Μετά την κατάρρευση των Ταλιμπάν, οι τιμές των μετοχών στις αγορές από τη Νέα Υόρκη μέχρι τη Φρανκφούρτη ανέκαμψαν φθάνοντας σε επίπεδα σαφώς υψηλότερα εκείνων προ της 11ης Σεπτεμβρίου, επειδή οι αγορές προεξοφλούν ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας για το επόμενο έτος.
Η επιτυχής έκβαση του πολέμου στο Αφγανιστάν, που σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα, μείωσε την αίσθηση της πολιτικής αβεβαιότητας που απεχθάνονται οι επενδυτές και αναζωπύρωσε τις ελπίδες, ότι η παγκόσμια οικονομία θ’ αρχίσει να αντιδρά στη συντονισμένη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. H αισιοδοξία που επικράτησε ανέτρεψε την πτωτική πορεία που πήρε ο δείκτης Dow Jones μετά την 11η Σεπτεμβρίου και τον επανέφερε στα πρότερα επίπεδά του. Δεδομένου ότι οι τιμές ανεβαίνουν ραγδαία, ορισμένοι οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι ακόμη και αν σημειωθεί ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, δεν πρόκειται να είναι τόσο δραστική όσο ελπίζουν οι επενδυτές. Μέχρι στιγμής, πάντως, οι επενδυτές παραμένουν αισιόδοξοι.
Σύμφωνα με τον Κουράμ Σοντρί, αναλυτή της Merrill Lynch στο Λονδίνο, τη μεγαλύτερη αύξηση σημειώνουν οι τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Νότιας Κορέας. Τα κέρδη ενός σχετικά μικρού χρηματιστηρίου στη Σεούλ επηρεάζουν ενδεχομένως τον υπόλοιπο κόσμο, επειδή στην αγορά της Νότιας Κορέας κυριαρχούν μεγάλες εταιρείες ημιαγωγών και βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας. H ανάκαμψή της σηματοδοτεί ενδεχομένως μια γενικότερη κυκλική άνοδο των μετοχών. Οι τιμές ενός από τους μεγάλους εξαγωγείς της Κορέας, των μικροεπεξεργαστών D-RAM, σημείωσαν άνοδο κατά περίπου 70% την περασμένη εβδομάδα. Στη Wall Street, άλλωστε, οι επενδυτές επιστρέφουν σε τομείς όπως η τεχνολογία και οι τηλεπικοινωνίες, που είχαν πληγεί στο μέγιστο βαθμό από την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Επιστρέφουν στα χρηματιστήρια
Στο μεταξύ, οι επενδυτές επιστρέφουν στα χρηματιστήρια και τις τελευταίες ημέρες, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, υποχωρούν οι τιμές των κρατικών ομολόγων που είχαν σημειώσει ραγδαία άνοδο μετά τις 11 Σεπτεμβρίου, όταν οι επενδυτές αναζητούσαν ασφαλή καταφύγια. Και όλα αυτά καταδεικνύουν ότι οι επενδυτές είναι και πάλι πρόθυμοι να διακινδυνεύσουν, πράγμα εξαιρετικά σημαντικό για την παγκόσμια οικονομία. «Κάποια από τα επασφάλιστρα κινδύνου στα οικονομικά περιουσιακά στοιχεία έχουν υποχωρήσει», επισημαίνει ο Λορέντζο Κοντόνιο, αναλυτής της Bank of America του Λονδίνου, που, όπως πολλοί οικονομικοί αναλυτές, προβλέπει ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2002 θα ανακάμψει η αμερικανική οικονομία και σταδιακά θα ενισχύσει τις παγκόσμιες οικονομίες.
Η προοπτική αυτή μοιάζει πιο ρεαλιστική από την περασμένη Τρίτη, οπότε ανακοινώθηκε ότι τον Οκτώβριο ο δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στις ΗΠΑ σημείωσε αύξηση κατά 0,3%. Προτού, όμως, ανακάμψει η αμερικανική οικονομία, θα μεσολαβήσουν ακόμη πολλές κακές ειδήσεις. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η αμερικανική οικονομία θα συρρικνωθεί και ενδεχομένως ραγδαία κατά το τέταρτο τρίμηνο του έτους οπότε μπορούμε να μιλάμε κυριολεκτικά για ύφεση υπό την τεχνική έννοια του όρου, δηλαδή δύο συναπτά τρίμηνα υποχώρησης του ΑΕΠ. Αλλού τα πράγματα είναι ελαφρώς καλύτερα. Τη Δευτέρα η Bundesbank ανακοίνωσε ότι η γερμανική οικονομία παρέμεινε στάσιμη κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο, ενώ σημείωσε ανάπτυξη σε ετήσια βάση μόλις κατά 0,25%.
Σύμφωνα με τον κ. Σοντρί, τα χρηματιστήρια ενδέχεται να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία τις επόμενες εβδομάδες, καθώς οι μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές στρέφονται και πάλι στις μετοχές και εγκαταλείπουν τα μετρητά και τα ομόλογα. Προβλέπει, ωστόσο, περικοπές δαπανών στις αρχές του επόμενου έτους αν οι οικονομικές εξελίξεις δεν επαληθεύσουν τις προβλέψεις για πλήρη ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας. Θεωρεί, πάντως, πιθανόν να γίνουν οι επενδυτές πιο εκλεκτικοί και ν’ αρχίσουν να διαχωρίζουν ανάμεσα στις διαφορετικές εταιρείες ενός τομέα. Δεδομένου ότι τα επιτόκια βρίσκονται ή πλησιάζουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη αλλά και στην Ιαπωνία, η συσσώρευση μετρητών είναι μάλλον ασύμφορη. Τα ομόλογα εκτινάχθηκαν τόσο πολύ μετά τις 11 Σεπτεμβρίου ώστε ήταν αναμενόμενο να ακολουθήσει διόρθωση. Ετσι, τα χρηματιστήρια απομένουν η πλέον ελκυστική επιλογή, τουλάχιστον προς το παρόν.