπόλεις στη νότια Σιβηρία, οι οποίες ήρθαν στην επιφάνεια όταν υποχώρησε η στάθμη των υδάτων της τεράστιας λίμνης Σαγιάν.
Σε μια μεγάλη έκταση στη Δημοκρατία του Tuva, κοντά στα σύνορα με τη Μογγολία, βρέθηκαν – εκτός των άλλων – δεκάδες ασύλητοι τάφοι πλούσιων και επιφανών αρχαίων Ούνων νομάδων, με σκελετούς, μούμιες, κοσμήματα και άλλα αντικείμενα.
Περίπου 110 ταφικές τοποθεσίες βρέθηκαν σε ένα «νησί» που αποκάλυψαν τα νερά στο Ala-Tey, και άλλοι 32 τάφοι βρέθηκαν σε μια κοντινή περιοχή στο Terezin.
Ανάμεσα στα πιο εντυπωσιακά ευρήματα των 2000 ετών είναι οι μούμιες δύο γυναικών: της «Ωραίας Κοιμωμένης», μιας σχεδιάστρια δερμάτινων ενδυμάτων και της «Υφάντρας», που ετάφη μαζί με το ξύλινο αδράχτι της.
«Από επιστημονικής άποψης πρόκειται για έναν εκπληκτικό χώρο», δήλωσε η επικεφαλής των ανασκαφών, δρ Μαρίνα Κιλουνόσκαγια του Ινστιτούτου Πολιτισμικής Ιστορίας της Αγίας Πετρούπολης. «Είμαστε απίστευτα τυχεροί που βρήκαμε ασύλητους από τυμβωρύχους αυτούς τους τάφους πλούσιων Ούνων νομάδων», πρόσθεσε.
Όπως εξήγησε οι δύο μούμιες «πρέπει να έπαιζαν ιδιαίτερο ρόλο στην κοινωνία των Ούνων, που τιμούσαν τις γυναίκες. Δεν ήταν μητριαρχική η κοινωνία τους, αλλά αντιμετώπιζαν με μεγάλο σεβασμό τις γυναίκες και τις ικανές τεχνίτριες».
Τα εντυπωσιακά ευρήματα έρχονται σταδιακά στο φως καθώς τα νερά της λίμνης υποχωρούν για λίγες εβδομάδες κατά τους θερινούς μήνες .Οι αρχαιόλογοι κάθε χρόνο δίνουν μάχη με το χρόνο για να αποκαλύψουν και να ανασύρουν ό,τι προλάβουν, καθώς στις αρχές Ιουλίου τα νερά της λίμνης θα ανέβουν και πάλι καλύπτοντας τους τάφους και θα παραμείνουν παγωμένα μέχρι το επόμενο καλοκαίρι.