Το φθινόπωρο, ο επικεφαλής του συνδικαλιστικού οργάνου των αστυνομικών της Μινεάπολης, Μπομπ Κρολ, μίλησε σε συγκέντρωση του Ντόναλντ Τραμπ και ευχαρίστησε τον Αμερικανό πρόεδρο γιατί έβαλε τέλος στην «καταπίεση της αστυνομίας» από τον Μπαράκ Ομπάμα και επέτρεψε στους αστυνομικούς «να βάζουν χειροπέδες στους εγκληματίες και όχι στους εαυτούς τους».
Ο θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ στα χέρια της αστυνομίας της Μινεάπολης πυροδότησε διαδηλώσεις εναντίον της αστυνομικής βίας, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με ακόμη περισσότερη αστυνομική βία, που είχε ως στόχο και δημοσιογράφους, κάνοντας σαφές τι εννοούσε ο Κρολ όταν ήθελε μια αστυνομία με λυμένα χέρια. Αντί να προσπαθεί να εκτονώσει την κατάσταση, ο Ντόναλντ Τραμπ ρίχνει βενζίνη στη φωτιά και μοιάζει σχεδόν σαν να θέλει να προκαλέσει εμφύλιο πόλεμο. Δεν νομίζω ότι είναι υπερβολή να πούμε ότι η Αμερική όπως τη γνωρίζουμε είναι σε οριακό σημείο. Πώς φθάσαμε ώς εδώ; Η κεντρική ιδέα της αμερικανικής πολιτικής τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες είναι ότι οι ελίτ του πλούτου έχουν εργαλειοποιήσει τον ρατσισμό για να κερδίσουν πολιτική ισχύ, με την οποία κάνουν τους ήδη πλούσιους ακόμη πλουσιότερους εις βάρος των εργαζομένων.
Μέχρι την άνοδο του Τραμπ ήταν οριακά εφικτό να αρνηθεί κανείς ότι αυτό συμβαίνει. Πλέον όμως μόνο αν είναι κανείς τυφλός δεν βλέπει τι γίνεται. Ακόμη εμφανίζονται κατά καιρούς δημοσιεύματα που περιγράφουν τον Τραμπ ως «λαϊκιστή», αλλά η οικονομική πολιτική του είναι κάθε άλλο παρά λαϊκιστική. Είναι πλουτοκρατική, με κεντρικό άξονα την τεράστια μείωση φορολογίας για τις επιχειρήσεις και τους πλούσιους και τη στέρηση της περίθαλψης των φτωχών και των εργαζομένων. Το πρώτο το πέτυχε, το δεύτερο όχι.
Ούτε οι εμπορικοί του πόλεμοι έφεραν πίσω τις καλές δουλειές του πάλαι ποτέ. Ακόμη και πριν από τον κορωνοϊό, ο Τραμπ δεν είχε καταφέρει να αναστρέψει τον μαρασμό στα ανθρακωρυχεία και τα εργοστάσια. Οι δε αγρότες, που τον υποστήριξαν με μεγάλα ποσοστά το 2016, έχουν υποστεί τεράστιες ζημιές από την εμπορική πολιτική του.
Τι έχει προσφέρει λοιπόν πραγματικά ο Τραμπ στους λευκούς εργαζόμενους που αποτελούν τον κορμό των υποστηρικτών του; Βασικά, επιβεβαίωση και αίσθηση ανωτερότητας στο έδαφος της φυλετικής εχθρότητας. Πουθενά δεν φαίνεται αυτό καθαρότερα απ’ ό,τι στη σχέση του με την αστυνομία.
