Δύσκολες σχέσεις ΗΠΑ – Σ. Αραβίας

Δύσκολες σχέσεις ΗΠΑ – Σ. Αραβίας

2' 42" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο βασιλιάς Αμπντελαζίζ Ιμπν Σαούντ πραγματοποίησε το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό το 1945, για να συναντηθεί με τον πρόεδρο Φρανκλίνο Ρούσβελτ, σε ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό, στη Διώρυγα του Σουέζ. Οι Αμερικανοί έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τον κάνουν να νιώσει «σαν στο σπίτι του», απλώνοντας ανατολίτικα χαλιά στο κατάστρωμα και επιχρυσώνοντας τις καρέκλες. Δεν ήταν αρκετό. Ο βασιλιάς εγκατέλειψε την καμπίνα του και έστησε την τέντα του στο κατάστρωμα. Η συνάντηση σφράγισε τις «ειδικές σχέσεις» ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά, όπως και ο Ιμπν Σαούντ, το βασίλειο θα εξυπηρετούσε τις ΗΠΑ με το δικό του τρόπο.

Αναζητείται χρυσή τομή

Σήμερα, οι σχέσεις των δύο χωρών δοκιμάζονται σοβαρά. Οι Αμερικανοί, τραυματισμένοι από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αναμένουν από τους φίλους τους να σταθούν στο πλευρό τους, αλλά αυτός δεν είναι ο τρόπος του οίκου Αλ-Σαούντ, καθώς αγωνίζεται να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στην υποστήριξη προς τις ΗΠΑ και την αντιμετώπιση της λαϊκής αντίδρασης στον πόλεμο του Αφγανιστάν.

Στην πραγματικότητα, τίποτε δεν άλλαξε από το 1945. Τα κοινά συμφέροντα οδήγησαν τις δύο χώρες σε στενές στρατιωτικές και οικονομικές σχέσεις: Οι Σαουδάραβες ήταν η μόνιμη και σίγουρη πηγή πετρελαίου και ο σταθερός σύμμαχος που σταθεροποιούσε την αγορά του προϊόντος. Και το 1990, οι ΗΠΑ εγκατέστησαν στρατεύματα στο βασίλειο για να προστατεύσουν τη μεγαλύτερη εξαγωγό χώρα πετρελαίου στον κόσμο από το Ιράκ.

Ολα αυτά τα χρόνια, όμως, τα προβλήματα συσσωρεύονταν. Οι Σαουδάραβες πείθονταν όλο και περισσότερο ότι η τυφλή υποστήριξη προς τις ΗΠΑ θα οδηγούσε στην πτώση του οίκου των Σαούντ. Και η φιλία έγινε θύμα των αντιφάσεών της, κυρίως εξαιτίας της υποστήριξης της Ουάσιγκτον προς το Ισραήλ. Οι Σαουδάραβες επέβαλαν εμπάργκο πετρελαίου κατά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, το 1973, και αντιτάχθηκαν στη συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ ανάμεσα στην Αίγυπτο και το Ισραήλ, το 1978.

Εγινε κακή αρχή

Το μυστικό της επιβίωσης του οίκου Αλ-Σαούντ ήταν πάντα η ικανότητά του να ακολουθεί αντιλαϊκή εξωτερική πολιτική χωρίς να θίγει τα αισθήματα των υπηκόων του. Αυτή η οδός γινόταν όλο και πιο δύσβατη τα τελευταία χρόνια, καθώς ο πλούτος από το πετρέλαιο περιορίστηκε και το γενναιόδωρο κράτος συρρικνώθηκε. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η κακή αρχή που έγινε στις σχέσεις της κυβέρνησης Μπους με τη βασιλική οικογένεια, εξαιτίας των βομβαρδισμών στο Ιράκ τον περασμένο Φεβρουάριο, δεν ήταν το καταλληλότερο σκηνικό για την παρούσα κρίση.

Οι σχέσεις είναι ιδιαίτερα τεταμένες με τον διάδοχο, πρίγκιπα Αμπντάλα, που ουσιαστικά κυβερνά τη χώρα την τελευταία πενταετία. Οι Αμερικανοί τον θεωρούν εθνικιστή και προτιμούν να συνδιαλλέγονται με τον ηλικιωμένο και ασθενή βασιλιά Φαχντ και τον υπουργό Αμύνης, πρίγκιπα Σουλτάν, και τον γιο του, οι οποίοι είναι περισσότερο «χειραγωγήσιμοι». Ωστόσο, ο λόγος που μετράει είναι του Αμπντάλα, ο οποίος αρνήθηκε την πρόσκληση του προέδρου Μπους και διεμήνυσε ότι οι σχέσεις των δύο χωρών θα πληγούν σοβαρά αν οι ΗΠΑ δεν αλλάξουν τη στάση τους στο Παλαιστινιακό.

Μετά τον πόλεμο

Οι εντάσεις έγιναν εμφανέστερες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις ΗΠΑ -15 από τους 19 αεροπειρατές ήταν Σαουδάραβες- και την έναρξη του πολέμου. Ωστόσο, πολλά θα εξαρτηθούν από τον τρόπο αντιμετώπισης των εσωτερικών προβλημάτων από τη βασιλική οικογένεια -μέχρι τώρα ήταν η καταστολή- και κυρίως από το αν ο οίκος Αλ-Σαούντ καταφέρει να επιβιώσει. Αλλά και από την πολιτική των Αμερικανών στη Μέση Ανατολή και την ευρύτερη περιοχή.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή