Ο 15χρονος Μπαντάρ Αμάρ, μαθητής στην Καμπούλ, σταμάτησε το σχολείο για να αποφύγει τα περιπαικτικά σχόλια των συμμαθητών του, αφού ένας δάσκαλος τον κούρεψε, ως τιμωρία. Πρόκειται για μια πρακτική πολύ διαδεδομένη στα αφγανικά σχολεία, η οποία ωστόσο απαγορεύτηκε από την κυβέρνηση στις αρχές του μήνα. «Πέρυσι με κούρεψαν διά της βίας μέσα στην τάξη. Για να είμαι ειλικρινής, ένιωσα μεγάλη ντροπή», δήλωσε το νεαρό αγόρι στο ειδησεογραφικό πρακτορείο EFE.
Μετά την εξευτελιστική εμπειρία, δεν θέλησε να πάει σχολείο για τρεις μήνες, εγκαταλείποντας τελικά τις σπουδές του. «Με απέρριψαν από την τάξη μου και φέτος αναγκάστηκα να την ξανακάνω», λέει. Στα αφγανικά σχολεία, επί δεκαετίες, αποτελούσε διαδεδομένη πρακτική το διά της βίας κούρεμα για παραπτώματα ή όταν ένας μαθητής είχε μακριά μαλλιά. Βέβαια, αυτό το πειθαρχικό μέσο εφαρμοζόταν μόνο στα αγόρια. Οι Αρχές ουδέποτε κατάφεραν να ελέγξουν το μέτρο. Σήμερα, ωστόσο, οι μαθητές ελπίζουν ότι αυτή η σκληρή τιμωρία θα τεθεί διά παντός στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, καθώς η νέα νομοθεσία, που ισχύει από τις 2 Ιουλίου, απαγορεύει τα βίαια κουρέματα στα σχολεία. Ο καινούργιος νόμος εντάσσεται στα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση προκειμένου να μεταρρυθμίσει το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.
Ενα σημαντικό ποσοστό παιδιών παραμένει εκτός εκπαίδευσης στο ασιατικό κράτος, που επί 20 χρόνια αποτελεί πεδίο αιματηρών συγκρούσεων, μετά την αμερικανική επέμβαση το 2001 και τον εκτοπισμό των Ταλιμπάν από την εξουσία. «Από τούδε και στο εξής, όλες οι μορφές πειθαρχικών ξυρισμάτων της κεφαλής και κουρεμάτων μαθητών από δασκάλους και διευθυντές σχολείων απαγορεύονται αυστηρά», επισημαίνει η Νούρια Νιτζραμπί, εκπρόσωπος Τύπου του αφγανικού υπουργείου Παιδείας. Στόχος της απαγόρευσης είναι «να προληφθούν τα ψυχολογικά τραύματα στους μαθητές».
Η απόφαση του Αμάρ να εγκαταλείψει το σχολείο εξαιτίας της ντροπής που ένιωσε και του φόβου του σχολικού εκφοβισμού δεν είναι κάτι σπάνιο στο Αφγανιστάν. Αλλωστε, η Νούρια Νιτζραμπί παραδέχθηκε ότι οι μαθητές που έχουν υποστεί τη σκληρή τιμωρία «νιώθουν ταπεινωμένοι». Πάντως, το συστηματικό κούρεμα στα αφγανικά σχολεία εφαρμόζεται και ως μέσο εξαναγκασμού για κοντά μαλλιά και καλή προσωπική υγιεινή. Αλλωστε, οι σχολικές αρχές τρέφουν την πεποίθηση ότι οι έξαλλες κομμώσεις μπορεί να αποσπούν τους μαθητές από τη μελέτη. «Τώρα ο κάθε μαθητής μπορεί να διατηρεί όποια κόμμωση θέλει, αρκεί να τηρεί τους κανόνες υγιεινής και τα μαλλιά του να είναι καθαρά», τόνισε η Νούρια Νιτζραμπί. Ακόμη όμως και τους μαθητές που δεν είναι εξαιρετικά επιμελείς και καθαροί, οι δάσκαλοι δεν θα μπορούν να τους απειλούν με την «ψιλή», παρά μόνο να τους κάνουν παρατήρηση. Οι δάσκαλοι που θα παραβιάζουν τη νομοθεσία θα βρίσκονται αντιμέτωποι με διοικητικά μέτρα, ακόμη και με απόλυση.