H εντυπωσιακά γρήγορη επιτυχία της στρατιωτικής εκστρατείας στο Αφγανιστάν έχει ανοίξει τη συζήτηση για μια στρατιωτική δράση, με στόχο την εκδίωξη του Σαντάμ Χουσεΐν από την εξουσία του Ιράκ. Ωστόσο, η κυβέρνηση Μπους θα έκανε σοβαρό λάθος, αν αναλάμβανε τη διεξαγωγή ενός πολέμου εναντίον του Ιράκ.
Ενα επιχείρημα επ’ αυτού είναι ότι η αμερικανική αποστολή στο Αφγανιστάν δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. O Οσάμα Μπιν Λάντεν και πολλοί από τους συνεργάτες του διαφεύγουν, ενώ οι Ταλιμπάν διατηρούν την ισχύ τους στην ύπαιθρο και η διαδικασία μιας σταθερής κυβέρνησης, η οποία θα τους αντικαταστήσει στην εξουσία δεν έχει καν αρχίσει. Εως ότου επιτευχθούν αυτοί οι βασικοί στόχοι, το Αφγανιστάν θα παραμείνει μια εν δυνάμει βάση διεθνούς τρομοκρατίας.
Η ολοκλήρωση της εκστρατείας στο Αφγανιστάν απαιτεί να διατηρηθεί ο διεθνής συνασπισμός, που συγκρότησε η Ουάσιγκτον. Σε αυτή την κρίσιμη φάση, ένας πόλεμος εναντίον του Ιράκ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διασπούσε αυτόν τον συνασπισμό.
Παρότι κάποιοι Αραβες ηγέτες δεν διακρίνονται για τη συμπάθειά τους προς τον Σαντάμ, εντούτοις η κοινή γνώμη στον αραβικό κόσμο δεν θα τους επέτρεπε να υποστηρίξουν μια αμερικανική στρατιωτική εκστρατεία εναντίον του, ελλείψει αποδείξεων ότι η Βαγδάτη συνδέεται με τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου ή της επακόλουθης βιοτρομοκρατίας.
Επιπλέον, ένας πόλεμος στο Ιράκ θα περιόριζε τις όποιες πιθανότητες υπάρχουν για μείωση της βίας μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών. Μια πρόοδος στην ειρηνευτική πρωτοβουλία που ανήγγειλε την περασμένη εβδομάδα, ο Κόλιν Πάουελ θα μπορούσε ευκολότερα να εντείνει την πίεση προς τη Βαγδάτη στο μέλλον.
Οι διαφορές
Πέραν της διπλωματίας, τα στρατιωτικά προβλήματα ενός πολέμου στο Ιράκ είναι πολύ πιο δυσχερή από εκείνα, που αντιμετώπισαν οι Αμερικανοί στο Αφγανιστάν. O Σαντάμ μπορεί να βασίζεται στην πίστη ενός πολυάριθμου στρατού, εξοπλισμένου με πολύ πιο σύγχρονα και θανατηφόρα όπλα από εκείνα των Ταλιμπάν.
Μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι οι ΗΠΑ δεν θα μπορούσαν να δράσουν χωρίς την αποτελεσματική συνεργασία ντόπιων συμμάχων, όπως η Βόρεια Συμμαχία στο Αφγανιστάν. Το Εθνικό Ιρακινό Κογκρέσο, η οργάνωση υπό την οποία συσπειρώνονται όλες οι αντιπολιτευόμενες παρατάξεις του Ιράκ, δεν είναι παρά ένα συνονθύλευμα εχθρικών μεταξύ τους εξόριστων πολιτικών, χωρίς στρατό.
Η μόνη στρατιωτική εκδοχή, με ρεαλιστικές πιθανότητες επιτυχίας, θα ήταν η αποστολή μιας μεγάλης χερσαίας δύναμης. Ωστόσο, χρειάζονται μήνες για τη συγκρότηση και τη μεταφορά μιας τέτοιας δύναμης και σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε πριν από τον Πόλεμο του Κόλπου, η Ουάσιγκτον δεν θα μπορούσε να υπολογίζει στη χρήση βάσεων της Σαουδικής Αραβίας.
Ακόμη κι αν με κάποιο τρόπο, μπορούσαν όλα αυτά τα προβλήματα να ξεπεραστούν, η Ουάσιγκτον θα εξακολουθούσε να αντιμετωπίζει το πρόβλημα συγκρότησης μιας νέας ιρακινής κυβέρνησης. H χώρα είναι βαθιά διηρημένη ανάμεσα σε σουνίτες και σιίτες, σε Αραβες και Κούρδους κι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κατακερματισμού τους σε μικρότερες οντότητες, εύκολα χειραγωγήσιμες από γειτονικές χώρες, όπως το Ιράν.
Τι πρέπει να γίνει
Αυτό που θα έπρεπε να κάνει η Ουάσιγκτον είναι να εντείνει τις προσπάθειές της για την εγκαθίδρυση σοβαρότερης εσωτερικής αντιπολίτευσης. Μια τέτοια αποτελεσματική αντιπολίτευση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε εν δυνάμει πολεμική δύναμη και ενδεχομένως σε πυρήνα μιας μελλοντικής κυβέρνησης.
Μια εμπειρία δύο δεκαετιών δειχνει ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν είναι απίθανο να εξελιχθεί σε νομιμόφρονα πολίτη της διεθνούς κοινότητας. H πρόκληση της απομάκρυνσής του από την εξουσία είναι καλύτερα να μετατεθεί για αργότερα, όταν οι ΗΠΑ θα μπορούν να βασιστούν σε μια ισχυρή και αποτελεσματική εσωτερική αντιπολίτευση.
Αρνούνται να δεχτούν τους επιθεωρητές του ΟΗΕ
ΒΑΓΔΑΤΗ. Το Ιράκ απέρριψε χθες έκκληση του Αμερικανού προέδρου Τζορτζ Μπους να επιτρέψει την επιστροφή των επιθεωρητών του OHE στη χώρα, προκειμένου να διαπιστώσουν αν κατασκευάζει όπλα μαζικής καταστροφής. «Κάνει λάθος, όποιος νομίζει ότι μπορεί να γίνει αποδεκτή από το Ιράκ μια αλαζονική και μονομερής θέληση της μιας ή της άλλης πλευράς» δήλωσε χθες εκπρόσωπος της ιρακινής κυβέρνησης.
Ο ίδιος εκπρόσωπος φέρεται να δήλωσε στο επίσημο ιρακινό πρακτορείο ότι «το Ιράκ είναι ικανό να προστατεύσει τα εδάφη και τα δικαιώματά του και δεν πρόκειται να υποκύψει σε απειλές, αλλά μόνο στη δικαιοσύνη και το σωστό». Παράλληλα, αξιωματούχος του OHE δήλωσε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι απίθανο να αλλάξει την πολιτική κυρώσεων εναντίον του Ιράκ, παρά την προειδοποίηση του κ. Μπους προς τη Βαγδάτη, το βράδυ της Δευτέρας.