Καθώς η παγκόσμια προσπάθεια για την αναχαίτιση της COVID-19 συνεχίζεται, παρά τη σταδιακή έξοδο των περισσότερων κρατών από τον Μεγάλο Εγκλεισμό, η 75η επέτειος της αντιφασιστικής νίκης (8 Μαΐου για τη Δυτική Ευρώπη, 9 Μαΐου για την Ανατολική) μοιραία προσαρμόστηκε στους περιορισμούς που εξακολουθεί να επιβάλει η αόρατη απειλή.
Στη Βρετανία, οι υπαίθριες γιορτές που είχαν προγραμματιστεί στο Λονδίνο και άλλες πόλεις, όπως και η πανηγυρική εκδήλωση στο Ντόβερ ματαιώθηκαν, αν και οργανοπαίκτες της γκάιντας παρήλασαν στους δρόμους, παίζοντας παραδοσιακά τραγούδια προς τιμήν εκείνων που θυσιάστηκαν για να ζήσει η Ευρώπη ελεύθερη από τον ναζισμό. Η βασίλισσα Ελισάβετ, η οποία είχε παραστεί στην έκρηξη της λαϊκής ευφορίας την 9η Μαΐου του 1945, λίγες ώρες μετά την άνευ όρων συνθηκολόγηση των ναζί, από το μπαλκόνι του ανακτόρου του Μπάκιγχαμ –ήταν τότε πριγκίπισσα, στα 19 της χρόνια– αρκέστηκε σε ένα τηλεοπτικό διάγγελμα, υμνώντας το σθένος της γενιάς του αντιφασιστικού αγώνα, με τα αυτονόητα διδάγματα για τα εγγόνια της, που ζουν μια εντελώς διαφορετικού τύπου δοκιμασία.
Στη Ρωσία και τις άλλες χώρες – πρώην ομόσπονδες δημοκρατίες της Σοβιετικής Ενωσης, που πλήρωσαν το μεγαλύτερο φόρο αίματος για τη συντριβή του ναζισμού, με πάνω από 20 εκατομμύρια νεκρούς, η Μέρα της Νίκης είναι, παραδοσιακά, η μεγαλύτερη λαϊκή γιορτή του χρόνου. Φέτος, όμως, τα πράγματα κύλησαν πολύ διαφορετικά από ό,τι είχαν συνηθίσει οι πολίτες και φανταστεί ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στην καθιερωμένη, εντυπωσιακή στρατιωτική παρέλαση, στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας, επρόκειτο να συμμετάσχουν πολλοί ξένοι ηγέτες, ανάμεσα στους οποίους θα ξεχώριζαν ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν. Ιδιαίτερα η παρουσία του Γάλλου ηγέτη, ο οποίος πρωτοστατεί στις προσπάθειες για εξομάλυνση των σχέσεων Ρωσίας-Δύσης, θα ενίσχυε την προσπάθεια του Κρεμλίνου για αποκατάσταση μιας κάποιας κανονικότητας στις διεθνείς σχέσεις της χώρας, ύστερα από τις κυρώσεις που έφερε η προσάρτηση της Κριμαίας, το 2014.
Ωστόσο, η πανδημία ανάγκασε τον Πούτιν να αναβάλει την παρέλαση –θα λάβει χώρα μόνο όταν η πανδημία θα αποτελεί παρελθόν– και να περιοριστεί στη συμβολική κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο της Αιώνιας Φλόγας, στα τείχη του Κρεμλίνου. Επιδείξεις της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας στην πρωτεύουσα και άλλες πόλεις, τηλεοπτικές εκπομπές και συμβολικές εκδηλώσεις συμπλήρωναν το επίσημο τελετουργικό.
Το δημοψήφισμα
Στο μεταξύ, η υγειονομική κρίση προκάλεσε την αναβολή του δημοψηφίσματος για την έγκριση των συνταγματικών αλλαγών που θα επιτρέψουν στο Ρώσο πρόεδρο να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2024. Αν και τα θύματα του ιού στη Ρωσία ανέρχονταν περίπου σε 1.700 όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές –πολύ λιγότερα από τις μεγάλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης– ο ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων απείχε πολύ από το να έχει σταθεροποιηθεί και πολλοί φοβούνταν ότι τα χειρότερα έπονται. Η κατάρρευση των διεθνών τιμών του πετρελαίου έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία μιας χώρας που εισπράττει το 50% των εσόδων της από τους υδρογονάνθρακες, απειλώντας τη δημοτικότητα του Ρώσου προέδρου όσο κι αν αυτή τη στιγμή δεν έχει αξιόμαχο πολιτικό αντίπαλο. Ολα αυτά δημιούργησαν μια μάλλον γκρίζα ατμόσφαιρα την ημέρα της μεγάλης γιορτής, που είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στην ψυχή του ρωσικού λαού.