Αν ο πολιτικός προσανατολισμός καθοριζόταν μόνο από το οικονομικό συμφέρον, θα περίμενε κανείς οι αστυνομικοί να ψηφίζουν Δημοκρατικούς. Είναι δημόσιοι υπάλληλοι, έχουν συνδικάτα, ενώ οι Ρεπουμπλικανοί μισούν και τον συνδικαλισμό και τον δημόσιο τομέα. Οι αστυνομικοί δεν αμείβονται τόσο καλά ώστε να ωφεληθούν από τις φοροαπαλλαγές του Τραμπ, ενώ οι θέσεις εργασίας τους θα κινδυνεύσουν αν οι πολιτείες υποχρεωθούν σε δραστικές περικοπές δαπανών, όπως επιθυμούν οι σύμμαχοι του Τραμπ στη Γερουσία.
Ομως, πολλοί αστυνομικοί και τα συνδικάτα τους παραμένουν σθεναροί υποστηρικτές του Τραμπ και δεν κρύβουν το γιατί: Νιώθουν ότι ο Τραμπ θα τους υποστηρίξει ακόμη και αν, ή, ίσως ειδικά αν κακοποιούν φυλετικές μειονότητες. Για να είμαστε σαφείς, πολλοί, πιθανώς οι περισσότεροι αστυνομικοί έχουν συμπεριφερθεί σωστά την τελευταία εβδομάδα. Μάλιστα, σε κάποιες πόλεις ενώθηκαν με τους διαδηλωτές ή γονάτισαν σε ένδειξη σεβασμού.
Μια χάρη που δείχνει πολλά
Αλλά ο Τραμπ προφανώς δεν συμφωνεί με το να λογοδοτούν οι αστυνομικοί ή οποιοσδήποτε άλλος βρίσκεται σε θέση ισχύος. Θυμηθείτε ότι έκανε χρήση της εξουσίας του για να απονείμει χάρη σε στρατιώτες που καταδικάστηκαν από τα αμερικανικά στρατοδικεία για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου.
Τη Δευτέρα, ο Τραμπ είπε ότι η βία προέρχεται από τη «ριζοσπαστική αριστερά» και επέμεινε ότι οι κυβερνήτες των πολιτειών πρέπει να σκληρύνουν τη στάση τους. «Πρέπει να κυριαρχήσετε αλλιώς θα φανείτε σαν ένα μάτσο ηλίθιοι. Πρέπει να συλλάβετε και να δικάσετε κόσμο», είπε. «Οι περισσότεροι είστε αδύναμοι» είπε στους κυβερνήτες ο Τραμπ, ο οποίος αποσύρθηκε σε υπόγειο μπούνκερ όταν οι διαδηλωτές έφθασαν μπροστά στον Λευκό Οίκο.
Επί χρόνια οι Ρεπουμπλικανοί εκμεταλλεύονται τις φυλετικές εντάσεις για να κερδίζουν εκλογές παρότι η ατζέντα τους βλάπτει τους εργαζομένους. Αλλά τώρα ο Τραμπ ωθεί αυτή την κυνική στρατηγική προς την αποθέωσή της.
Από τη μία πλευρά, παροτρύνει τους υποστηρικτές του σε πράξεις βίας. Από την άλλη, είναι πολύ κοντά στο να ζητήσει επέμβαση του στρατού για να καταπνίξει τις κοινωνικές διαμαρτυρίες. Και στο σημείο αυτό, κανείς δεν περιμένει σημαντικές αντιρρήσεις από άλλους Ρεπουμπλικανούς. Δεν πιστεύω ότι ο Τραμπ θα πετύχει να πυροδοτήσει φυλετικό πόλεμο στο εγγύς μέλλον, αν και είναι σαφές ότι αναζητεί δικαιολογία για τη χρήση βίας. Οι μήνες που έρχονται αναμένονται πολύ άσχημοι.
Αν ο Τραμπ ενθαρρύνει τη βία και μιλάει για στρατιωτικές λύσεις απαντώντας σε κατά κανόνα ειρηνικές διαδηλώσεις, τι θα κάνει, αυτός και οι υποστηρικτές του, αν διαπιστώνει ότι κινδυνεύει να χάσει τις εκλογές του Νοεμβρίου;