ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες σκοπεύουν να συμμετάσχουν εκ νέου στο διεθνές πρόγραμμα για την ανάπτυξη της πυρηνικής σύντηξης, της τεχνολογίας που έχει χαρακτηριστεί η «τελική λύση» στο ενεργειακό πρόβλημα. H αναθεώρηση της αμερικανικής στάσης στο ζήτημα αυτό εντάσσεται στις ευρύτερες αναζητήσεις ενεργειακής αυτονομίας που πυροδοτήθηκαν από τα τρομοκρατικά πλήγματα της 11ης Σεπτεμβρίου.
Σε αντίθεση με την «ψυχρή» πυρηνική σύντηξη, που έχει χαρακτηριστεί όνειρο θερινής νυκτός, η «θερμή» σύντηξη είναι ένας από τους πλέον υποσχόμενους τομείς της πυρηνικής φυσικής. H πυρηνική σύντηξη πετυχαίνει την έκλυση ενέργειας από τη σύντηξη των πυρήνων του υδρογόνου, -από την οποία προκύπτει ήλιο- η αντίστροφη διαδικασία από την τεχνολογία της διάσπασης των μεγάλων πυρήνων πλουτωνίου ή ουρανίου, η οποία χρησιμοποιείται ως τώρα στους πυρηνικούς αντιδραστήρες.
Ενα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας αυτής, είναι ότι παράγει πυρηνική ενέργεια από μη ραδιενεργά υλικά, και έτσι δεν έχει ραδιενεργά κατάλοιπα, ούτε ελλοχεύει ο μόνιμος κίνδυνος καταστροφικού ατυχήματος.
Η πυρηνική σύντηξη έχει ήδη επιτευχθεί, όμως η τεχνολογία για την εμπορική της εκμετάλλευση δεν είναι ακόμη διαθέσιμη. Προς την κατεύθυνση αυτή, η διεθνής κοινότητα σκοπεύει να κατασκευάσει τον ITER, τον Διεθνή Θερμοπυρηνικό Πειραματικό Αντιδραστήρα. Το 1993, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν αποσυρθεί από την έρευνα για τον ITER, αφήνοντας το εγχείρημα στους ώμους της Ευρώπης, της Ιαπωνίας και του Καναδά. Ομως χθες, ο Τζον Μάρμπουργκερ, σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου για επιστημονικά θέματα και διευθυντής της υπηρεσίας Επιστημονικής και Τεχνολογικής Πολιτικής, δήλωσε στο BBC ότι οι ΗΠΑ αναθεωρούν τη στάση τους.
Ο αντιδραστήρας
Στο παρόν στάδιο δεν είναι σαφές αν οι ΗΠΑ θα έχουν περιορισμένη συμμετοχή ή αν θα θελήσουν να αναλάβουν ηγετικό ρόλο, επιχειρώντας να εξασφαλίσουν την οικοδόμηση του ITER σε αμερικανικό έδαφος. Για τη «φιλοξενία» του ITER ερίζει ο Καναδάς με την Ιαπωνία, ενώ η τελική απόφαση για τον τόπο κατασκευής θα ληφθεί σε ένα χρόνο. O αντιδραστήρας, που θα κοστίσει 4,5 δισ. δολάρια, θα χρειαστεί 10 χρόνια για να τεθεί σε λειτουργία. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτό θα είναι το τελευταίο βήμα πριν από την εμπορική εκμετάλλευση της πυρηνικής σύντηξης. Οταν οι ΗΠΑ είχαν αποχωρήσει από το πρόγραμμα, επικαλούμενες ανυπέρβλητες τεχνολογικές δυσκολίες, ο προϋπολογισμός του ITER ήταν 10 δισ. δολάρια.
Πλην της πυρηνικής σύντηξης, η θέληση των ΗΠΑ να απαγκιστρωθούν από το πετρέλαιο και τον αραβικό κόσμο εκφράζεται με την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. «H ανάπτυξη των εναλλακτικών πηγών ενέργειας μπορεί να γίνει ο κλάδος με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη και τη μεγαλύτερη δημιουργία θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ την επόμενη δεκαετία», δήλωσε χθες ο αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών Ντικ Γκέπχαρντ. O Γκέπχαρντ, που θεωρείται ένας από τους πιθανότερους υποψηφίους προέδρους των Δημοκρατικών, πρότεινε να χορηγηθούν επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές για την ανάπτυξη των τεχνολογιών «καθαρής» ενέργειας. Σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ καλύπτουν το 56% των ενεργειακών αναγκών τους με εισαγωγές από το εξωτερικό, ο Γκέπχαρντ ζήτησε τη χάραξη ενός εθνικού σχεδίου που θα επιδοτεί την κατασκευή και την αγορά «καθαρών» αυτοκινήτων. Επίσης, ζήτησε επιδοτήσεις 30% στις επιχειρήσεις που καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες τους με εναλλακτικές πηγές ενέργειας και έθεσε ως στόχο την κίνηση ολόκληρου του στόλου αυτοκινήτων των ΗΠΑ όχι πλέον με βενζίνη αλλά με στοιχεία υδρογόνου (fuel cells), που έχουν ως μοναδικό υποπροϊόν το νερό.
