«Η κάθοδος από το βουνό είναι πιο επικίνδυνη», είπε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον την περασμένη Κυριακή, ανακοινώνοντας τα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, που προβλέπουν τη σταδιακή επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας. Μέχρι στιγμής, ο Τζόνσον εξασφαλίζει τη στήριξη της πλειονότητας των πολιτών, σύμφωνα με άρθρο του περιοδικού Politico, ενώ η πρόθεση ψήφου υπέρ των Συντηρητικών έχει ενισχυθεί.
Τα πρώτα προσεκτικά βήματα προς την άρση των απαγορεύσεων εμπεριέχουν, όμως, σημαντικούς πολιτικούς κινδύνους για τον Βρετανό πρωθυπουργό. Σε σφυγμομέτρηση που δημοσιεύθηκε στα μέσα της εβδομάδας, η στήριξη προς την κυβερνητική πολιτική δείχνει να υποχωρεί εξαιτίας της σύγχυσης γύρω από την εφαρμογή των μέτρων. Η μεγαλύτερη απειλή, όμως, αφορά την εντύπωση που έχει δημιουργηθεί στο κοινό ότι η άρση των μέτρων είναι πρόωρη και γίνεται παρά τη θέλησή τους. Οι εικόνες οικογενειών να συρρέουν στα πάρκα αυτή την εβδομάδα μοιάζει να διαψεύδει την αίσθηση αυτή, αλλά οι Βρετανοί μοιράζονται αίσθημα πειθαρχίας που τους ωθεί να ακολουθούν τις κυβερνητικές εντολές και συστάσεις, έστω και εάν τις θεωρούν εσφαλμένες.
Την ίδια στιγμή, το 73% των Βρετανών δηλώνει ότι η κυβέρνηση οφείλει να περιορίσει την εξάπλωση του κορωνοϊού και να προλάβει περαιτέρω θανάτους, ακόμη και εάν αυτό σημάνει διολίσθηση σε βαθιά οικονομική ύφεση. Πολίτες άλλων χωρών δεν μοιράζονται την άποψη αυτή, με 44% των Σουηδών και 49% των Γερμανών να υποστηρίζουν ότι η καραντίνα και το κλείσιμο επιχειρήσεων δεν είναι αναγκαία.
Ο φόβος αναζωπύρωσης
Η προσωπική εμπειρία του Μπόρις Τζόνσον με την COVID-19 έπεισε μεγάλο ποσοστό των Βρετανών ότι η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι σημαντικότερη από την οικονομική ευρωστία, θέση με την οποία συμφωνούν οι τοπικές κυβερνήσεις της Ουαλλίας και της Σκωτίας που δεν σχεδιάζουν να ακολουθήσουν τον Τζόνσον στην άμεση άρση των μέτρων προστασίας.
Εάν οι θάνατοι αυξηθούν ως αποτέλεσμα της άρσης των μέτρων, οι Βρετανοί δεν πρόκειται να το ξεχάσουν, ούτε και να συγχωρήσουν τους Τόρις. Ενδεχόμενο δεύτερο κύμα της πανδημίας θα αποτελέσει πολιτικό κόλαφο για την κυβέρνηση, η οποία δεν θα μπορεί πλέον να επικαλεσθεί την «ατομική ευθύνη» ως αίτιο της αναζωπύρωσης της νόσου, όπως με τόση επιτυχία έκανε στις αρχές Απριλίου, διοχετεύοντας τη λαϊκή οργή προς την κατεύθυνση ορισμένων «ασυνείδητων», οι οποίοι παραβίασαν την απαγόρευση κυκλοφορίας στα πάρκα της χώρας.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνειδητοποιούν τον κίνδυνο που διατρέχει η κυβέρνηση. Η πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζον, ο δήμαρχος του Μάντσεστερ, Αντι Μπέρναμ και ο ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ είναι έτοιμοι να εκμεταλλευθούν πολιτικά κάθε κυβερνητικό ατόπημα στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Προβεβλημένοι δημοσιογράφοι και σχολιαστές έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι η σύγχυση γύρω από τη διαδικασία και τον χρόνο άρσης των μέτρων προστασίας υπήρξε σκόπιμη και μέρος ευρύτερης στρατηγικής, η οποία θα επιτρέψει στην Ντάουνινγκ Στριτ να αποφύγει κάθε ευθύνη για ενδεχόμενο δεύτερο κύμα της πανδημίας. Ο πρωθυπουργός και ο στενός σύμβουλός του, Ντόμινικ Κάμινγκς, συνειδητοποιούν και αυτοί ότι οι συγκεχυμένες οδηγίες άρσης των μέτρων και η στασιμότητα στην προώθηση του Brexit αποτελούν απειλές για τη δημοτικότητα του Μπόρις Τζόνσον και για την κυβερνητική σταθερότητα.
Οι προβλέψεις περί επικείμενης κυβερνητικής κατάρρευσης είναι, όμως, υπερβολικές και μη ρεαλιστικές, χάρη στην ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία 80 εδρών που απολαμβάνουν οι Τόρις. Παρά τις αμφιβολίες που εκφράστηκαν από το κοινό για την αρχική διαχείριση της πανδημίας από το υπουργικό συμβούλιο τον Μάρτιο, η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση παραμένει ισχυρή σύμφωνα με τις σφυγμομετρήσεις, ενώ πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Μπόρις Τζόνσον έχει την ικανότητα να ξεπεράσει τον σκόπελο της υγειονομικής κρίσης και να οδηγήσει τους Τόρις σε μία ακόμη εκλογική νίκη στις επόμενες εκλογές. Ολα εξαρτώνται, όμως, από την πορεία της πανδημίας τις ερχόμενες εβδομάδες.